n COLUMN n
Columnist Armelle Demmers is zelfstandig klinisch epidemioloog, MSc, met een expertise in complementaire zorg in het algemeen en medicinale planten in het bijzonder. Wetenschappelijk onderzoek zet ze om in kennis voor een breed publiek door het geven van webinars en door schrijven voor verschillende vakbladen. Voor PharmActueel schrijft Armelle maandelijks over een recente publicatie op het gebied van medicinale planten.
De kracht van medicinale planten
Medicinale planten voor de mondgezondheid In februari van dit jaar is een uitgebreide systematische review * gepubliceerd door een onderzoeks- groep uit Italië over medicinale planten bij tandvleesaandoeningen. Ze onderzochten of medicinale planten effectief kunnen zijn door hun antimicrobiële werking bij (beginnende) tandvleesontsteking. Door een tandvleesontsteking veranderd de bacteriële samenstelling in de mond en de ontsteking is vaak chronisch waardoor het immuunsysteem minder adequaat reageert.
Resultaten In totaal hebben de onderzoekers 17 studies gevonden die voldeden aan hun criteria. De studies konden gaan over een enkelvoudige plant of een complex middel (polyherbal). De belangrijkste bevindingen uit het onderzoek zijn: • Tandpasta op basis van Camellia sinensis (Theeplant) verminderde tandvleesontsteking aanzienlijk en verhoogde de antioxiderende activiteit; • Een polyherbal mondspoelmiddel met Zingiber officinale (gember), Rosmarinus officinalis (rozemarijn ) en Calendula officinalis (goudsbloem) toonde een vergelijkbare werkzaamheid als chloorhexidine bij het verminderen van tandvleesontsteking; • Lokaal toegediende Camellia sinensis gel gaf verbetering bij de behandeling van tandvleesontsteking maar had geen significante lange termijn verbetering ten opzichte van alleen het verwijderen van opgebouwde tandsteen en het schaven van tandworteloppervlakken dit om een gladde afwerking te bereiken, waardoor de kans kleiner is dat tandplak en tandsteen zich opnieuw ophopen; • Gel met druivenpitextract (2%) verbeterde de mate van de tandvleesaandoening en verminderde de hoeveelheid tandplak; • Kaneelextract verminderde effectief bacteriële besmetting en biedt een alternatief voor chloorhexidine; • Punica granatum (granaatapppel) en Lawsonia inermis (hennaplant) mondspoelingen verminderden de ontstekingsmarkers in het speeksel aanzienlijk, waarbij Punica granatum een sterker effect liet zien. Deze resultaten laten het potentieel zien van medicinale planten voor de mondgezondheid, met name bij het verminderen van tandvleesontsteking, tandplak en bacteriële belasting, waarbij sommige extracten een vergelijkbare werkzaamheid bieden als conventionele behandelingen zoals chloorhexidine. De werking wordt grotendeels toegeschreven aan bioactieve verbindingen, zoals: polyfenolen, flavonoïden, tannines en terpenoïden, die een ontstekingsremmende, antimicrobiële en antioxiderende werking hebben.
De onderzoekers includeerden verschillende soorten onderzoekdesigns. En de studies konden bij mensen of bij dieren uitgevoerd zijn. Alleen recente studies van de laatste 10 jaar in Engels zijn meegenomen voor hun analyse. Er zijn verschillende vormen van plantaardige mondproducten op de markt verkrijgbaar, zoals tandpasta, tandgel en mondwater. * Een systematische review is een literatuuronderzoek waarin op een objectieve manier het wetenschappelijk bewijs rondom een bepaald onderwerp samengebracht is. Het geeft de stand van zaken van medisch-wetenschappelijk onderzoek. Het is transparant en reproduceerbaar en gaat uit van een expliciete vraagstelling, een uitgebreide zoekstrategie, een ondubbelzinnige procedure voor selectie van de onderzoeken, een beoordeling van de kwaliteit van de onderzoeken en een transparante manier van de presentatie van de resultaten. Een systematische review biedt daarmee een overzicht en beschrijvende (kwalitatieve) analyse van de tot dan toe verschenen literatuur in relatie tot de bewijskracht. Referentie Malcangi, G., Inchingolo, A. M., Casamassima, L., Trilli, I., Ferrante, L., Inchingolo, F., Palermo, A., Inchingolo, A. D., & Dipalma, G. (2025). Effectiveness of Herbal Medicines with Anti-Inflammatory, Antimicrobial, and Antioxidant Properties in Improving Oral Health and Treating Gingivitis and Periodontitis: A Systematic Review. Nutrients , 17 (5), 762. https://doi.org/10.3390/nu17050762
39
PHARM ACTUEEL nr 5 mei 2025
Made with FlippingBook - Online magazine maker