On the seventh kilometre of the road that leads from Rača to Topola, in the village of Viševac, the leader of the First Serbian Uprising, Karađorđe Petrović, was born on 16 th November 1762
Na sedmom kilometru puta što od Rače vodi ka Topoli, u selu Viševac, rođen je 16. novembra 1762. Karađorđe Petrović, vođa Prvog srpskog ustanka
Čak trideset članova porodice Karađorđević sahranjeno je u kripti crkve, a ukupno pet vladara među njima As many as 30 members of the Karađorđević family, including five monarchs, were buried in the church crypt
Topola je prvi uzlet doživela u vreme Prvog srp- skog ustanka. Vođa srpske revolucije 1804. godine, Ka- rađorđe Petrović, rođen u obližnjem selu Viševcu, na- stanio se uoči ustanka u neposrednoj blizini varoši, u zaseoku Krćevac. Postavši vrhovni vožd, Karađorđe je od Topole napravio svoju prestonicu i centar državnog života oslobođene Srbije. U periodu između 1811. i 1813. godine sazidan je utvrđeni grad opasan šancem sa trospratnim kulama i bedemima za neposrednu od- branu Topole i vojne manevre. Unutar utvrđenog grada nalazili su se porodični i gostinski konak, kao i crkva Presvete Bogorodice po- znatija pod imenom Karađorđeva crkva. Zvonik crkve bio je smešten u jugoistočnoj kuli tvrđave, a njena tri zvona izlivena u Donjem gradu Beogradske tvrđave bi- la su prva zvona koja su se oglasila u slobodnoj Srbiji. Međutim, slomom Prvog srpskog ustanka i povratkom turske vojske, srušen je i zapaljen Karađorđev grad. Us- ponom kneza Miloša i smaknućem Karađorđa, Topola je, razumljivo, izgubila svoj prvobitni značaj. Novi blistavi trenutak ovaj kraj će doživeti uspo- nom Karađorđevog sina, kneza Aleksandra, koji je s po-
sebnom pažnjom obnovio očeve vinograde i voćnjake na istočnim padinama Oplenca, podigavši sebi prostra- nu kuću i vinski podrum. Obnavljanjem očeve zaduž- bine, knez Aleksandar je privukao bogatije i viđenije ljude iz kraja, pa se Topola ubrzo razvila u lepu varo- šicu sa čvršće građenim kućama i dućanima. Povratak Obrenovića na vlast, 1858. godine, koji će kontinuira- no vladati Srbijom sve do 1903. godine, označio je no- vi dugi period stagnacije topolskog kraja. Dolaskom kralja Petra I na vlast 1903. godine Topola kao zavičaj Karađorđevića beleži novi period procvata, a kralj se ubrzo u potpunosti posvetio ispunjenju ama- neta svojih roditelja da se u Topoli izgradi veliki hram u kome bi se sahranjivali svi Karađorđevići. Nadviše- ni brežuljak Oplenca bio je kao stvoren za ostvariva- nje životnog sna. CRKVA SV. ĐORĐA Kralj je izabrao sam vrh brežuljka tzv. Malog Oplen- ca koji se sa svojih 337 metara visine i dalekim pitore- sknim vizurama gotovo prirodno nametnuo za ideal- no mesto budućeg hrama. U prisustvu visokih zvanica
Serbia » Srbija | 97
Made with FlippingBook interactive PDF creator