De docent: Wout van Helden
■ COLUMN ■
Mindful Molecules
Columnist Wout van Helden IOT / kPNI Klinisch epidemioloog i.o. Therapeut en docent Natura Foundation
Eén van de meest fascinerende onderzoeksgebieden van de afgelopen jaren is de studie van het darmmicrobioom – de gemeenschap van micro-organismen die in ons spijsverteringsstelsel leeft en ons gezond houdt. Nog steeds leren we elke dag iets meer over deze wonderlijke wereld. Prebiotica: Niet te verteren, wel te gebruiken!
ding. Prebiotica blijkt namelijk een cogni- tieve boost te kunnen geven aan ouderen.
Om de gemeenschap van micro-orga- nismen te ondersteunen gebruiken we vaak levende bacterien (probiotica). De meeste probiotia hebben een tijdelijke werking. Een meer duurzame interventie om de micro-organismen te ondersteu- nen is wellicht het toevoegen van onver- teerbare vezels. Met het inzetten van onverteerbare vezels (prebiotica) geven we de darm voeding om zelf in balans te blijven en dat is natuurlijk een duurzame manier van herstel. Deze vezels worden niet verteerd door het maag-darmkanaal maar worden gefermenteerd door diver- se soorten bacteriën en gisten in onze darm. Als resultaat van dit fermentatie- proces produceren de micro-organismen verschillende stoffen, waaronder vita- minen en korte-keten vetzuren die een wonderbaarlijke bijdrage leveren aan onze gezondheid.
Pas 50 jaar later, zo rond 1950 begon men de effecten van onverteerbare vezels op het microbioom te bestuderen. Vanaf toen werd ook de term “prebiotica” gebruikt. Prebiotica wordt omschreven als “substraten die selectief worden gebruikt door micro-organismen in de gastheer, wat een gezondheidsvoordeel oplevert”. De werkzaamheid van prebiotische vezels ligt dus in het opnieuw in balans brengen van het microbioom wat leidt tot verhoog- de niveaus van korte-keten vetzuren.
Het onderzoek werd uitgevoerd onder tweelingen van 60 jaar en ouder. De verwachting was dat de spierkracht zou kunnen toenemen als gevolg van een ver- beterde eiwitvertering en -absorptie door prebioticasuppletie, maar dat bleek tegen te vallen. Echter, er werd wel een positief effect van de prebioticasuppletie gevon- den op de cognitieve functie. De onder- zoekers zagen met name een opmerke- lijke verbetering in een geheugentest! Dat er een sterke relatie bestaat tussen de darm en de hersenen is al langer bekend en wordt beschreven als de zogenaamde gut-brain axis. Maar nu is dus ook aan- getoond dat ouderen werkelijk cognitief sterker kunnen worden door het toevoe- gen van prebiotica. Als we met zijn allen nog lekker een potje willen kunnen schaken als we later oud zijn, dan hoort ons bord vandaag dus vol te liggen met vezelrijke groeten en fruit. En als dat niet voldoende is, kan je ook nog steeds beroep doen op een geperso- naliseerd prebioticasupplement.
Gepersonaliseerde vezels zijn de toekomst
Steeds beter kunnen specifieke prebioti- sche vezels worden ingezet voor het pro- lifereren van specifieke bacteriestammen. Er zijn breedspectrum prebiotica zoals inuline en fructooligosacchariden, maar ook specifieke vezels zoals laminarine uit zeewier voor de groei van prevotella bacteri ë n, xylooligosaccharides uit mais en bamboescheuten voor de groei van bifidobacteriën of raffinose uit spruitjes of asperges voor de groei van lactobacillen. Zo leren we steeds meer hoe we specifiek voeding kunnen toevoegen om de balans in het microbioom te herstellen. Vezels als cognitieve boost Uniek tweelingenonderzoek van King’s College Londen werpt nieuw licht op de rol van vezels op de darm-hersenverbin-
Yoghurt in Parijs In het voorjaar van 1905 haastten
Parijzenaren zich massaal naar winkels om een voorraad yoghurt in te slaan. Ze had- den net een lezing gehad van bioloog en Nobelprijswinnaar Elie Metchnikoff over dat veroudering werd veroorzaakt door scha- delijke bacteriën die in de darmen zitten. Zo betoogde hij dat nuttige bacteriën in de darmen moesten worden gekweekt, en dit kon het beste worden gedaan door yog- hurt of andere soorten zure melk te eten.
Bron:
29
PHARM ACTUEEL nr 07/08 juli-augustus 2024
Made with FlippingBook flipbook maker