Zeg maar Richard
De OERsterke revolutie met mes en vork
Drs Richard de Leth
Zaterdag 29 juni 2024
Mijn achtergrond • 2002-2007 Geneeskunde • 2008-2009 Kinesiologie • 2010 Orthomoleculaire geneeskunde • 2011-2013 Psycho-NeuroImmunologie (PNI) • 2012 Eerste boek OERsterk
De vitale mens sterft uit…
Significante daling in levensverwachting zonder chronische ziektes.
vrouwen
mannen
Kwaliteit staat onder druk
Levensverwachting zonder chronische ziektes.
1983
52,7
51,5
1993
50,7
47,9
2003
49,1
41,8
2013
48,7
42,0
2023
47,2
40,5
Leefstijl: invloed op healthspan én lifespan Gezondheidspijlers : • Beweging/training • Slaap/Bioritme • Stress • Voeding + Exogene moleculen: medicijnen en supplementen
De moderne dierentuin
De moderne dierentuin
De moderne dierentuin
De moderne (dikke) huiskat
Na 3 miljoen jaar evolutie
Zijn we alleen veel haar kwijt!
Mismatch = Conflict • Hoe wij ons gedragen • Wat onze genen ervan vinden • Ons brein en lichaam zijn gemaakt voor een omgeving die niet meer bestaat
Moderne maatschappij = dierentuin
Het menszoogdier in gevangenschap
Survival van savanne naar supermarkt
Basis • We eten te veel voeding welke het lichaam niet nodi g heeft. • We eten te weinig voeding welke het lichaam wel nodig heeft.
Huidige eetomgeving
“Mensen eten alles, maar dat betekent niet dat alle voeding ook mens-voeding is”
Chronische ontstekingen leiden tot versnelde veroudering
Vetcellen belangrijke reden voor chronische ontsteking
MAAKT JE LEVEN BETER
De norm en ‘normaal’ Overgewicht:
53% van de mannen 47% van de vrouwen
Impact BMI op verloop COVID-19
Dikke en zieke mensen zijn normale mensen in een abnormale omgeving.
Veel onderzoek bij traditioneel levende stammen
Opvallend: • slank • enorm fit • geen chronische degeneratieve ziekten
Bosjesmannen Botswana
Welk instinct laat je overeten?
De mens is een weerloze zoetekauw. De oeromgeving was schaars aan • zout • calorieën (vet en suikers)
De oplossing?
1. Overleven:
Immuunsysteem, hersenen en spieren
2. Voortplanten
‘Our food should be our medicine and our medicine should be our food’
Hippocrates
”
‘Wanneer mag ik weer normaal eten?’
Voedingspatroon
Het principe ‘menseigen voeding’ Anatomie van Homo Sapiens
Onze spijsverteringsorganen
• Mond • Slokdarm (Oesofagus) • Maag (Gaster) • 12-vingerige darm (Duodenum)
• Galblaas (Vesica Biliaris) • Alvleesklier (Pancreas) • Dunne Darm (Intestinum) • Dikke darm (Colon)
We hebben een zure maag!
Een alvleesklier met: • 15 protease genen • 10 lipase genen • 5 amylase genen • & een grote galblaas
Of door toename antinutriëntrijk voedsel?
Use it or loose it: minder maagzuur?
En een korte (dikke) darm
Hoe verder in de darm: Hoe meer bacteriën
Maar een groot hoofd!
Het vinden van calorie & nutriëntrijk voedsel (fruit, honing, dierlijk) vraagt om een grotere mentale capaciteit (brein). Gevolgen: • Minder noodzaak tot ‘grazen’ • Onderhuids vet: voeding brein • Expansie van het brein • Complexere sociale vaardigheden en jaag/verzameltechnieken
Onze anatomie is de consequentie van een
voortdurende aanpassing aan veranderingen in onze omgeving
Als men al at volgens de schijf van vijf
• Minder dan 10 procent van de Nederlanders eet de aanbevolen hoeveelheden groenten, peulvruchten, aardappelen en graanproducten, en smeer- en bereidingsvetten. Meer dan een derde van de Nederlanders eet voldoende brood en kaas , maar kiest dan vooral voor soorten die weinig vezels, veel ongunstige vetten of veel zout bevatten. • Een derde deel van de totale hoeveelheid die we eten en drinken staat niet in de Schijf van Vijf en hebben we dus niet nodig -> Hartige & zoete snacks, alcohol en suikerrijke dranken
https://www.apotheeknieuws.nl/leefstijl/de-meeste-nederlanders-eten-niet-volgens-de-schijf-van-vijf/
“Zijn zuivel, peulvruchten, aardappelen, graanproducten en smeer- en bereidingsvetten wél essentieel?”
Hart- en vaatziekten door gebrek aan margarine?
Model-leren Dieet van de Hadzabe
Jagen & Vissen
En verzamelen
Zeegroenten, paddenstoelen
De oorspronkelijke bron van jodium
MAAKT JE LEVEN BETER
Af en toe wat noten, pitten, zaden
Wat at men niet? • Evolutie hominiden tot 2-4 miljoen jaar terug. Mens: 200.000 jaar • 10.000 jaar geleden: landbouw • introductie granen, zuivel, peulvruchten & nachtschade • 250 jaar geleden: industriële revolutie • enkelvoudige suikers, plantaardige omega 6 rijke oliën, geharde vetten • alcohol • fastfood, calorie overschot
—> afname lengte, tandbederf, osteoporose Egyptische mannen: borsten en dikke buiken
Nieuwe voeding: antinutriënten • Antinutriënt : nadelige invloed op ons lijf • Met name in zaden (kindjes van de plant) toxische stoffen • Met name granen bevatten de meest toxische antinutriënten • Sommige mensen gevoelig voor ook de bloemen, wortels, bladeren, noten/pitten/zaden • Variatie en met de seizoenen mee eten biedt bescherming
Niet alleen de hoeveelheid micronutriënten, maar ook de hoeveelheid antinutriënten kan bepalen of een voedingsmiddel gezond voor je is of niet
Niet iedereen heeft last van antinutriënten. Vooral bij darmklachten en auto-immuunziekten dient men hiervan bewust te zijn
Granen • rijk aan koolhydraten • amylase trypsine remmers
• fructanen (FODMAP) • lectinen (o.a. gluten)
Lectinen
Leaky gut
Nachtschades en peulvruchten • lectinen • saponinen • nachtschades: aardappel, (tomaat, paprika, aubergine, goji bes) • peulvruchten: sojabonen en sojaproducten, witte bonen, linzen, (kikker)erwten, kidneybonen, alfalfa en sperziebonen
Toxische saponinen
Anti-lectinen voedsel
• Okra • Paddenstoelen • Schaaldieren • Bottenbouillon • Zeewieren • Kiwi • Cranberry’s
Zuivel • Lactose: PDS • A1 caseïne vs A2 • Koe vs geit / schaap • Kokos • Rijst/haver
Nieuwe voeding kan immuunsysteem activeren
• Laaggradige ontsteking oorzaak van bijna alle chronische ziekten • Hart- en vaatziekten, diabetes, psychische stoornissen, auto-immuunziekten, bepaalde vormen van kanker en aandoeningen aan de luchtwegen • Stelregel : niet de hoeveelheid nutriënten bepaalt of een voedingsmiddel gezond of ongezond is, maar vooral de hoeveelheid antinutriënten .
Oervoeding (paleo)
• Groente • Fruit • Zeevoedsel (vis, schaal- en schelpdieren, zeewieren, algen) • (Orgaan)vlees, gevogelte • Eieren • Paddenstoelen • Honing • +/-Noten, pitten, zaden
Wat wordt beperkt of vermeden? • Bewerkt voedsel • Granen • Zuivelproducten • Peulvruchten • Nachtschades: aardappel (tomaten, aubergine, paprika)
Je bent wat je eet en je moet weer worden wat je at.
Koolhydraten —> glucose —> insuline • Insuline : glycogeenopslag in spieren en lever (500 versus 700 gram) • Daarna overtollig glucose als vet opgeslagen: vetcelgroei • Belangrijke energiebron voor o.a. de hersenen
Vetcel groei —> leptine —> Hypothalamus: verzadiging
Wat gebeurt er bij een calorie overschot? Groei vetcel: Leptine Verzadiging: stop met eten Junkfood : • Blijven eten: hypercalorisch -Hyperinsulinaemie. • Opslag limiet onderhuids vet • Cel vol = Insuline resistentie • Toename orgaanvet • Ontsteking + -Hyperleptinemie: resistentie • Vicieuze cirkel
Insulinegevoelig worden: • Eet minder suiker en koolhydraten/junkfood = goede strategie om minder te eten • Wanneer je vetcellen kleiner worden kunnen ze weer energie opnemen (toename receptoren)
Insulineresistentie leidt tot Leptineresistentie
Hoge zetmeeldichtheid (‘lege calorieën’)
Cellulaire koolhydraten: Groenten, knollen en fruit hebben een lagere zetmeeldichtheid dan granen, meer vezels, vitaminen en mineralen
Kitava
Arizona Pima
“De keuze voor evolutionair consistente voeding is belangrijker dan de verhouding tussen macronutriënten”
Vezels —> toename gezonde microben —> butyraat: gezonde darmbarrière
De hersen-darm as
De darm staat in verband met de hersenen via:
• het zenuwstelsel (N. Vagus) • de bloedbaan (via neurotransmitters, SCFA en cytokines van het immuunsysteem)
MAAKT JE LEVEN BETER
Dysbiose • Chronische ontsteking • Insuline resistentie • Centraal neurologische aandoeningen • Depressie
Dietary carbohydrate-density: a link between periodontal health and metabolic health?
Samengevat • Cellulaire koolhydraten zorgen voor de juiste bacteriën op de juiste plek, een stabiele bloedsuikerbalans, hersenstofwisseling en normaal gedrag. • Acellulaire koolhydraten zorgen voor de verkeerde bacteriën op de verkeerde plek, een instabiele bloedsuikerbalans en verhoogde kans op welvaartsziekten en ongewenst gedrag.
