Nazad na sadržaj
emocionalne indukcije pacijenta i njegovih ličnih faktora. Džejkobs (1991, 2001) je dalje razjasnio, naglasio i popularizovao termin ʼodigravanjeʼ. Ovaj termin je koristio kao naziv za određenu pojavu u analizi u kojoj se psihologija jednog učesnika igra u odnosu na drugog. Ono što je pokušao da saopšti bila je ideja da su odigravanja – ponašanja pacijenta i analitičara ili oboje, koja nastaju kao odgovor na sukobe i maštarije, podstaknute u svakom od njih neprestanim terapijskim radom . Iako su povezana sa interakcijom transfera i kontratransfera, ova ponašanja su, takođe, sećanjima povezana sa udruženim mislima, nesvesnim fantazijama i iskustvima u periodu odojčeta i detinjstva. Prema tome, za Džejkobsa ideja o odigravanju sadrži u sebi pojam ponovnog odigravanja , odnosno ponovnog proživljavanja delića psihološke prošlosti obe strane u analitičkoj situaciji. Džejkobsov koncept odigravanja zvuči kao Vinikotovo (1963) pomalo paradoksalno shvatanje da će, ako analiza prođe dobro i transfer se produbi, pacijent naterati analitičara da ga izneveri, prema potrebi , u području normalne infantilne svemoći, tj. u transferu. Međutim, Džejkobs nije prvi. Hans Levald je koristio taj izraz ranije u radu „Psihoanaliza kao umetnost i fantazmatski karakter psihoanalitičke situacije ” (1975). On je napisao da: „… Proces u kome su pacijent i analitičar angažovani… uključuje ponovno odigravanje, dramatizaciju aspekata pacijentove istorije psihičkog života, stvorenih i postavljenih tokom povezivanja sa analitičarem, koje analitičar usmerava.” (str. 278-9) Pacijent i analitičar stvaraju iluziju u transfernoj neurozi. Pacijent preuzima vođstvo i oživljava fantaziju, kao u scenskoj predstavi. Uloga analitičara je višedimenzionalna. On (ona) je i režiser, ali i različiti likovi u životu pacijenta. Pacijent i analitičar koautori su ove drame, koja se doživljava i kao fantazija i kao stvarnost. Umesto da jednostavno preuzima uloge, analitičar ih vraća nazad (reflektuje) i na kraju pacijent dobija pristup svom unutrašnjem životu i postepeno preuzima rukovođenje scenarijem. Aristotelova „imitacija akcije u obliku akcije” bila bi, u psihoanalitičkom smislu, i ponovno odigravanje i ponavljanje. Šejfer ( Schafer , 1982), tadašnji Levaldov kolega, takođe je verovao da se višestruki narativi ili „priče” mogu prepoznati kao različite verzije analizandove osnovne priče odigrane sa analitičarem (npr. drama zarobljeništva, ponovno rođenje ili edipalno rivalstvo). Sandler (1976) je skrenuo pažnju na međusobne zaključke članova dijade i na spontane reakcije analitičara na pacijentove nesvesne sadržaje, koje je nazvao osećanjem za ulogu. ( role- responsiveness ). Postepeno se ideja o odigravanju sve više koristila i rasprave o toj temi postale su češće u psihoanalitičkoj literaturi (Maklohlin, 1991; Kjuzd, 1991; Rauton – Roughton , 1993; Maklohlin i Johan, 1992; Elman i Moskovic, 1998; Panel, 1999). Za neke je odigravanje jednostavno zamenilo termin acting out , mada treba podsetiti da je acting out engleski termin za nemačku reč agieren .
310
Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online