n COLUMN n
Natuurlijke Huidverzorging
Rozenbottelolie als huidhersteller
De laatste 10 jaar is het gebruik van rozenbottelolie als ingrediënt in cosmetica spectaculair toegenomen. Rozenbottelolie is namelijk een krachtige huidhersteller. Ook is het trans-retinolzuur in de olie één van de weinige stoffen waar de wetenschap het over eens is: dat het echt rimpel bestrijdend werkt. Sinaasappel van het noorden Rozenbottels zijn niet de vruchten van rozen, maar het zijn de opgezwollen bloembodems met daarin dopvruchtjes. Voor de olie worden vooral de bottels gebruikt van de Rosa rubiginosa, de egelantier roos. Dit is een wilde roos met een reusachtige groeikracht met veel rode of roze bloemen. Ook in ons land komt deze roos ook voor – in duingebieden, bij bosranden en vooral in Zuid-Limburg. De eetbare rozenbottels zijn oranjerood en zijn een fantastische bron van vitamine C. Ze worden ook wel ‘de sinaasappels van het noorden’ genoemd. Samenstelling Rozenbottelolie bestaat vooral uit onverzadigde vetzuren, naast linolzuur (44 – 50 %) en oliezuur (15 – 20 %) bevat rozenbottel een hoog gehalte aan omega-3 vetzuren (alfa-linoleenzuur 30 – 35 %). Daarnaast bevat de olie hoog werkzame vetbegeleidingsstoffen zoals carotenen (vooral beta-caroteen) wat de olie enigszins rood kleurt, vitamine E, plantensterolen en bevat het kleine hoeveelheden trans-retinolzuur. Dit trans-retinolzuur is in 1990 ontdekt in Chileense rozenbottelolie (Pareja 1990). Het verklaart voor een deel het herstel en regenererend effect bij beschadigde huid door UV-straling en zonlicht. Trans-retinolzuur komt alleen voor in koudgeperste rozenbottelolie en dus niet in warm geperste olie en/of olie dat met een oplosmiddel is geëxtraheerd (Concha 2006). Trans-retinolzuur (een stofwisselingsproduct uit vitamine A) is een zuur dat gebonden is aan de onverzadigde vetzuren in de rozenbottelolie. Door deze binding wordt het zeer actieve trans-retinolzuur bij contact met de huid door de huideigen lipasen (enzymen) gesplitst en komt het langzaam vrij. Het is te vergelijken met tretinoïne (dit is het synthetisch geproduceerde retinolzuur dat de geneeskunde en cosmetica- industrie toepast), maar dan zonder de bijwerkingen. Dit zuur is deels verantwoordelijk voor herstel en opbouw van (huid)weefsel. (Pareja 1990). Vooral de behandeling van huid die verouderd en/of beschadigd is door de zon. Maar het is niet alleen dit trans-retinolzuur, maar juist de combinatie van onverzadigde vetzuren met de bijzondere vetbegeleidingsstoffen dat rozenbottel zo uniek maakt als huidverzorgende en therapeutische olie bij herstel van een beschadigde huid, celvernieuwing, collageenproductie, vervaging van pigmentvlekken en bestrijding van rimpels. Onderzoek De bijzondere eigenschappen van rozenbottelolie werden voor het eerst ontdekt in 1983 op de universiteit van Conception in Chili. Een studie van twee jaar naar de werking van deze olie werd uitgevoerd bij 180 patiënten met operatiewonden en brandwonden, maar ook bij mensen met een vroegtijdige huidveroudering. De resultaten waren opmerkelijk want de huid herstelde zich merkbaar. Het zijn de onverzadigde vetzuren in de olie die de celmembranen ‘voeden’ en de celdeling stimuleren zodat de huid zich kan herstellen. Het vermindert waterverlies in de huid, reguleert de functie van de talgklieren en werkt licht ontstekingsremmend. In studies komt naar voren dat littekenvorming en wondgenezing positief beïnvloed worden.
Een klinische studie (van der Walt 2016) toont aan dat zelfs een eenmalige toepassing van rozenbottelolie significant de huidhydratatie en elasticiteit verbetert. Een langdurig gebruik heeft een aanhoudend effect met een maximum hydratatie na 2 – 3 maanden. In hetzelfde onderzoek werd ook aangetoond dat langer gebruik van rozenbottelolie de aanwezigheid van rimpels met 7 % kan verminderen dankzij de aanwezigheid van trans-retinolzuur. Hoe gebruik je rozenbottelolie? Door het hoge aandeel aan onverzadigde vetzuren is rozenbottelolie een enigszins ‘drogende’ olie. De olie verbindt zich snel met zuurstof (oxidatie) en verharst een beetje. Dit is de reden dat rozenbottelolie meestal toegevoegd wordt aan andere vetten of oliën. • Dagelijkse verzorging: Voor de dagelijkse huidverzorging is rozenbottel in te zetten bij elk huidtype. Recept: 50 ml rozenbottel olie mengen met 50 ml van een andere plantolie voor een complete dag- en nachtverzorging. Betacaroteen in rozenbottel zorgt voor een snellere en egale bruining maar is geen vervanger voor een zonbeschermingsproduct. Dankzij het gunstige effect van trans- retinolzuur op pigment- en ouderdomsvlekken wordt de huid egaler en krijgt deze een frisse teint. Eventueel kunnen nog enkele druppels essentiële olie worden toegevoegd. • Bij littekens: Rozenbottelolie kan ingezet worden bij de verzorging van verse of verouderde littekens. De olie moet minimaal 2 keer per dag puur worden aangebracht op het litteken en dit moet men minstens 3 maanden vol houden. De olie zorgt voor verzachting en elasticiteit van het littekenweefsel. Ook bij verdikte littekens kan rozenbottel effect hebben. Verheven littekens worden iets afgevlakt en ook roodheid en hyperpigmentatie kan verminderen. Bij de behandeling van acnelittekens is het puur aanbrengen van rozenbottelolie minder praktisch. Wanneer er veel littekentjes zijn is het beste het advies te volgen voor de dagelijkse huidverzorging met rozenbottel (zie boven). Literatuur •Concha, J. et al – Effect of Rosehip extraction process on oil and defatted meal physicochemical properties Journal of the American Oil Chemists ’ Society 2006; 83 (9): 771 - 775 • Pareja, B., Kehl, H. – Contribution to the identification of Rosa aff. rubiginosa L. oil Rose Active Ann. Real Acad Farm 1990: 56; 283 - 294 • Van der Walt, A.C. – Transdermal diffusion stability and clinical efficacy of cosmetic formulations containing Rosa rubiginosa rosehip seed oil. Master Dissertation of Potchefstroom Campus of the North-West University october 2016 • Valladares, J. et al: Universitad de Conception: Chili – Cream of rosehip oil (Rosa aff. Rubiginosa) 1. Formulation, preparation and First results in regeneration of damaged tissues. Annales de la Real Academia de Farmacia: Instituto de Espana 1985; 51 (2): 327 – 332 • Rijpkema, H. – Aromecum, 2021, SANGO (10de druk)
Met dank aan Stichting Aromatherapie (www.stichtingaromatherapie.nl)
25
PHARM ACTUEEL nr 10 oktober 2023
Made with FlippingBook interactive PDF creator