45
Meritum 4 (75) 2024 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
CYFROWE PORTFOLIO UCZNIA I NAUCZYCIELA
Lekcja z portfolio, czyli portfolio w szkole
metodą, uczeń wyciągał wnioski ze swojej pracy, widział swój rozwój, postępy, zmiany w postrze- ganiu, oceniał własną aktywność i zaangażowa- nie. Zarówno Wakelet, jak i Bookcreator dostar- czają nauczycielom i uczniom szeregu szablonów i gotowych pytań wspomagających ten proces, kilka wybranych można znaleźć w moim portfolio o portfolio9. Pracując metodą portfolio, skupiamy się przede wszystkim na ocenie formatywnej, nasta- wionej na rozwój. Nie wyklucza to jednak stoso- wania co pewien czas zarówno przez uczniów, jak i przez nauczycieli, oceny sumującej w postaci oceny szkolnej. Osobiście bardzo lubię w przypadku takich projektów, jak praca z portfolio, stosować zasadę „mediacji”. Ocena własna ucznia i ocena nauczyciela to obszar negocjacji i rozmowy, w celu wypracowania wspólnego zdania.
Metoda portfolio jest holistyczna. Może ujmować różne obszary, zagadnienia, przedmioty, pracę indywidualną, zdalną, na lekcji i w domu. Zasta- nawiając się, w jakich ramach umieścić portfolio w szkole, warto przemyśleć najpierw, jakie mamy zasoby i możliwości wsparcia ucznia w tym pro- jekcie. Praca metodą portfolio może być przede wszystkim innowacją pedagogiczną, wprowadzaną na cały okres edukacji w szkole średniej lub w kla- sach VII-VIII szkoły podstawowej. W takim ujęciu przez cały okres edukacyjny uczeń pracuje nad własnym wizerunkiem i prezentacją dowodów na swój rozwój i uczenie się. Metodą portfolio możemy także pracować na takich przedmiotach, jak biznes i zarządzanie (zakres podstawy programowej, osoba przedsiębiorcza na rynku pracy: kariera zawodowa, poszukiwanie pracy, rozmowa kwalifikacyjna, auto- prezentacja, formułowanie opinii zwrotnej, etyka w pracy)8. Portfolio może też być podstawą pro- jektu interdyscyplinarnego łączącego na przykład lekcje informatyki (praca z narzędziem), godzin wychowawczych (praca na zasobach) czy języka polskiego (małe formy „pisane”, opowiadania, formy użytkowe). Nie ma chyba przedmiotu szkolnego, na którym nie moglibyśmy wykorzystywać pracy z portfolio.
Obraz na przyszłość
Portfolio to forma użytkowa. Uczeń po zakończe- niu edukacji na ogół dysponuje dwiema rzeczami: świadectwem z ocenami i własną umiejętnością autoprezentacji. Dzięki metodzie portfolio ma szansę zaprezentować dużo bardziej złożony obraz samego siebie – pracodawcom, komisji rekrutacyj- nej na uczelni, zespołowi współpracowników, ale przede wszystkim sobie w przyszłości. Za wiele lat to co zebrał i udokumentował może być dla niego fundamentem i wsparciem w rozwoju, punktem wyjścia, ale też refleksji nad tym, gdzie jestem i dokąd zmierzam. Tak jak my czasami, oglądając nasze stare zeszyty i szpargały, widzimy obraz siebie z dystansu. Kim byliśmy i kim się staliśmy.
Informacja zwrotna, czyli to co najważniejsze: refleksja i autorefleksja
Metoda portfolio nie ma sensu, jeśli nauczyciel, a przede wszystkim uczeń, nie będzie wyciągał wniosków ze swojej pracy i procesu, który prze- chodzi. Tworząc własne zasoby, uczeń musi zdawać sobie sprawę, w jakim kierunku podąża, jakie obszary powinien zagłębić, na czym się skoncen- trować. Bez wsparcia i mądrej informacji zwrotnej ze strony nauczyciela jego portfolio może stać się zbiorem niepoukładanych i chaotycznych infor- macji. Niezwykle ważne jest też, aby pracując tą 8 Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 lutego 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształ- cenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz bran- żowej szkoły II stopnia
Portfolio nauczyciela
Na zakończenie chciałabym dodać kilka słów na temat portfolio nauczyciela. Planując pracę z ucz- niami, których przekonuję do tworzenia portfolio, co nie zawsze jest proste i łatwe, sama złapałam się na tym, że moje własne doświadczenia, osiągnięcia, dyplomy i prace krążą w sieci w różnych programach i na różnych stronach, są w komputerze, teczkach,
9 https://wakelet.com/@Cyfrowe_Portfolio
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker