29
Meritum 3 (78) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
ZROZUMIEĆ ARCHEOLOGIĘ. ZABYTEK, KTÓRY ZMIENIŁ HORYZONT CHRONOLOGICZNY.
Stosunkowo mniej można powiedzieć o konstruk- cji tego budynku. Wypalona glina z odciśniętymi fragmentami słomy i drewna sugeruje konstrukcję szachulcową, czyli mur pruski. Właściwie dlaczego ten jeden dzban utrudnił życie archeologom? Otóż zmienił nasze poglądy na pewność datowania ceramiką średniowiecz- nych obiektów archeologicznych. Współwystę- powanie różnych technik garncarskich stało się normą w określaniu chronologii zdarzeń. A oto krót- kie uzasadnienie, które przedstawiłem w książce o Szreńsku: Wykopaliska na Rynku pozwoliły zrewidować pewne poglądy na wygląd i użytkowanie cera- miki średniowiecznej. Otóż w tym nienaruszonym zespole naczyń, pochodzących z jednego obiektu i krótkiego odcinka czasu, zdołano wyróżnić dwa typy naczyń: wykonane prymitywną techniką, przy- pominające naczynia wczesnośredniowieczne i występujące w przeważającej większości, oraz inne, bardziej „luksusowe” – jak dzban odkryty w piwniczce. Wydaje się, że te pierwsze stanowiły wytwór miejscowych rzemieślników, wykonujących swe wyroby wg starych wzorów, i jako tańsze były użytkowane na co dzień. Natomiast te drugie spro- wadzono prawdopodobnie z większych ośrodków miejskich i jako droższe były rzadziej używane jako tzw. lepsza zastawa stołowa 31 . Archeologia jest fascynującą, ale trudną gałęzią nauk historycznych. Nie jest nauką pomocniczą dla historii, ona historię uzupełnia, a nawet zmie- nia postrzeganie faktów już uznanych. Tak było z zamkiem ciechanowskim i aż prosi się rozwinięcie tematu: „Prawdziwe i fałszywe tropy w badaniach archeologów i historyków”. ∞
Ilustracja 8. Zabytki znalezione w spalonej w XV wieku chacie Źródło: zasoby własne autora
Marek Janusz Piotrowski – archeolog, z zamiłowa- nia publicysta i poeta. Prowadzi wykopaliska głównie na północnym Mazowszu. Autor książki „Szreńsk – miasto zapomniane” oraz wielu artykułów naukowych i popularnonaukowych oraz wystaw. W latach 1988- 2024 kierownik Działu Archeologii Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie.
31 M. Piotrowski, Szreńsk... , op. cit., s. 13-14.
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker