PharmActueel juni 2025

n COLUMN n Mindful Molecules

Columnist Wout van Helden IOT / kPNI Klinisch epidemioloog i.o. Therapeut en docent Natura Foundation

I was trying to daydream, but my mind kept wandering Iedereen kent het wel: je zit midden in een taak en ineens merk je dat je de laatste paar minuten eigenlijk helemaal niet hebt opgelet. Je ogen waren gericht op je scherm, maar je hoofd zat ergens anders. Geen gebrek aan wilskracht, wel een kwestie van neurobiologie.

Focus is geen aan-uitknop Het is een subtiel samenspel tussen hersengebieden,

heeft dan nog ruimte over om aan andere dingen te denken en over te schakelen naar default mode network. Een netwerk dat actief wordt als je niet gericht met iets bezig bent. Dit netwerk is betrokken bij zelfreflectie, toekomstplannen, herinneringen en fantaseren. Dit is geen fout van het systeem, maar een ingebouwd mechanisme. Ons brein zoekt naar herstel, zeker als het langere tijd op hoog niveau moet presteren. Herstel bevorderen: wat kun je zelf doen? Dat betekent niet dat je het maar moet accepteren, maar aan de slag kan om ook op andere manieren herstel te bevorderen. Denk aan voldoende slaap, voedzame maaltijden (met choline, omega 3, B-vitamines), en het plannen van veeleisende taken op momenten dat je hersenen daar het beste in zijn. Je focus kun je trainen door elke dag op hetzelfde tijdstip intensief werk te doen. Je hersenen leren dan wanneer ze in topvorm moeten zijn. Leer samenwerken met je brein Kortom: afgeleid zijn betekent niet dat je zwak bent. Het betekent dat je een menselijk brein hebt, met z’n eigen grenzen én ritme. Leer herkennen wat jouw brein nodig heeft, periodes van rust, de juiste voeding en voldoende slaap zijn een uitstekend startpunt. Daarnaast zijn er vele interessante kruiden die invloed hebben op herstel en prestatie van het brein.

neurotransmitters en energiehuishouding. In het brein zijn het vooral de prefrontale cortex en het pariëtale netwerk die ervoor zorgen dat we ons kunnen richten op één taak. Neurotransmitters zoals acetylcholine en dopamine spelen daarbij een hoofdrol: de één helpt ons scherpstellen, de ander zorgt voor motivatie en doorzettingsvermogen. Toch is die scherpte niet eindeloos vol te houden Recent onderzoek laat zien dat het brein tijdens langdurige inspanning korte momenten van ‘lokale slaap’ kan ervaren – een soort microslaap waarin kleine stukjes hersenweefsel tijdelijk op ruststand gaan, terwijl je technisch gezien nog wakker bent. Dat verklaart waarom je ineens even ‘weg’ kunt zijn, zonder het door te hebben. Afleiding is geen fout, maar een herstelmechanisme Deze momenten hangen vaak samen met wat we ‘mind- wandering’ noemen: je gedachten dwalen af naar boodschappen die je nog moet doen, een gesprek van gisteren, of simpelweg niks. Mind-wandering komt vaak voor bij gemakkelijke taken, repeterende taken of als de taak weinig betekenis heeft. Je brein

33

PHARM ACTUEEL nr 6 juni 2025

Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online