Anamnese! • Gaatjes, paro, bloedend tandvlees • Maagzuur/boeren • Bloating • Gas/krampen
• Bloed/slijm • Frequentie
• Samenstelling • Geur en kleur
Poep = feedback • Feedback over voeding
• Feedback over functie spijsverteringsorganen • Divers voedingspatroon, diverse flora: generalisten • Meer poep • Eenzijdige voeding: arme & specialistische flora, minder poep
Bristol Stool Chart
Type 1
Losse harde keutels, zoals noten (moeilijk uit te scheiden)
Type 2
Als een worst, maar klonterig
Type 3
Als een worst, maar met barst- jes aan de buitenkant
Dagelijkse feedback: poep
Type 4
Als een worst of slang, glad en zacht
Type 5
Zachte stukjes met gehavende randen, een papperige uitscheiding Zachte keutels met duidelijke randen (makkelijk uit te scheiden)
Type 6
Type 7
Waterig, geen vaste stukjes. Helemaal vloeibaar
Veel poep = weinig kanker
Modern Paleo Dieet (MPD) geeft vergelijkbaar microbioom aan dat van de Hadza i.t.t. Mediterraans dieet (MD)
Noodgedwongen: • Beweging • Honger • Voedsel variatie: omnivoor • Blootstelling micro-organismen (geen zeep)
“Zorg goed voor de micro-organismen in de darm, dan zorgen deze organismen goed voor jou”. Principe 3
Eiwitten
Eiwit + krachttraining
3x daags eten ipv 6-8x
Society Fat intake of hominids and homo sapiens
Agricultural
Hunter-gatherer
Industrial
Common ancestor with chimpanzee Switch from vegitarian to hunting-gathering omnivore -160 000 years: homo sapiens Total fat Fatty acids Saturated
40
30
20
trans
n – 6
10
n – 3
0
2000
-4 x 10 6 y Paleolithic diet
-10 000 y
1800
1900
Agricultural revolution
Industrial revolution
Simpolous, AJCN 1999
Verzadigd is Verkeerd Onverzadigd is Ok?
De mens is een kustbewoner
Vitamine D in NL: Gemiddeld 25-50 nmol/L
Welke suppletie hoort in de basis? • Magnesium: 200-400 mg per dag • bisglycinaat = voor alles • citraat = voor spieren • tauraat = voor zenuwstelsel/hersenen • Vitamine D3 : 50-75 mcg per dag • Omega 3: minimaal 500 mg - 3.000 mg EPA+DHA • Vitamine K2: 45 - 200 mcg • Indien mensen geen brood of (wit)vis eten: jodium 150 mcg per dag (bv. Kelpsupplement)
OERsterk O: Ontspanning E: Eten
R: Regelmatige lichaamsbeweging STERK: hormetische uitdagingen
Praktisch • Vermijd sauzen, kunstmatige suikers & pakjes en zakjes • Kies een goede (biologische of wilde) eiwitbron • Gebruik roomboter, kokosolie, olijfolie, avocado of olijven • Voeg groenten en fruit toe • Experimenteer met natuurlijke medicijnen (orgaanvlees, zeewieren, paddenstoelen en kruiden&specerijen) • Eet minder vaak, dus vermijd tussendoortjes
Dit is het alternatief
Laten we samen de wereld - ook hap voor hap - beter maken.
Meer informatie? www.oersterk.nu
Page 1 Page 2 Page 3 Page 4 Page 5 Page 6 Page 7 Page 8 Page 9 Page 10 Page 11 Page 12 Page 13 Page 14 Page 15 Page 16 Page 17 Page 18 Page 19 Page 20 Page 21 Page 22 Page 23 Page 24 Page 25 Page 26 Page 27 Page 28 Page 29 Page 30 Page 31 Page 32 Page 33 Page 34 Page 35 Page 36 Page 37 Page 38 Page 39 Page 40 Page 41 Page 42 Page 43 Page 44 Page 45 Page 46 Page 47 Page 48 Page 49 Page 50 Page 51 Page 52 Page 53 Page 54 Page 55 Page 56 Page 57 Page 58 Page 59 Page 60 Page 61 Page 62 Page 63 Page 64 Page 65 Page 66 Page 67 Page 68 Page 69 Page 70 Page 71 Page 72 Page 73 Page 74 Page 75 Page 76 Page 77 Page 78 Page 79 Page 80 Page 81 Page 82 Page 83 Page 84 Page 85 Page 86 Page 87 Page 88 Page 89 Page 90 Page 91 Page 92 Page 93 Page 94 Page 95 Page 96 Page 97 Page 98 Page 99 Page 100 Page 101 Page 102 Page 103 Page 104 Page 105 Page 106 Page 107 Page 108 Page 109 Page 110 Page 111 Page 112 Page 113 Page 114 Page 115 Page 116 Page 117 Page 118 Page 119 Page 120 Page 121 Page 122 Page 123 Page 124 Page 125 Page 126Made with FlippingBook Digital Publishing Software