n COLUMN n Mindful Molecules
Columnist Fien Demeulemeester Sportwetenschapper en osteopaat iOT en kPNI therapeut Docent Natura Foundation
Zonnebrandbescherming: slikken of smeren? Het is algemeen bekend dat een verbrande huid door de zon een risicofactor is voor huidkanker. Zonnebrandcrème smeren is daardoor een bijna dagelijkse taak geworden, vooral op zonnige dagen. Maar is dit echt het enige wat we kunnen doen om onze huid te beschermen tegen zonnebrand? Of zijn er andere manieren om de schadelijke effecten van UV-stralen te verminderen, terwijl we de voordelen behouden?
De Jekyll and Hyde van UV-straling UV-stralen van de zon kunnen zowel heilzaam als schadelijk zijn voor de huid. UVB-stralen dringen de epidermis (opperhuid) binnen en veroorzaken DNA-schade. Deze stralen kunnen twee aangrenzende thyminebasen in het DNA abnormaal aan elkaar binden in plaats van aan hun complementaire adeninebasen, wat de DNA-structuur verstoort en de celdeling belemmert. Dit kan leiden tot mutaties, en als deze niet op tijd door het lichaam worden hersteld, kan dat het risico op huidkanker verhogen. Aan de andere kant dringen UVA-stralen dieper in de huid door en versnellen ze huidveroudering door het afbreken van collageen en het veroorzaken van oxidatieve stress. Hoewel UV-straling schadelijk kan zijn, heeft blootstelling aan de zon ook belangrijke voordelen voor het lichaam. Zo stimuleert UVB-straling de aanmaak van vitamine D in de huid, wat essentieel is voor onder andere botgezondheid, het immuunsysteem en cognitieve functies. Bovendien beïnvloeden UV-stralen de aanmaak van serotonine en endorfines, die bijdragen aan een beter humeur en minder stress. Zonlicht helpt ook bij het reguleren van het bioritme, wat belangrijk is voor een gezonde slaap. Als laatste heeft zonlicht ook een ontstekingsremmend effect. Kortom, UV-stralen zijn onmisbaar voor de gezondheid, maar ze kunnen ook schade veroorzaken. Matige zonblootstelling biedt gezondheidsvoordelen, zolang de huid goed wordt beschermd tegen overmatige schade.
warmte, maar dringen de huid binnen en komen in de bloedbaan terecht, wat zorgen over de veiligheid oproept. Minerale filters zoals zinkoxide en titaniumdioxide blijven op de huid liggen en reflecteren UV-stralen. Zonnebrandcrèmes met een hoge SPF (zoals SPF 30 of hoger) kunnen de hoeveelheid UVB-straling die de huid bereikt verminderen, wat de vitamine D-productie kan remmen. Zonnebrandcrème biedt dus bescherming tegen zonnebrand, maar de veiligheid van bepaalde ingrediënten en het effect op de vitamine D-productie zijn belangrijke overwegingen. Het is dus belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over de voor- en nadelen van zonnebrandcrème. Bescherming van binnenuit Naast het gebruik van zonnebrandcrème, kun je je huid ook van binnenuit beschermen tegen de schadelijke effecten van UV-stralen. Antioxidanten zoals astaxanthine, vitamine C en vitamine E helpen de huid te beschermen door oxidatieve stress en ontstekingen te verminderen. Astaxanthine, een krachtige carotenoïde die van nature voorkomt in bijvoorbeeld krill en micro- algen, accumuleert in de huid en neutraliseert vrije radicalen die door UV-straling worden geproduceerd. Dit helpt de DNA-schade en vroegtijdige huidveroudering te verminderen. Bovendien ondersteunt astaxanthine de collageenproductie, wat de huid steviger houdt. In combinatie met andere antioxidanten versterkt het de natuurlijke afweer van de huid, waardoor zonnebrand en schade door langdurige blootstelling aan de zon kunnen worden verminderd. Altijd slikken, soms smeren als compromis Het dagelijks innemen van antioxidanten die de huid van binnenuit beschermen, biedt talloze gezondheidsvoordelen en vormt een solide basis voor zonnebescherming. Door deze interventie zal je huid minder snel verbranden, waardoor je minder zonnebrandcrème nodig hebt. Daarnaast is het verstandig om op het heetst van de dag uit de zon te blijven of beschermende kleding en hoeden te dragen. Buiten de piekuren kun je volop genieten van de zon, met zonnebrandcrème wanneer nodig. Op deze manier kun je de voordelen van zonlicht behouden, je vitamine D-aanmaak ondersteunen, mentaal gezond blijven en je huid zowel van binnenuit als van buitenaf beschermen.
Maximaliseer de voordelen, minimaliseer de nadelen
Voor een optimale vitamine D-aanmaak is dagelijks 15 tot 30 minuten blootstelling aan de zon op onbedekte huid (zoals gezicht, armen en benen) voldoende, afhankelijk van huidtype, locatie en seizoen. Ook voor een goede mentale gezondheid is dagelijks 30 tot 60 minuten zonlicht belangrijk. Maar hoe haal je de voordelen uit zonlicht zonder de schade aan je huid te verergeren? Smeren met zonnebrandcrème is natuurlijk de meest voor de hand liggende oplossing. Zonnebrandcrème werkt door UV-straling te absorberen, reflecteren of verspreiden, waardoor de huid beschermd wordt tegen schade. Er bestaan twee soorten UV-filters: chemische en minerale. Chemische filters zoals oxybenzone en avobenzone absorberen UV-stralen en zetten deze om in
33
PHARM ACTUEEL nr 5 mei 2025
Made with FlippingBook - Online magazine maker