P
MALI DRAGULJI BEOGRADA LITTLE GEMS OF BELGRADE
ostoji svega nekoliko uli- ca u Beogradu koje od pr- vog imenovanja 1872. go- dine nisu promenile ime.
ČUDESNI BALKON MIKE ALASA THE WONDROUS BALCONY OF MIKA ALAS
Jedna od njih je i Kosančićev ve- nac, gde se smestila kuća s nesva- kidašnjim balkonom, odakle je na reku svakodnevno gledao naš naj- poznatiji profesor matematike i za- ljubljenik u ribolov Mika Alas. A to je i priča o Beogradu pre jednog sto- leća, koji je bio i balkanska kasaba i evropski grad. Kuća je izgrađena 1910, tik uz on- dašnju mitropoliju, a u neposrednoj blizini Saborne crkve i Konaka kne- ginje Ljubice. Projektovana je kao klasična beogradska porodična ku- ća. Ono što je čini posebnom je upra- vo balkon, iznad kojeg je oslikana i plastična dekoracija, čiji su motivi, iako potiču iz različitih epoha i sti- lova, savršeno ukomponovani. Kruž- no polje iznad vrata sadrži šahovski poređane pločice, a na njegovom vr- hu se nalazi glava žene iz čije kose izrasta floralni ukras. Tragovi slo- vensko-vizantijske arhitekture vid- ljivi su u šahovskom ornamentu, a tada aktuelne evropske secesije u onom floralnom. Ovu arhitektonsku lepoticu nje- ni ukućani čine još zavodljivijom i u ono i u današnje doba. Naime, do pred kraj Drugog svetskog rata tu su živeli profesor Mihailo Petrović, ali- jas Mika Alas (1868–1943), i suprug njegove sestre Marije, profesor Živo- jin M. Perić (1868–1953). Obojica su bili legendarni predavači Beograd- skog univerziteta, uvaženi članovi Srpske kraljevske akademije, za ži- vota izuzetno cenjeni i u svojoj sre- dini i u inostranstvu, i po svemu jed- ni od najuglednijih intelektualaca u modernoj srpskoj istoriji. Mika Alas je od rođenja do smr- ti živeo na toj adresi. Školovao se pr- vo u Beogradu, a postdiplomske stu- dije fizike i matematike završio je u Parizu. Vratio se u rodni grad i po- stao univerzitetski profesor, uteme- ljitelj beogradske matematičke škole, jedan od najmlađih akademika, pu- topisac, kafanski muzičar i čuveni alas. Bio je čovek raskošnog uma i nesvakidašnje skromnosti. Izuzetno cenjen u intelektualnim krugovima, ali i omiljen među običnim svetom, posebno alasima, s kojima je proveo čitav svoj vek. Živojin Perić je rođen u okolini Obrenovca, na Kosančićev venac se doselio 1895, a napustio ga je u to-
Tekst/Words: Blagoje Pantelić Fotografije/Photography: Predrag Dedijer, Getty Images
Na Kosančićevom vencu, negde kod broja 22, otvara se pogled ka Novom Beogradu, odnosno ka ušću Save u Dunav. Ovaj amfiteatar još je dragoceniji, jer se pogled nastavlja na pogled profesora Mihaila Petrovića, koji je sa jednog od najlepših gradskih balkona posmatrao reku i osluškivao njen glas
In the Kosančićev Venac neighbourhood, somewhere near number 22, the view opens up towards New Belgrade, towards the con uence of the Sava and the Danube. This amphitheatre of rivers is even more valuable because the view represents the extension of the view of Professor Mihailo Petrović, who watched the river and listened to its voice from one of the city’s most beautiful balconies
ku Drugog rata. Doktorirao je prava u Parizu, potom se vratio u Srbiju i nekoliko decenija radio na Pravnom fakultetu, a predavao je i na Haškoj akademiji za međunarodno pravo. Za izuzetne rezultate u toj oblasti dobio i počasni doktorat Pravnog fakulte- ta u Lionu. Bio je jedan od najugled- nijih evropskih pravnika, originalni, svestrani i veoma produktivni mi- slilac. Osim naučno-pedagoškim ra- dom, bavio se i politikom. I jedan i drugi su mnogo vreme- na provodili u domu na Kosančiće-
vom vencu. U njemu su živeli, ali i radili, a beogradskom čaršijom se ta- da govorilo da polovina srpske inte- ligencije živi u toj kući. Iako je bal- kon predivan, njih dvojica sigurno nisu samo ćutke uživali u pogledu. A o čemu su razgovarali, možemo samo da pretpostavljamo. U ulaznom hodniku kuće na- lazile su se statue Napoleona i Pa- skala, te su sigurno ponekad razgo- varali o uspesima ovog genijalnog vojskovođe i slavnog vladara Fran- cuske, o Paskalovim darovima svet-
| 59
Made with FlippingBook interactive PDF creator