Kraljevo se nalazi u centralnoj Srbiji, na ušću Ibra u Zapadnu Moravu, u kotlini između pitomih šumadijskih i surovijih starovlaških i kopaoničkih planinskih masiva
Kraljevo is situated in central Serbia, at the confluence of the rivers Ibar and West Morava, in the structural basin located between the gentle Šumadija mountain range and the harsher Stari Vlah-Raška and Kopaonik ranges
STUDENICA Manastir Studenica jedan je od najstarijih i najve- ćih srpskih srednjovekovnih manastira, udaljen oko 60 km od Kraljeva. Zadužbina je velikog župana Stefa- na Nemanje, utemeljivača srpske države i rodonačel- nika moćne vladarske dinastije Nemanjića. Pod sta- rateljstvom njegovog sina Save, koji je bio i iguman manastira i prvi srpski arhiepiskop, Studenica postaje kulturni, duhovni i medicinski centar srednjovekov- ne Srbije. U Studenici se nalaze mošti Stefana Nema- nje i njegovih sinova Vukana i Stefana Prvovenčanog. Manastir je građen mešovitim romaničkim i vi- zantijskim stilom čiji je splet proizveo novi arhitek- tonski izraz poznat pod nazivom raška škola. Zido- vi su sagrađeni od belog mermera i izgledaju zaista monumentalno. Posebno su zanimljive freske koje je slikao u to vreme jedan od najboljih vizantijskih sli-
kara. Pored Bogorodičine cr- kve, manastirski kompleks obuhvata i crkvu Nikoljaču, zatim kamenu trpezariju iz- građenu u vreme Svetog Sa- ve, veliki zvonik iz 13. veka, kao i ostatke nekoliko manjih crkava. Severno od trpezari- je su konaci u kojima se nala- zi riznica studeničkog blaga. Manastir je od 1986. godine pod zaštitom Uneska. ŽIČA Žiča je jedan od najzna- čajnjih srpskih srednjovekov- nih manastira. Zadužbina je Stefana Prvovenčanog, koji je u njoj i krunisan 1217. godi- ne. Za razliku od većine srp- skih manastira koji su građeni u teško pristupačnim predeli-
Mnogo o naravi Kraljevčana govori i geslo na grbu grada – Nama dobro, a nikome zlo The motto on the city’s coat-of- arms – To us well, and to none ill – says a lot about the character of Kraljevo folk
ma, Žiča se nalazi u plodnoj ravnici, na samo šest ki- lometara od Kraljeva prema Mataruškoj Banji. Zato je u svojoj bogatoj istoriji pretrpela mnoga rušenja, ali je svakog puta obnavljana. Poslednju temeljnu re- konstrukciju doživela je nakon zemljotresa 1987. go- dine, kada joj je vraćen autentični izgled iz 13. veka, da bi nedavno ceo manastirski kompleks bio uređen. Po predanju je u manastiru Žiča krunisano sedam srpskih kraljeva, a prilikom svakog krunisanja otvara- na su nova vrata kroz koja je prolazio samo krunisani vladar, pa bi ta vrata potom odmah bila zazidana. Za- to Žiču zovu i Sedmovrata. Iako postoje nedoumice o broju krunisanih kraljeva, nesporna je istorijska činje- nica da je sedam vladara iz loze Nemanjića krunisano pod žičkim pečatom, a da je u samom manastiru sto- lovalo nekoliko srpskih patrijarha. Mnogi istoričari smatraju je prvim dvodomim parlamentom u Evropi.
Kraljevo » Kraljevo | 93
Made with FlippingBook interactive PDF creator