Jubilej Jubilee
Istorija History
SAMIT POSVEĆEN GODIŠNJICI OSNIVANJA NESVRSTANIH
Beograd kao domaćin istorijske konferencije
B eograd, kao svojevrsno rodno mesto Pokreta nesvrstanih zemalja u kom je davne 1961. godine održan njegov prvi samit, nosi pose- bnu istorijsku simboliku kao grad u kom su potvrđeni tek uspostavljeni principi iz Band- unga kojima je udaren temelj na kojima Pokret nesvr- stanih i danas počiva. Ovaj skup će biti važna prilika da Pokret nesvr- stanih zemalja sagleda svoj istorijski doprinos, rea- firmiše posvećenost temeljnim principima Povelje Ujedinjenih nacija i podršku globalnom poretku za- snovanom na multilateralizmu, kao i da zacrta nove ciljeve za budućnost. Pokret nesvrstanih zemalja danas broji 120 drža- va članica, što predstavlja gotovo dve trećine članstva Ujedinjenih nacija, a 18 država ima status posmatra- ča. Aktivnostima Pokreta rukovodi država koja pred- sedava, a do sada su predsedavali Jugoslavija (dva pu- ta), Egipat (dva puta), Zambija, Alžir, Šri Lanka, Kuba (dva puta), Indija, Zimbabve, Indonezija, Kolumbi- ja, Južna Afrika, Malezija, Iran i Venecuela. Aktuelni predsedavajući Pokreta nesvrstanih zemalja je Azer- bejdžan, za period 2019–2022. Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija (SFRJ) od samog osnivanja imala je vodeću ulogu u Pokretu nesvrstanih zemalja. Prva konferencija šefo- va država i vlada Pokreta nesvrstanih zemalja održa- na je upravo u Beogradu, od 1. do 6. septembra 1961. godine, a idejnim tvorcima ovog događaja smatraju se predsednici SFRJ – Josip Broz Tito, Egipta (tada Ujedinjene Arapske Republike) – Gamal Abdel Naser, Gane – Kvame Nkrumah, Indonezije – Sukarno i prvi premijer Indije – Džavaharlal Nehru. Te 1961. godine Prvoj konferenciji Pokreta ne- svrstanih u Beogradu prisustvovali su šefovi država i vlada 25 država (Avganistan, Alžir, Burma, Etiopija, Gana, Gvineja, Indija, Indonezija, Irak, Jemen, Jugo- slavija, Kambodža, Kipar, Kongo, Kuba, Liban, Mali, Republika Srbija će, zajedno sa Republikom Azerbejdžan kao aktuelnim predsedavajućim Pokreta nesvrstanih zemalja, biti domaćin skupa povodom obeležavanja 60. godišnjice Prve konferencije PNZ u Beogradu
Maroko, Nepal, Saudijska Arabija, Somalija, Sudan, Tunis, Ujedinjena Arapska Republika i Cejlon), tri dr- žave posmatrača (Bolivija, Brazil i Ekvador) i više oslo- bodilačkih pokreta, partija i organizacija. U decenijama koje su usledile Jugoslavija je na- stavila da bude jedan od vodećih promotera ideja i te- meljnih principa politike nesvrstanosti, radeći istovre- meno na produbljivanju saradnje u brojnim oblastima sa svim državama u razvoju. Nakon raspada Socija- lističke Federativne Republike Jugoslavije i događa- ja koji su potom usledili Savezna Republika Jugosla- vija podnosi zahtev za dobijanje statusa posmatrača u Pokretu nesvrstanih zemalja, što je prihvaćeno na ministarskom sastanku PNZ održanom u novembru 2001. godine u Njujorku. Republika Srbija redovno učestvuje na samitima i ministarskim sastancima Pokreta nesvrstanih zema- lja, dok je i sama bila organizator ministarskog sastan- ka nesvrstanih zemalja posvećenog obeležavanju 50. godišnjice Prve konferencije šefova država i vlada ne- svrstanih zemalja održanog 5–6. septembra 2011 .go- dine u Beogradu. Srbija je posvećena i dosledna u sprovođenju osnov- nih principa multilateralizma zasnovanih na Povelji UN i međunarodnom pravu – očuvanju mira i bez- bednosti, poštovanju suvereniteta i teritorijalnog in- tegriteta svih država, kao i jačanju saradnje u proce- su iznalaženja zajedničkih odgovora za sve savremene globalne izazove. Uloga Pokreta nesvrstanih zemalja u ovim procesima i dalje je izuzetno značajna i potrebno je raditi na tome da se nastavi s aktivnom i konstruk- tivnom ulogom u realizaciji vitalnih interesa najvećeg broja zemalja i naroda radi ostvarenja trajnog mira i blagostanja. Republika Srbija je ponosna što će, kao domaćin skupa, imati veliku čast i zadovoljstvo da ugo- sti svoje tradicionalne prijatelje iz svih delova sveta. U pripremi je oficijelna publikacija posvećena obele- žavanju 60. godišnjice od prve konferencije nesvrsta- nih zemalja u Beogradu 1961–2021, koja će biti distri- buirana na svim zvaničnim skupovima koji će se ovim povodom organizovati, a koju izdaje Alliance Internati- onal Media u saradnji sa Vladom Srbije.
106 | Istorija » History
Made with FlippingBook interactive PDF creator