U današnje vreme su ružni džemperi postali nezaobilazni na Instagramu, gde se influenseri utrkuju ko će obući najveći kič. Ali im ne zameramo, naprotiv
Today these ugly sweaters have become unavoidable on Instagram, where influencers compete to show off the greatest kitsch example. But we don't resent them for that, quite the opposite
MODNI FENOMEN Vreme je za ružne novogodišnje džempere Ugly XMas sweaters su nepobitni viral, ali šta je to što ih je učinilo nezaobilaznim hipsterskim artefaktom P ored okićene jelke, po- etičnih venaca na vrati- ma, vezenih čarapa za poklone, u prazničnoj ikonografiji posebno mesto poslednjih godina zauzima i jedan kič detalj bez presedana. Da, taj urnebesno desenirani „novogo- dišnji džemper“ se ušunjao među simbole slavlja. Znate o kakvom džemperu go-
živopisnim komadima. Sudeći pre- ma podacima iz knjige Ugly Chris- tmas Sweater Party Book: The De- finitive Guide to Getting Your Ugly On , božićni džemperi su dobili na aktuelnosti kao ukras hipsterskih autfita skoro u isto vreme kad se Bridžit zgražavala nad onim koji je Darsi obukao. Štaviše, upravo je 2002. godi- ne u Vankuveru organizovano prvo okupljanje poštovalaca kulta „ružnih novogodišnjih džempera“. Popular- nost je samo rasla. Ubrzo su gigan- ti brze mode kao što su Topshop i H&M počeli da u praznične kolek- cije ubacuju ovakve desene i moti- ve, dok je onlajn sekond hend trži- šte pariralo vintidž primercima za one koji preferiraju „pravu stvar“. Čak su se i dizajnerske kuće uklju- čile u urnebes: u svoju kolekciju na- menjenu zimi 2007. Stela Makartni je uvrstila i džemper sa figurom po- larnog medveda, a sličnu liniju inspi- racije pratila je kuća Živanši 2010. i Dolče i Gabana godinu nakon to- ga. Slavni su hvatali beleške – ubrzo su Tejlor Svift, Dejvid Bekam, Mi- la Kunis i Rajan Rejnolds počeli da furaju ovaj ironični musthave. I zašto da ne? Među svim tmurnim vestima i sivim danima ovo iskreno praznično radovanje je kao pravljeno po meri – za sva- kog od nas.
strim do osamdesetih. To se desi- lo uz svesrdnu pomoć pop-kulture, a naročito komedija poput Natio- nal Lampoon's Christmas Vacation . Lik smešnog ćaleta u svakom bio- skopskom hitu tog vremena neza- misliv je bez crvenog džempera sa pahuljama, a sve više ljudi ih iz fo- re nosi na kompanijskim novogo- dišnjim zabavama. Doduše, popularnost nije po- trajala. Dva rivalska modna tabo- ra devedesetih – musavi grandž i ledeni minimalizam, sa podjedna- kom indignacijom gledali su na ova- ko upadljivi komad, pa su božićni džemperi smatrani za neukusan po- klon od daljih rođaka (koji vas si- gurno dovoljno dobro ne poznaju da bi znali šta vam se zaista dopa- da). Ni početak novog milenijuma nije bio manje surov prema ovom odevnom veselju. Vladalo je mišlje- nje da niko od stila ne bi bio viđen u tako nečemu. U prilog tome govori i scena iz Dnevnika Bridžit Džons iz 2001. Ko- lin Firt u ulozi dobronamernog Mar- ka Darsija okreće se ka Bridžit (Rene Zelveger) na porodičnoj prazničnoj zabavi, koja je u nanosekundi zgađe- na kad vidi da on na sebi ima džem- per sa irvasom crvenog nosa. Baš kao što ste verovatno bili i vi gleda- jući taj film prvi put u bioskopu. Ali u isto vreme su vam se verovatno i usne razvukle u smešak. E, baš je u tome sentimentalna moć „ružnog novogodišnjeg džempera“. Rane dvehiljadite takođe sve- doče ponovnoj pomami za ovim
vorimo. Najčešće od trikotaže upit- nog sastava i uglavnom u različi- tim nijansama crvene, bele i zelene. Uvek sa makar jednim zimskim mo- tivom – Sneškom, pahuljicama ili ir- vasom (najčešće je sve to zajedno, plus zvončići i kićanke). Priča o tome kako je jedan done- kle banalni odevni predmet postao amblem sezone praznika je poput laganog žanra popodnevnog filma na porodičnom kablovskom kana- lu – ima sve elemente predvidive li- munade, ali i urnebesan zaplet koji mami osmeh. Prva trikotaža sa ovakvim moti- vima pojavljuje se pedesetih godina 20. veka, shodno komercijalizaciji novogodišnjih praznika. Inicijalno imenovani kao Jingle Bell Sweaters, nisu bili živopisni poput svojih da- našnjih iteracija, ali su brzo pronaš- li put do kupaca koji su ih viđali na pevačima i voditeljima američkih muzičkih TV emisija kao što su Val Dunikan i Endi Vilijams. Ipak, ovi kičasti džemperi sa predumišljajem nisu ušli u mejn-
Najčešće je od trikotaže upitnog sastava i uglavnom u različitim nijansama crvene, bele i zelene They are usually made of wool with a dubious composition and mostly come in different shades of red, white and green
Tekst/Words: Ivan Radojčić Fotografije/Photography: Profimedia.rs/Depositphotos
Christmas » Božić | 49
Made with FlippingBook interactive PDF creator