RITAM SRBIJE / RHYTHM OF SERBIA
Dunav preseca Mađarsku od severa ka jugu prolazeći kroz Budimpeštu The Danube traverses the entire length of Hungary from north to south, passing through Budapest
N ema kafane u Srbiji u kojoj nećete za- pevati uz nežnu melodiju i nostalgične stihove o Dunavu. Čak i da nikada ni- ste šetali njegovim kejom i plovili buj- nim vodama, jednostavno ne možete ostati ravnodušni kad svirači zapevaju „Rastao sam pored Dunava, pored dobrih starih alasa…“. Zvon- ko Bogdan će vas rekom povesti uz osam tambura- ša sa Petrovaradina, Josipa Lisac pokazati gde Du- nav ljubi nebo, a Đorđe Balašević se izviniti velikoj reci u noći kad je preplivao Dunav jer je zbog ljubavi morao preko. To je tek mali deo ljubavi i stihova po- svećenih drugoj najvećoj reci Starog kontinenta, koja nastaje u prelepom Švarcvaldu u Nemačkoj, a proti- če kroz 10 evropskih država. Dunav nastaje spaja- njem Berga i Brigaša u Dounauešingenu, gde se, u parku dvorca, nalazi fontana Donaukvele iz 19. ve- ka, a simbolizuje službeni izvor reke. Dalje teče pre- ko Bavarske u severnu Austriju, protiče kroz jug Slo- vačke, potom preseca Mađarsku od severa ka jugu, odakle stiže do istočne Hrvatske. Dunav potom ula- zi u Srbiju, formira granicu sa Rumunijom, pa grani- cu između Rumunije i Bugarske. Tamo gde se spajaju
Rumunija i Ukrajina, nakon to- ka dugog 2.850 kilometara, Du- nav se uliva u Crno more, a nje- gova delta jedan je od najlepših prirodnih fenomena, zaštićena prirodna regija koja je od 1991. na Uneskovoj listi svetske pri- rodne baštine. Dunav je oduvek bio me- sto razdvajanja, ali je već odav- no mesto spajanja naroda, isto- rija, ljubavi i lepote. Koliko je važan, koliko je lep, koliko je jedinstven, znalo se još u doba antike. Herodot ga naziva naj- većim među rekama, a Hesiod kaže da je brat Nila. Bio je gra- nica Rimskog carstva, sa druge strane reke živela su german- ska plemena, a Rimljani se nisu usuđivali da ga pređu. U to vre- me nije se znalo ni gde Dunav izvire, pa je tako Aristotel vero- vao da počinje negde na Pirine-
jima… Ipak, jedan rimski car ostavio je tragove koji se i danas mogu videti na Dunavu. U Đerdapskoj kli- suri, Trajan je napravio jedan od najvažnijih puteva Rimskog carstva. Takođe, tu je podigao most, koji je gotovo 1.000 godina bio najduži na svetu. Vekovima su Dunavom prolazili trgovci i vojnici. Osmanlije su njegovom dolinom krenule u osvajanje Evrope. U vreme industrijske revolucije imao je ključ- nu ulogu u povezivanju industrijskih centara Evrope.
Veći deo reke tada su kontrolisali Austrijanci. Na Du- navu su se tokom Prvog i Drugog svetskog rata od- vijale mnoge bitke, a istorija raznih naroda vezivale za dolinu Dunava jer je ova reka oduvek povezivala sudbine evropskih naroda. Ta se uloga Dunava nije promenila do danas. Ili što bi rekao francuski car Na- poleon – Dunav je kao car među rekama, večan kao Tibar, plodonosan kao Nil, veličanstven kao Misisi- pi, ljubljen kao Volga, živahan kao Rajna… Dunav u
Fontana Donaukvele simbolizuje službeni izvor reke Donauquelle Fountain that symbolises the official source of the river
82 | Dunav » Danube
Made with FlippingBook interactive PDF creator