Nazad na sadržaj
pojavile, ali da bi primenio vodeće psihoanalitičke ideje u Latinskoj Americi 1960-ih, verovao je da te formulacije mogu da se povežu sa osnovnim psihoanalitičkim konceptima kakvi su „nesvesne fantazije”, „bazične anksioznosti” i „odbrane” (Klajn, 1952) koji se manifestuju u analitičkoj situaciji pod uticajem transferno-kontratransfernog odnosa.
II. RAZVOJ KONCEPTA
Ne bi trebalo zaboraviti da je, pre ovoga, autor već krenuo u ovom pravcu iznoseći teorijska razmatranja u svojoj doktorskoj tezi, koja je postala i njegova prva knjiga, pod nazivom Psihosomatska semiologija, objavljena 1947. Libermanova upotreba teorije komunikacije bila je još jedan korak u dugotrajnom naporu da se sistematizuje psihoanalitički klinički rad, kako bi uključio realnost pacijenata na što objektivniji način, zadržavajući pritom singularnost svakog člana terapijskog para. Nakon Teorije komunikacije usledilo je istraživanje semiotike, kao jednog od njenih ogranaka. Semiotika je nauka koja proučava osnovne principe funkcionisanja sistema znakova i šifara i koja utvrđuje njihovu tipologiju (Prijeto – Prieto , 1973). Ova disciplina (kao što piše i Moris, 1946) mu je obezbedila konceptualni okvir za zaključak da se ljudska komunikacija ne prenosi samo kroz verbalni kanal („sintaksička oblast”), već da moramo, takođe, da budemo svesni mogućih „nesporazuma” u komunikaciji, koji se odnose na „semantičku oblast” i, konačno, na „pragmatičnu oblast”, za dešifrovanje poruka koje dominantno putuju bihevioralnim kanalom. Prema tome, „sintaksička oblast” se odnosi na sintagmatski odnos između znakova, „semantička” na odnos između oznake i označenog, a „pragmatička” na odnos između korisnika i šifre (Vaclavik – Watzlawick i drugi, 1967). Drugim rečima, informacija putuje u „paketima” koji sadrže različite mešavine tri semiotičke oblasti. Prema preovlađujućim elementima i distorziji u svakom od njih, Liberman je klasifikovao pacijente u tri kategorije: 1) „pacijenti sa prevashodno sintaksičkim distorzijama”, koji otprilike odgovaraju „neurotičnim” pacijentima klasične psihopatologije; 2) „pacijenti sa prevashodno semantičkim distorzijama”, koji obuhvataju širok spektar onih koji se u klasičnoj psihopatologiji nazivaju „narcisističnim”; i 3) „pacijenti sa prevashodno pragmatičkim distorzijama”, što uključuje psihopatske poremećaje, perverzije i adikcije iz klasične klasifikacije. Prevashodno je ključna reč u ovoj sistematizaciji. Na kraju, Liberman je završio svoj niz kliničke sistematizacije studijom „faktora i funkcija komunikacije” Romana Jakobsona (Jakobson, 1960). Povezujući ih sa sopstvenom adaptacijom Frojdovog prvog topografskog modela, kreirao je teoriju „stilova”, „stilske komplementarnosti” i „idealno plastičnog Ega”. Poslednjih godina prerano završenog života, Liberman se vratio svojoj ranoj temi psihosomatskih efekata opisivanjem „preadaptiranog pacijenta”, koja označava pasivnu
426
Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online