■ COLUMN ■
Knappe koppen Knappe koppen en hun ingenieuze ontdekkingen
Vandaag: de Amerikaanse viroloog en transfusiegeneeskundige Harvey J. Alter (geboren: 1935), de Amerikaanse viroloog Charles M. Rice (geboren: 1952) en de Britse viroloog en biochemicus Michael Houghton (geboren: 1949).
Sinds het begin van de jaren zestig merkt de medische weten- schap duidelijk op dat mensen heel vaak last hebben van ernsti- ge leverontstekingen na een bloedtransfusie. Als gevolg hiervan werden de hepatitis A - en hepatitis B -virussen ontdekt door uit- gebreid onderzoek. De ontdekking van het hepatitis B-virus werd in 1976 bekroond met de Nobelprijs voor de geneeskunde. Toch bleef er na de bloedtransfusie een groot aantal soms ernstige hepatitis-ziekten over, die niet verklaard konden worden. In 1978 toonde viroloog Harvey Alter aan dat een ander virus de oorzaak was van chronische leverontsteking. Alter, die Baruch Blumberg hielp bij het ontdekken van het hepatitis B-virus, werkte destijds met chimpansees. Met vele reeksen bloedonder- zoeken kon hij duidelijk aantonen dat het virus de oorzaak was. Hij noemde de speciale vorm van leverziekte “non-a, non-b” hepatitis . Met zijn onderzoeksresultaten konden bloedonderzoe- ken worden ontwikkeld die bloedtransfusies aanzienlijk veiliger hebben gemaakt, ook bij mensen. In 1989 slaagde de viroloog en biochemicus Michael Houghton erin om met nieuwe, zeer complexe onderzoeksmethoden het genoom van dit nieuwe virus te isoleren uit het bloed van een geïnfecteerde chimpansee. Hij gebruikte de apparatuur bij het biotechnologiebedrijf Chiron Corporation in Californië, waar- mee hij delen van het virus kon klonen en zo verdere tests kon ontwikkelen. Hij realiseerde zich dat het een nieuw RNA-virus was van de Flavvirus-familie en noemde het uiteindelijk het hepa- titis C-virus . Flavivirussen behoren tot de gelekoortsvirussen en veroorzaken ziekten als gele koorts, knokkelkoorts, encefalitis en door teken overgedragen encefalitis (TBE). In 1997 leverde de viroloog Charles M. Rice het laatste bewijs dat het virus alleen en geen andere ziekteverwekker deze hepati- tis C veroorzaakt. Professor Rice is een expert op het gebied van flavivirussen, waaronder hepatitisvirussen. Flavivirussen veroorza- ken ziekten zoals gele koorts, knokkelkoorts, encefalitis en door teken overgedragen encefalitis (TBE). Deze familie van virussen ontleent zijn naam aan het gele koortsvirus (Latijn: flavus, “geel”).
In 2020 krijgen Harvey Alter, Michael Houghton en Charles M. Rice de Nobelprijs voor Geneeskunde of Fysiologie voor hun “ ontdekking van het hepatitis C-virus ”. Het onderzoek van de drie wetenschappers heeft zeer gevoelige bloedtesten voor het virus kunnen ontwikkelen, zodat het van- daag de dag bijna onmogelijk is om via bloedtransfusies besmet te raken met het virus. Daarnaast zijn er antivirale middelen ontwikkeld waarmee vrijwel alle patiënten puur met medicatie te genezen zijn. Wat nog ontbreekt is een vaccin. Maar wetenschap en onderzoek werken er op volle toeren aan. Trouwens: de klassieke prijsuitreiking voor de Nobelprijswinnaars vond in december 2020 niet plaats in Stockholm vanwege de coronapandemie . En de traditionele lezingen van de Nobelprijswinnaars konden alleen online worden gehouden. Dit is hoe virussen het leven van de wereld tot op de dag van van- daag vormgeven.
Harvey J. Alter , Charles M. Rice en Michael Houghton , drie knappe koppen en een interessant verhaal.
Made with FlippingBook flipbook maker