Kamene kuće, očuvani ostaci drevnih građevina, senoviti mali trgovi, jezerska ostrva i manastiri, domaće vino, lokalni specijaliteti od ribe delić su razloga da se zaljubite u dva gradića Stone houses, the preserved remains of ancient buildings, shaded little squares, lake islands and monasteries, but also home-made wines and local sh specialities – these are just a small part of all the reasons to fall in love with two small towns
Tekst/Words: Branka Gajić Fotografije/Photography: iStock
S krajnuta s glavnih puteva, Ri- jeka Crnojevića je pravi skri- veni biser. Gradić nosi ime po reci koja izvire iz obližnje pećine u Obodskoj steni i jedina je re- ka kojom se može zaploviti već posle prvog kilometra, od 13 ukupnog to- ka. Račva se stvarajući čudesna ostr- vca, ponovo sastaje, vijuga praveći fantastične zavoje, a na kraju uranja u Skadarsko jezero, kao da su odu- vek jedno. Zbog tih „kanala“ su ovaj kraj od davnina iz milošte zvali – Venecija Crne Gore. Danas je to gradić sa sa- mo 200 stanovnika, koji svoju priču čuva od sredine 15. veka, kada je ta- da najmoćniji crnogorski vladar, go- spodar Ivan Crnojević, tu preneo se- dište države i crkve. Tokom 19. veka varoš je bila naj- veća crnogorska luka i vodeći trgo- vački centar, ali se malo bogatstva tog zlatnog vremena zadržalo do danas. Sušena riba ukljeva je zbog izuzetnog ukusa nekada bila veoma tražena na italijanskim trpezama, a danas je spe- cijalitet koji morate probati u nekom od restorančića na obali. U samom mestu očuvani su ostaci građevina iz doba Ivana Crnojevića. Najznačajnija je podrumska prostorija davno porušene zgrade u kojoj se na- lazila štamparija u kojoj je štampana prva ćirilična knjiga. Meštani s pono- som govore da je kod njih otvorena prva apoteka, kao i prva radionica za izradu oružja u Crnoj Gori. Ipak, Da- nilov most i kuća Mostina, sagrađe- ni sredinom 19. veka, najživopisnije su građevine koje prvo ugledate oda- kle god da dođete u Rijeku Crnojevi- ća. Karakteristična silueta kamenog mosta simbol je ove varoši i jedna je od najlepših građevina u Crnoj Gori.
Za prvi susret najbolje je krenuti brodićem iz Virpazara, drugog bise- ra Skadarskog jezera. A opet, varoš je lepa i kada se pogleda s planina s kojih se put spušta sa Cetinja. Na ušću Crmnice i Orahovštice, na obali Skadarskog jezera, ugne- zdio se Virpazar, stara varošica ko- ja je u prošlosti bila važna stanica i mesto važnih trgovačkih poslova. O ovom naselju od davnina se govori kao o varoši na tri mosta. Kako u dav- na vremena, tako i danas, mesto se lako prepoznaje jer su izgled i pose- ban šarm male sredine sačuvani od uticaja savremenog doba. Pod ime- nom Vir, mesto na kojem reka stvara vrtlog, mestašce se pominje još u 13. veku. Pored tog rečnog vira, do kog se stizalo čunovima, prvo je nastao pazar, pijaca, a potom je oko njega nastajalo naselje. Nekada deo drev- ne slovenske provincije Zete, grad su brzo po nastanku osvojili Turci. O pet vekova te vladavine svedoče poruše- na utvrđenja Besač u Virpazaru i Le- sendro u Vranjini. Početkom 20. veka, kada je izgrađeno pristanište, Virpa- zar je postao najvažnija luka na Ska- darskom jezeru, iz koje je uzani kol- ski put vodio čak do Bara, do mora. O značaju Virpazara u to doba sve- doči i podatak da je od 1908. godine od gradića do mora izgrađena žele- znička pruga. Nova vremena donela su druge puteve i pravce, a Virpazar je ostao skriven oko svoga Vira. Možda je baš ta izolovanost doprinela da se do da- nas očuvaju kamene kuće, trg, pazar i tri mosta. Čuveni skadarski šaran krap i slavno crmničko vino, turistič- ki brodići s kojih se u pravom svetlu, oblicima i bojama mogu sagledati sve lepote jezera...
Na brojnim ostrvima i u zalivima kriju se tragovi burne istorije stare Crne Gore, a živopisni gradići Rijeka Crnojevića i Virpazar odišu drevnim šarmom Numerous islands and bays hide the traces of the tumultuous history of Montenegro, while the picturesque towns of Rijeka Crnojevića and Virpazar exude an ancient charm
| 69
Made with FlippingBook interactive PDF creator