Nazad na sadržaj
II.
ISTORIJA – KORENI: GRADIVNI ELEMENTI I/ILI TEORIJSKI PROBLEMI
Objektni odnosi pojavili su se kao teorijski problem u istoriji psihoanalize pre doprinosa Melanije Klajn 1920-ih godina i formulisanja teorije objektnih odnosa koja je usledila u Britaniji 1940-ih i 1950-ih godina. Koncept objektnih odnosa ne čini deo Frojdove metapsihologije, niti klasična teorija nagona pridaje naročit značaj razvojnoj istoriji dalje do teorije libidinalnih faza. Problem objektnih odnosa, međutim, svojstven je klasičnoj teoriji, u meri u kojoj su „instinkti usmereni prema objektima i objekti mogu da budu od značaja ako pojedinac ima neki nagon da se sa njima poveže” (Rajkroft – Rycroft , 1995: 83-4). Iako objektni odnosi i nagoni nisu obavezno suštinske suprotnosti u formalnom smislu, njihovo razlikovanje ima primenu u slučaju praktičnih evaluacija i kliničkih razlučivanja, naročito sa tačke gledišta britanskih objektnih odnosa. Otuda se, istorijski, često smatra da se psihoanalitičke perspektive mogu podeliti na teorije instinkta i teorije objektnih odnosa. II. A. Koreni kod Frojda – perspektiva gradivnih elemenata: značaj identifikacije i gubitka objekta u formiranju strukture Frojd je koristio termin objekat u svojim pisanim radovima o mnogim aspektima razvoja svoje teorije, uključujući motivaciju, strukturu, razvoj, psihopatologiju, itd. (Frojd , 1905, 1914, 1915, 1917a, 1919, 1920, 1923, 1926). Frojdijanski objekat je uvek čvrsto i primarno povezan sa nagonom, kako u razvojnoj tako i u patološkoj transformaciji (1905, 1938). U svojim pisanim radovima Frojd je ispitivao razne kompleksnosti mehanizama internalizacije i eksternalizacije, i identifikacijske i projektivne mehanizme, relevantne za kasnije teorije objektnih odnosa. Primeri su njegov rad na melaholiji (Frojd, 1917a) i formiranju Superega, naslednika Edipovog kompleksa (1923, 1931, 1938). Njegov rad o narcisizmu (Frojd, 1914), za koji se često smatra da, uz tugu i melanholiju (Frojd, 1917a), sadrži korene teorija objektnih odnosa, formuliše koncept izbora objekta, praveći razliku između razvojno ranog narcisističkog tipa i kasnijeg anaklitičkog tipa. Kad upotrebljava termin objektni odnosi , prvo u radu Tuga i melanholija (Frojd, 1917a), on govori o identifikaciji kao ʼpreliminarnoj fazi izbora objektaʼ: „...prvi način na koji Ego bira objekat, ... Ego želi da uključi ovaj objekat u sebe, i, u skladu sa oralnom ili kanibalističkom fazom libidinalnog razvoja u kojoj je, to želi da učini tako što će ga prožderati” (str. 249-250). Ono što je izgleda Frojd kasnije smatrao najznačajnijom karakteristikom ovog rada bio je upravo njegov prikaz procesa kojim se u melanholiji objektna kateksija zamenjuje identifikacijom. Nakon nekoliko godina, u radu Psihologija mase (1921), u kome se ponovo bavi temom identifikacije, kao da se javlja promena ranijeg stava ili možda samo njegovo objašnjenje. Tu je identifikacija nešto što prethodi objektnoj kateksiji i razlikuje se od nje. Pored toga, vraćajući se na temu
441
Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online