DIZAJNERSKA OPSEDNUTOST FUTURIZMOM Nebo nije granica, moda je u svemiru S ve počinje šezdesetih godina dvadesetog veka kada je slavni trojac pariske stilske avangarde, koji su činili Pako Raban, An- dre Kurež i Pjer Karden, na revijama pri- kazivao futurističke kolekcije svedenih si- lueta izvedenih u tkaninama sa metalik odsjajem sa aksesoarima od plastike. Nedavno preminuli Pjer Karden je veći deo svoje karijere bio okosnica tih tendencija, kao pravi moder- nista nadahnut istovremeno arhitekturom, dizajnom enterijera i funkcionalnim dizajnom NASA, neustra- šiv u korišćenju nekonvencionalnih materijala i de- talja. Karden svemir nije posmatrao iz prizme umet- ničkog viđenja, on je direktno odlazio u NASA da bi istraživao mogućnosti pomeranja granica onoga što se do tada smatralo za nosivo. U dekadama koje su usledile mnogi dizajneri su se vinuli u zvezde kroz kreativna istraživanja, od čuvene žene robota odevene u metal i oblikovani perspeks u viziji Tijerija Muglera devedesetih, pa do zlatnih helanki kakve je Nikola Geskjer, inspirisan Tronom i Terminatorom kreirao 2007. tokom svog manda- ta kreativnog direktora u kući Balensijaga . Geskjer se vratio toj inspiraciji u rizort kolekciji 2022. za Luj Viton , kuću u kojoj trenutno radi, implementiraju- ći futurističko štepanje i printove skica planeta i SF pejzaža. Kreirao je maksimalističku garderobu za pu- tovanje u budućnost bez gravitacije. Aleksander Mekvin bio je opsednut Blejd Rane- rom i koristio je obilato motive u kolekciji za jesen/ zimu 1998. kuće Živanši , u kojoj je tada bio kreativ- ni direktor, prateći primer Vivijen Vestvud i Malkol- ma Meklarena koji u koristili kadrove iz tog filma kao printove u kolekciji Punkature iz proleća 1983. Nekim kreatorima kao što su Dolče i Gabana i Ver- sače svemir je u znaku Flaš Gordon kiča. Za druge, poput Huseina Čalajana, predstavljen je kao intelek- tualni izazov u liniji sa onim što je Tarkovski posti- Iako deluje kao milenijumski trend, modni kreatori od Njujorka do Tokija bili su inspirisani svemirom decenijama
gao na filmskom platnu ostvarenjem Solaris iz 1972. Ipak, svemir može biti i nadahnuće za budžetnu produkciju ekstravagancije na delu, kakva je bila Ša- nel revija pod kreativnim vođstvom nenadmašnog Karla Lagerfelda, tokom koje je pariski Grand pale postao visokostilizovano poprište intergalaktičkih prizora, uključujući i svemirski brod koji je uzleteo sa piste (doduše svega nekoliko metara). Ipak, ako teatralnost ostavimo po strani, svemirska moda na- stavlja da predstavlja kodeks utilitarnog odevanja u kojem se polovi brišu, a koje svi poistovećujemo sa (ne toliko) dalekom budućnošću. To neminovno do- vodi do reevaluacije svega što smatramo futuristič- kom tehnologijom. Modna kuća Kurež je obnovljena nedavno, nastavljajući autorovo proučavanje plastike kao modnog medija, sa novim kreativnim vođstvom Nikole di Felisea, ali u skladu sa aktuelnim principi- ma održivosti razvijaju se nove plant-based alternati- ve štetnoj proizvodnji. Da, funkcionalnost može biti dobro umiksovana sa dramatičnim futurizmom, kao što je to slučaj i u radu Norme Kamali, koja je tka- ninu od vreća za spavanje krojila u jakne još od svo- jih kreatorskih početaka sedamdesetih, percipiraju- ći metalik odsjaj kao stilizovanu predstavu svemira. Još jedan način na koji se svemir doživljava u mo- di je vizuelni materijal dokumentovan tokom istraži- vačkih misija. Kreatorka Iris van Herpen je slavljena zbog svoje unikatne percepcije savremene tehnolo- gije na couture i bila je jedna od prvih koji su se oku- ražili da probaju implementaciju 3D štampe. U svo- joj najnovijoj kolekciji Earthrise inspirisana je NASA arhivima, posebno zelenim i plavim detaljima na fo- tografijama Zemlje sa Apola 8 nastalih 1968. Pre nje je bibliotekom prošao dizajner Stiven Spraus, koji je 1984. u Njujorku prikazao kolekciju prekrivenu in- terplanetarnim printovima dobijenim u saradnji sa američkom svemirskom agencijom, da bi 1999. produ- cirao još sličnih u kolekciji posvećenoj Marsu, prikaza- nih pred publikom koja je na reviji nosila 3D naočare. NASA u isto vreme budi nostalgiju i uzbuđenje zbog onoga što sledeće istraživanje donosi. Njeni lo- gotipi iz pedesetih i sedamdesetih, u dizajn žargo- nu nazvani „ćufta“ i „crv“, često su viđeni na maji- cama i duksevima high street brendova kao što su H&M i Zara , premda imaju i svoj luksuzniji Balen- sijaga omaž u kolekciji za aktuelnu sezonu. Bez ob- zira na to da li nosite onu od desetak ili više stotina evra, osećaćete se kao deo trenda kojem je granica u nekoj drugoj galaksiji.
Karden svemir nije posmatrao iz prizme umetničkog viđenja, on je direktno odlazio u NASA da bi istraživao modne mogućnosti Cardin didn’t observe outer space from the prism of its artistic vision, he went directly to NASA to explore
the fashion possibilities
Tekst/Words: Ivan Radojičić Fotografije/Photography: Profimedia.rs
Fashion » Moda | 51
Made with FlippingBook interactive PDF creator