De culturele sector loopt sterk uit de pas met zeer lage omzetten en ondernemersinkomens, hoewel de groeiverwachting stijgt. Met de zakelijke dienstverlening gaat het bovengemiddeld goed. Maar ook ondernemers in de detailhandel en de horeca lijken de weg naar boven te hervinden. De stress- scores in deze drie sectoren zijn wel flink hoger dan in andere sectoren. Dat kapitaalbehoefte bij ondernemers daalt naar 31%. Maar onze rapportage laat zien dat de financieringsbehoefte nog altijd dubbel zo hoog is als uit CBS statistieken blijkt. Er zijn geen sectorale verschillen. Sterker ondernemerschap leidt nauwelijks tot betere bedrijfsresultaten De ondernemendheid van een bedrijf – entrepreneurial orientation – blijkt goed meetbaar en consistent in het kleinbedrijf, zelfs bij ondernemers zonder personeel. De aspecten risicobereidheid, innovatie plus proactief handelen, het concurrerend vermogen en de mate van autonomie zijn duidelijk van elkaar te onderscheiden, consistent en goed gespreid onder de respondenten. Innovatie en pro-activiteit hebben geen enkel effect op het onmiddellijke bedrijfsresultaat (netto- marge en continuïteit). Een hogere risicobereidheid en autonomie hebben een gering positief effect op de nettomarges. Ook heeft een hogere risicobereidheid een klein positief effect op de continuïteit, terwijl sterk concurreren de continuïteit licht verzwakt. Dat ondernemendheid geen of nauwelijks effect heeft op het bedrijfsresultaat kan aan drie dingen liggen. Institutionele factoren zijn belangrijker, zoals regeldruk, wet- en regelgeving, fiscaliteit en gebrekkige toegang tot financiering en ondersteuning. Het consistente negatieve sentiment rond (toekomstige) investeringen is daarmee in lijn. Verder bevindt Nederland zich in een periode van economische krimp. Het ligt voor de hand dat effecten van ondernemendheid zich sterker tonen bij economische groei. Tot slot kan er sprake zijn van uitgestelde effecten: meer ondernemendheid werkt pas op langere termijn door op de bedrijfsresultaten.
Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online