CA I S AM B E I R I ANWY R
ACHUB Y BYD MEWN C Y F NOD O ARGY FWNG
Beth ysgogodd eich diddordeb ymmeysyddpeiriannegac ynni adnewyddadwy? Pan oeddwn yn fachgen bach, byddwn yn mynd ar deithiau gyda’m tad i weld chwarel lechi a oedd wedi cael ei throi’n safle trydan dŵr a dyna oedd y trobwynt pan ddechreuais ofyn o ble y daw ein holl ynni. Roedd gan fy rhieni ddiddordeb angerddol mewn ynni adnewyddadwy a dechreuais ymddiddori yn ynni’r haul. Pan sylweddolwch fod mwy o ynni yn disgyn ar wyneb ein planed bob dydd nag rydym yn ei ddefnyddio mewn 27mlynedd, rydych yn dechrau gofyn i chi eich hun, pammae angen parhau i gloddio pethau allan o’r ddaear a’u llosgi ? Ynni’r haul oedd testun fy PhD ond roedd cyfnod pan nad oedd llawer o arian ar gael ar gyfer y math hwnnw o waith. Ymunais â’r diwydiant dur a sylweddolais nad gwneud y dur yw’r gwerth terfynol yn unig ond yn hytrach gwneud rhywbeth defnyddiol ohono. Gan gysylltu hyn ag ynni’r haul, yma yn Abertawe, rydymwedi defnyddio deunyddiau a all gynhyrchu ynni ar y tu allan i adeiladau. . Pamy gwnaethoch arbenigo ym maes Gwyddor Deunyddiau? Ysgogwyd fy niddordeb mewnGwyddor Deunyddiau pan sylweddolais ei bod yn gysylltiedig â phopeth. Nid oes unrhyw wrthrych nad ywGwyddor Deunyddiau wedi dylanwadu arno mewn rhyw ffordd ac mae cymhwyso peirianneg hefyd yn fy ngalluogi i ddefnyddio fy nawn greadigol, felly rwy’n credu ei bod yn bwysig helpu pobl i ddeall yr holl elfennau sy’n ffurfio’r maes rhyfeddol hwn. Beth sy’n arbennigamWyddor Deunyddiau a Pheirianneg ym Mhrifysgol Abertawe? Y rheswm pammaeGwyddor Deunyddiau
a Pheirianneg yn Abertawe yn bodoli yw bod ein hangen ar y diwydiannau lleol 100mlynedd yn ôl, felly DNA sylfaenol ein Prifysgol ydyw. Ac am ein bod bob amser wedi’i gwneud, mae’r graddau y mae’r pwnc hwn wedi dylanwadu ar ardal gyfan de Cymru a thu hwnt o ran y ffordd y maeGwyddor Deunyddiau wedi effeithio ar bobl yn bwysig iawn. Rydymwedi cynnal ein partneriaethau â diwydiannau traddodiadol sy’n rhan o’n treftadaeth, ond rydym hefyd yn unigryw am ein bod yn fentrus wrth ymchwilio i syniadau a chymwysiadau arloesol newydd (megis ynni’r haul) er mwyn cefnogi diwydiannau newydd. Beth yweich rôl yma yn yr Adran Beirianneg ynAbertawe? Fel Uwch-athro Ymchwil, un o’m rolau pwysicaf yw ysgrifennu a gwneud ceisiadau am grantiau gan Lywodraeth y DU i ariannu ein hymchwil a sicrhau ein bod yn cael y grantiau hynny; ond un arall o’m rolau allweddol yw cefnogi pobl. Rwy’n credu ei bod yn bwysig cefnogi pobl sydd â syniadau da a’u helpu i gael arian i ddatblygu eu syniadau a’u gyrfa eu hunain. Mae cymaint o enghreifftiau o bobl yma yn Abertawe a ddechreuodd fel israddedigion, sydd wedi datblygu gyda ni ac sydd bellach ar lefel athrawol neu’n gweithio’n llwyddiannus mewn meysydd eraill, ac rwy’n gobeithio fy mod wedi chwarae fy rhan wrth eu helpu i lywio eu gyrfa. Rwy’n gwerthfawrogi’n fawr iawn y ffaith fy mod wedi llwyddo i greu gyrfa gyfan i mi fy hun yn Abertawe – lle rwy’n ei garu. Pa rôl ymaeGwyddor Deunyddiau yn ei chwarae o ran llywio ein dyfodol, yn eich barn chi? BuGwyddor Deunyddiau wrth wraidd
pob datblygiad y mae bodau dynol wedi’i wneud. Rydymwedi mynd drwyOes y Cerrig, yr Oes Efydd, yr Oes Haearn, yr Oes Silicon ac mae’r holl bethau newydd a wnawn yn cael eu llywio gan ddeunyddiau newydd a ddarganfyddir sy’n ein galluogi ni fel bodau dynol i greu pethau newydd. Ond nid y Gwyddonwyr Deunyddiau sy’n mynd ymlaen, o reidrwydd, i ddyfeisio’r holl ddyfeisiau newydd hyn, mae’n bosibl mai’r Peirianwyr Trydanol neu’r Peirianwyr Mecanyddol a fydd yn mynd ymlaen i ddefnyddio’r deunyddiau hyn ar gyfer eu dyfeisiadau ac a fydd yn llywio twf economaidd ac yn gwella llesiant pobl a’u ffyrdd o fyw. Yn eich barn chi, a fydd y gwaith ymaeAbertawe yn ei wneud yn ysbrydoli pobl ifanc i astudio peirianneg? Yn draddodiadol, ystyriwyd bod peirianneg yn ymwneud â pheirianwaith trwm a chogiau sy’n troi, ond yn y sefyllfa bresennol, yn enwedig yn sgil pandemig COVID-19, mae pobl yn gweld sut y gall peirianwyr ymateb i argyfwng drwy gyflwyno atebion er mwyn helpu bywydau pobl. Gan gofio hefyd, cyn yr argyfwng hwn, ein bod yn sôn am y newid yn yr hinsawdd. Ar y naill law, gallem edrych ar y sefyllfa gan anobeithio a gweld dim ond y nifer bach o gyfleoedd sydd gennym i fynd i’r afael â’r broblem hon. Neu gallem fynd ati i ennyn diddordeb pobl mewn astudio gwyddoniaeth a pheirianneg er mwyn datrys problemau nawr ac yn y dyfodol ar gyfer ein cammawr nesaf ymlaen, boed hynny’nOes Sero-Net neu’n Oes yr Haul. Yn fy marn i, mae’n gyfnod gwych i ysbrydoli pobl ifanc i astudio pynciau STEMa dangos iddynt fod y pethau rydym yn eu gwneud yn gwneud gwahaniaeth gwirioneddol.
P E I R I ANNE G YM MHR I F YSGO L A B E R TAWE
21
Made with FlippingBook Ebook Creator