Adnoddau'r Ganolfan Ymchwil i Ymarfer

Canolfan Ymchwil i Ymarfer: Crynodebau Ymchwil Staff

Hanes yr arolygiaeth addysg yng Nghymru

RG1

Helen Lewis, Russell Grigg, Cathryn Knight

Yr hyn roedden ni am ei ddarganfod

Sut a pham dechreuodd yr arolygiaeth addysg yng Nghymru? Sut mae ei chyfrifoldebau wedi newid dros y blynyddoedd? Beth yw gwerth cymharol yr arolygiaeth addysg?

1907

1839

Beth yw gwerth cymharol yr arolygiaeth addysg?

Cynhaliodd tîm o haneswyr ac arolygwyr ysgol a oedd wedi ymddeol waith ymchwil uniongyrchol, e.e. defnyddio llyfrgelloedd ac archifau ac amrywiaeth o ffynonellau, gan gynnwys adroddiadau, papurau newydd a hanes llafar.

North Wales Chronicle, 1897

Yr hyn a ddarganfuom

Mae’r arolygiaeth addysg yng Nghymru wedi chwarae rhan allweddol wrth hyrwyddo’r Gymraeg a diwylliant Cymru mewn addysg. Yn hanesyddol, mae'r arolygiaeth wedi gweithredu rhwng bod yn asiantau'r wladwriaeth a bod yn ddylanwadwyr annibynnol ar bolisi ac arfer addysg.

1

2

Pam mae hyn yn bwysig

Mae'r ymchwil yn darparu hanes awdurdodol cyntaf yr arolygiaeth addysg yng Nghymru. Ar adeg pan fo’r arolygiaeth ei hun yn cael ei hadolygu, mae hwn yn ein hatgoffa’n amserol o’i gwasanaethau hynod eang.

Gwybodaeth bellach

Dr Russell Grigg, Uwch Ddarlithydd, Addysg, Prifysgol Abertawe: g.r.grigg@abertawe.ac.uk

Grigg, R. (2022) ‘The Inspectors and the inspected, 1839-1906’ in A. Kean (ed.) Watchdogs or Visionaries? Perspectives on the History of the Education Inspectorate in Wales, Cardiff: University of Wales Press.

Made with FlippingBook HTML5