/
u nedeljno prepodne zapio u gaz- da-Mitinoj kafani. DŽAMIJA I TURBE Bajrakli džamija je jedina sa- čuvana džamija od 273, koliko ih je postojalo u turskom Beogradu. Sagrađena je oko 1575. godine, pr- vobitno je nazvana Čohadži džami- ja po zadužbinaru, trgovcu čohom Hadži Aliji. Godine 1717. Austrijanci su je pretvorili u katoličku crkvu, i to je bila sve do 1739, a 1741. ponovo je postala džamija. Bajrakli džami- ja nazvana je po barjaku koji se na njoj postavljao kako bi označio po- četak molitve u svim drugim grad- skim džamijama. Tokom 19. veka knez Mihailo Obrenović i kralj Alek- sandar Obrenović učestovovali su u njenoj obnovi. Svoju burnu istoriju džamija je oduvek delila sa gradom... Još jedan redak primer otoman- ske arhitekture u Beogradu je i šejh Mustafino turbe. Reč je o grobnici starešine derviša šejh Mustafe, ko- ji je bio poreklom iz Beograda. Na uglu ulica Višnjićeve i Braće Jugo- vić nekada je postojala tekija, a ovo turbe jedino je sačuvano iz tog peri- oda. Sagrađeno je od kamena u pe- riodu od 1783. do 1784, a na zidovi- ma su s unutrašnje strane ispisane reči iz Kurana. KRALJA PETRA I DUŠANOVA Dorćol je nekadašnji Beograd, a raskrsnica Ulice cara Dušana i Uli- ce kralja Petra, koja se nastavlja na Dubrovačku, odredila je naziv čita- vog kraja. „Dort jol“ na turskom je- ziku znači četiri puta i to je raskršće bilo glavni trgovački centar evrop- ske Turske jer je vodilo ka Istanbu- lu, Vidinu, Beču i Dubrovniku. Isto- rija te raskrsnice pokazuje i strašno vreme za život u Beogradu, jer su Turci tu postavljali odrubljene gla- ve kao opomenu za sve neposluš- ne. Tokom turske vlasti u Beogradu, glavna ulica, baš-čaršija, bila je Uli- ca kralja Petra i tada se zvala Glav- na ili Trgovačka ulica. Delila se na tri dela: Glavna čaršija, Zerek i Dor- ćol. Glavna čaršija prostirala se od Saborne crkve do ugla Knez Miha- ilove i Ulice kralja Petra. Naniže, duž ulice do Cara Dušana prosti- rao se Zerek, najaktivniji deo grada, sa trgovcima, a Dorćol se prostirao od Dušanove prema Dunavu. Dana- šnja Dubrovačka ulica bila je kolo-
Na prostoru kod platoa ispred Filozofskog fakulteta, u vreme dok su grad naseljavali Rimljani, bile su terme (gore). Poznato kao Studentski park, ovo mesto je od 1824. godine bilo prva pijaca u Beogradu (dole) At the plateau in front of the Faculty of Philosophy, public baths were located during the time that the city was inhabited by Romans (up). Known as Students’ Park, this place was from 1824, Belgrade’s first market (bellow)
VELIKA PIJACA
ni pazarište gde će svako moći da donese svoje proizvode. Posle od- laska Turaka Velika pijaca, kako su je zvali, dugo je ostala jedino mesto za pazar u Beogradu. Emilijan Josi- mović, prvi gradski urbanista, pred- ložio je 1887. da deo pijace postane park, a na Velikoj pijaci se kupova- lo sve do 1926, kada ceo prostor po- staje park. Koliko je voće i povrće tada bilo skupo, koliko je tog leta koštala kokoška za supu što se živa donosila kući, te podatke nemamo. Ali dok sedimo u parku i sunčamo se, u dremežu možda možemo čuti šta nam došaptava jedna pra-praba- ka sa Dorćola, ljuta na muža što se
Studentski trg je najstariji grad- ski trg u Beogradu, čiji centralni deo čini park. Poznato kao Studentski park, ovo mesto nekada je bilo tur- sko groblje, a od 1824. godine tu je bilo pazarište, prva pijaca u Beo- gradu. Pijaca je nastala na prigo- vor seljaka, jer su im robu po ni- skim cenama otkupljivali Turci, a onda po visokim cenama prodava- li u varoši. Knez Miloš, zajedno sa beogradskim vezirom, sazvao je tim povodom sastanak, pozvao viđeni- je varošane, i Turke i Srbe, i dogo- voreno je da se u Beogradu nači-
26 |
Made with FlippingBook interactive PDF creator