25
Meritum 3 (78) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
ZROZUMIEĆ ARCHEOLOGIĘ. ZABYTEK, KTÓRY ZMIENIŁ HORYZONT CHRONOLOGICZNY.
Ilustracja 5. Chata z XV wieku. Dzban w piwniczce. Źródło: zasoby własne autora
Hipotezy tworzone w terenie sprawdzają się albo nie. Czasami jeden przedmiot, jedna moneta, jeden charakterystyczny artefakt może rzucić nowe światło na charakter, chronologię odkrytego obiektu. Tak też było w przypadku pewnego odkrycia, które opiszę w dalszej części artykułu. Ten etap to żmudna, wielotygodniowa, a cza- sami wielomiesięczna praca. Wymaga cierpliwo- ści i… przestrzeni. Mycie i czyszczenie zabytków (nie zawsze w terenie jest to możliwe), pakowanie, uzupełnianie inwentarzy, kopiowanie i uzupełnia- nie dokumentacji terenowej, opisywanie tuszem fragmentów naczyń, konserwacja i rekonstrukcja. To mnie najbardziej pociągało w pracy nad mate- riałem – wyklejanie naczyń. Jak w puzzlach, z dzie- siątków drobnych fragmentów wyłania się kształt naczynia, nowy obiekt (ilustracja 2). Może on służyć celom wystawienniczym, jest też cennym przyczyn- kiem do uzupełnienia katalogu charakterystycznych naczyń dla danego okresu dziejów, dla danej epoki.
Wniosek nasuwa się sam – jeśli nie ma miejsca (na przykład w muzeum) na porządną, dużą, dobrze wyposażoną pracownię archeologiczną – nie podej- muj się prac wykopaliskowych. Jeśli nie ma porząd- nych magazynów na zabytki archeologiczne – nie rozpoczynaj badań. Jeśli nie masz dostępu do naj- nowszych zdobyczy techniki lub możliwości finan- sowania ekspertyz – pozostaw, choćby najciekaw- sze, obiekty przyszłym pokoleniom. Z wieloletniego doświadczenia wiem, że bez możliwości rzetelnego opracowania pozyskanych w wyniku wykopalisk zabytków archeologicznych cały wysiłek (nawet pokoleń przeszłych badaczy) idzie na marne. Rozpadające się pudła, wyblakłe metryczki w zawilgoconych, przypadkowych maga- zynach to zmarnowane pieniądze i zmarnowany entuzjazm archeologów. Spektakularne wystawy nie załatwiają niczego. Inną sprawą jest niechęć młodych pracowników muzealnych do „archeo- logicznego śmiecia”. A przecież wiemy, że jeden garnek, jeden miecz, jeden skarb wiosny nie czyni!
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker