Nazad na sadržaj
(Gergelji & Unoka, 2011; Rot, 2009), bebe pokazuju različite reakcije na živa lica i nežive obrasce, mogu da razlikuju glas svoje majke od drugih glasova, da se osmehnu kao reakcija na ʼne jaʼ interakcijska iskustva, i imaju kapacitet za multimodalni transfer – da vizuelno identifikuju konkretan objekat koji su prethodno držale u ustima u smislu njegovog oblika. Ove rane indikacije kapaciteta bebe da diferencira iskustva koja potiču iz selfa od spoljašnjeg iskustva, dramatično se razvijaju u prvih nekoliko meseci ʼsimbiotskogʼ perioda. Kapacitet za empatiju prema drugome takođe se pojavljuje u prvih nekoliko nedelja života. Neurobiološki posredovana raznim moždanim funkcijama, tokom prve dve nedelje života među bebama se može uočiti ʼzarazaʼ osećanja, koja može da uključuje drevni filogenetski subkortikalni sistem. Pored toga, ulogu može da igra i ʼgejting funkcijaʼ (inhibicija ili isključenje iz pažnje određenih senzornih stimulusa kada je pažnja usmerena na druge stimuluse), kojom afilijativni afekti povezani sa privrženošću, igrom povezivanja i erotskom stimulacijom podstiču intenzivnu pažnju prema drugom. Konačno, empatija je pod snažnim uticajem sistema neuronskih ogledala: prvo izvorni kortikalni sistem, ali kasnije široko rasprostranjene funkcije ogledala koje obuhvataju insulu, kao i parijetalni i temporalni korteks, doprinose opštem „kognitivno-emocionalnom sistemu prepoznavanja” (Broten – Bråten , 2011; Rihter, 2012; Rot i Dike – Dicke , 2006; Cikles – Zikles , 2006; Kernberg, 2015). Inicijalno, strukture sa afektivnom aktivacijom, kao što su moždano stablo i regije subkortikalnih limbičkih kola, primarno su uključene; međutim, postepeno, strukture kognitivne aktivacije, kao što je orbitofrontalni korteks, dominantno participiraju. Izgleda da ovi novi neurobiološki nalazi potkrepljuju hipotezu o nelineranoj dijalektici istovremenih težnji ka simbiotskoj (dualnoj) celini, kao i ka diferencijaciji između selfa i drugog, koje nastaju tokom najranijeg razvoja. Ovo dodatno potkrepljuje prethodne tvrdnje (Stern, 1985; Blum, 2004b) o ranijoj diferencijaciji u odnosu na onu koju je prethodno postulirala Maler, pa pojavu rudimentarne diferencijacije smešta u raniji period. Stepen u kome bi se ovo moglo postaviti kao neurorazvojna osnova za kontradiktorna kretanja uočena u kliničkoj situaciji odraslog prema nesvesnom ponovnom ujedinjenju i fuziji sa objektima, s jedne strane, i unutrašnjem odvajanju, s druge, mogao bi biti jedna intrigantna i kontroverzna, ali i plodna oblast budućeg multidisciplinarnog proučavanja. Kernbergova verzija psihoanalitičke teorije objektnih odnosa prepoznaje dva osnovna nivoa organizacije ličnosti (granična i neurotična), i podrazumeva dva osnovna nivoa razvoja: U prvom, pod dominantnim uticajem vrha afektivnih stanja, tokom preverbalnih godina razvija se dualna psihička struktura. Ova dualna struktura sastoji se, s jedne strane, od idealizovanih self reprezentacija koje se odnose na idealizovani objekat (novorođenče i majka) kojima dominiraju snažna pozitivna (afilijativna) afektivna stanja; s druge strane, razvija se suprotni dijadni skup odnosa kojim dominiraju snažni negativni (averzivni, bolni) afekti, sačinjeni od frustrirajuće ili agresivne reprezentacije objekta povezane sa self reprezentacijom koja je frustrirana, besna i/ili u patnji (Kernberg, 2004). Odvojena internalizacija svih dobrih i svih loših objektnih odnosa dovodi do intrapsihičke
470
Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online