48
Meritum 4 (75) 2024 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
ANNA GRZYBOWSKA JUSTYNA KAMIŃSKA
Znamy też szkoły, gdzie stawia się „tradycyjne” oceny liczbowe. Nauczycielki, z którymi rozmawia- łyśmy na ten temat, twierdzą, że robią to na prośbę rodziców, a nawet samych uczniów, „bo dzieci chcą wiedzieć, na ile umieją”. Ale czy nie jest to zaprze- czenie idei oceniania kształtującego, które niejako powinno być obowiązkowe w klasach młodszych? Bo co oznacza, że uczeń dostał 5 lub 6? A jak to się ma do 5 i 6 w innej klasie lub szkole? Czego z takiej oceny dowiaduje się uczeń? W przypadku 5 i 6 jest łatwo to ocenić, ale co zrobić, gdy uczeń dostanie 3, 4, czy 2? Czy rzeczywiście wie, co zrobił źle i nad czym ma pracować?
Jednak nauczyciel nie musi być jedyną osobą odpo- wiedzialną za udzielanie informacji zwrotnej – ucz- niowie mogą to robić samodzielnie na podstawie opracowanych kryteriów. Mówimy wtedy o ocenie koleżeńskiej oraz samoocenie. Są różne sposoby przekazania informacji zwrotnej przez uczniów. Jedną z nich jest metoda Glow & Grow. Informa- cja zwrotna uzyskana tą metodą kładzie nacisk na pozytywne aspekty, które należy podtrzymać (ang. glow , błyszczeć) i wyzwania, nad którymi należy pracować (ang. grow , rosnąć). Metoda ta składa się z czterech kroków. Pierwszym krokiem jest uważne przyjrzenie się pracy, co pozwala na zrozumienie potrzeb i sytuacji kolegi lub koleżanki. Następnie należy zadać pytania, które wyjaśnią wątpliwości i pozwolą lepiej zrozumieć pracę. Trzecim krokiem ( glow ) jest wskazanie pozytywnych stron projektu, czyli tego, co zostało zrobione dobrze i co wyróż- nia pracę. Ostatni krok ( grow ) polega na wskazaniu obszarów do poprawy i sugerowaniu, co można by poprawić, aby praca była jeszcze lepsza. Ucząc się oceniać innych, uczniowie rozwijają umiejętności konstruktywnej krytyki oraz komuni- kacji. Dodatkowo otrzymywanie informacji zwrot- nych od kolegów często bywa bardziej przystępne i zrozumiałe, ponieważ uczniowie mogą patrzeć na swoje prace przez pryzmat podobnych doświad- czeń. W procesie samooceny i oceny koleżeńskiej niezwykle ważne jest, aby uczniowie mieli jasne wytyczne dotyczące poprawności wykonania zadań. Nauczyciel może zaprezentować przykład dobrze wykonanej pracy lub zadania. Taki wzorzec pomaga uczniom lepiej zrozumieć, jakie są ocze- kiwania. W ten sposób uczniowie mają konkretny punkt odniesienia, co ułatwia im ocenę zarówno prac własnych, jak i rówieśników. Jeśli mimo to uczniowie nadal mają wątpliwości, powinni mieć możliwość konsultacji z nauczycielem. Bezpośred- nia rozmowa z mentorem może rozwiać ich obawy, dostarczyć dodatkowych wyjaśnień oraz wskazać kierunki dalszej pracy. Wprowadzenie takiej formy oceniania pozwala głębiej zrozumieć uczniów, wspiera cele wychowawcze i lepiej przygotowuje młodych ludzi do wyzwań dorosłego życia.
Ilustracja 1. Pierwsza ocena mojego dziecka (fot. Anna Grzybowska)
Są też szkoły, które idą dalej i próbują wdrażać ocenianie kształtujące w klasach starszych. Naj- ważniejsza w tym procesie jest zgoda wszystkich uczestników na taki sposób pracy. Uczniowie, jeśli są do tego przyzwyczajeni w klasach młodszych, zwykle nie mają z tym problemu. Podobnie rodzice. A co z nauczycielami? Z własnego doświadcze- nia możemy powiedzieć, że nie jest łatwo. Nawet jeśli w szkole zmiany odbywają się systemowo i można prosić o wsparcie eksperta. Jednak to do nauczyciela należy przygotowanie wymagań, celów i kryteriów sukcesu, które musi przedstawić ucz- niom. Następnie ocenić prace w sposób opisowy, a w obecnych czasach te opisowe oceny zamieś- cić jeszcze w dzienniku elektronicznym. To niemałe zadanie. Jednak zdecydowanie warto je podjąć, żeby pomóc uczniom się uczyć i nauczyć. Pokazać im, w czym są dobrzy, a nad czym powinni jeszcze popracować. W jednej z warszawskich szkół zmiana jest realizowana w klasach starszych stopniowo. Nauczyciele w tej szkole muszą w ten sposób ocenić ucznia przynajmniej raz lub dwa razy w semestrze.
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker