Rhythm of the city Ritam grada
DOM JEVREMA GRUJIĆA Dragoceno utočiste tradicije i avangarde Dom Jevrema Grujića u Svetogorskoj 17 već više od jednog veka očarava prolaznike svojom lepotom, a za poznavaoce i ljubitelje beogradskih starina predstavlja arhitektonski dragulj i prvi spomenik kulture prestonice
Jevrem Grujić sagradio je ku- ću za svoju porodicu 1896. godine prema projektu arhitekte Milana Kapetanovića, na imanju svoga ta- sta Teodora Herbeza, ministra - nansija u vladi kneza Miloša, koji je plac poklonio svojoj poćerki Je- leni Grujić u miraz. U to vreme Be- ograd se naglo širio, menjao i tran- sformisao u evropsku prestonicu. U njegovoj modernoj urbanizaci- ji tokom 19. veka učestvovali su prvo strani urbanisti i inženjeri, a ubrzo i srpski arhitekti školo- vani u inostranstvu, poput Mila- na Kapetanovića, koji su u srpsku sredinu doneli evropsku arhitektu- ru po ugledu na Beč, Peštu i Pariz. Takva shvatanja estetike i prin- cipi gradnje vidljivi su upravo na kući u Svetogorskoj 17, pored ko- je se nalazi Atelje 212, što je uka- zivalo kako na društveni status i ekonomsku moć porodice, tako i na prihvatanje nove kulturne ori-
I storija Doma Jevrema Gru- jića datira iz 19. veka i vezu- je se za prelomne događaje iz nacionalne istorije, čiji su akteri bili članovi porodice državnika i diplomate zahvaljuju- ći kome je izglasan prvi zakon o Narodnoj skupštini. Uprkos broj- nim bombardovanjima Beograda u proteklim vremenima i pokuša-
jima rušenja kuće u cilju izgrad- nje modernih zgrada posle Drugog svetskog rata, ostala je na svom mestu i u privatnom vlasništvu za- hvaljujući tek osnovanom Zavodu za zaštitu spomenika kulture Beo- grada 1961. godine, koji je odluč- no stao u njenu odbranu i spasao je od trajnog brisanja sa mape kul- turne baštine Srbije.
64 | Beograd » Belgrade
Made with FlippingBook interactive PDF creator