Türkiye’de gönüllülük çalışmalarını ilişkin kesin bir mevzuat olmamakla birlikte, gönüllülük en çok toplumun ananelerine bağlı ortak değerleri - ne hizmet eden faaliyetler olarak, komşulara, ailelere ve yoksullara yardımseverlik, dini bayramlar ve diğer özel günlerde yoksullara yar - dım; vakıfların sunduğu burslar ve eğitim yardımları, bazı Sivil Toplum Kuruluşlarının sağladığı yardımlar ile özdeş tutulmaktadır Bu nedenle Türkiye’de gönüllülük örgütlü olmaktan çok bireysel bir bi - çimde algılanmaktadır. Türkiye, gönüllülük konusunda bi - reysel olarak zengin bir deneyime sahip, ancak uluslararası standart - lar göz önüne bulundurulduğunda bu değerin yeterince kullanılmadığı görülmektedir. Ancak var olan bu gönüllülük potansiyelinden daha fazla yararlanmak için gönüllülüğün kurumsal bir yapıya kavuşturulması için birçok çalışmalar yapılmaktadır. Diğer taraftan gönüllülük, Türki - ye’de oldukça dar bir kapsamda an - laşılmaktadır. Genelde gönüllülük “boş zaman değerlendirme faaliye - ti” olarak görülmektedir. Gençlerin eğitim aldığı sürede gerçekleştirdiği bir faaliyet olarak algılanmaktadır. Bu algıyı değiştirmek adına, bunun boş zaman değerlendirilmesi olma - dığı, gönüllülüğün gençler için aktif vatandaşlık sürecinde sosyal bir so - rumluluk olduğu fikri oluşturulmaya çalışılmaktadır. Bu itibarla Gençlik ve Spor Bakanlı - ğımız bu konuda öncü bir rol üstle - nerek, gençlerin gönüllülük bilincini arttırmak ve özendirmek için birçok faaliyetlerde bulunmaktadır. Bakan - lık gençleri daha fazla gönüllülük fırsatlarıyla buluşturmak için, 2019 yılını ülkemizde “Gönüllülük Yılı” ola - rak ilan etmiştir. Bu kapsamda 2019
Gönüllülük Yılı Lansman Programı gerçekleştirilmiş ve 2019 Gönüllülük Yılı Strateji Belgesi kamuoyu - na sunulmuştur. Strateji Belgesi, gönüllülük kavra - mını gençler arasında ve toplumda pekiştirmeyi ve kurumsallaştırmayı, Türk kültüründen gelen potan - siyeli harekete geçirmeyi ve kamu ve özel sektör arasında aktif iş birliğini
Sonuç olarak, her iki ülkede gönül - lülüğün bir tanımını yapmaktan zi - yade, gönüllülüğe yönelik ortak bir yaklaşım belirlenmelidir. Çünkü gö - nüllülüğün ne olduğu ya da nasıl ol - ması gerektiğinin tanımlanması, bu anlamda sınırlayıcı olabilir. Önemli olan geçmişte gönüllülüğün nasıl al - gılandığı değil, gelişen dünyada gö - nüllülüğün gelecekteki çalışmalara nasıl katkı sağlanacağıdır. Bu çerçevede dijital ve çevrimiçi gönüllülük gibi farklı biçimlerdeki gönüllülük uygulamaları da dâhil olmak üzere gönüllülerin hak ve yükümlülükleri, onları koruyacak şekilde tanımlanmalıdır. Diğer taraf - tan ise var olan deneyimler ışığın - da, gönüllülük faaliyetlerinde kalite standartlarının geliştirilmesi yerinde olacaktır.
geliştirmek ve yaygınlaştırmaktır. Strateji belgesi; “gönüllülük kültürü - nün güçlendirilmesi”, “teknolojinin daha etkin kullanımı”, “daha etkili düzenleme ve risk yönetimi”, “gö - nüllü yönetiminin güçlendirilmesi ve eğitimin artırılması” ve “kurum - lar arası ilişkilerin güçlendirilmesi, gönüllülüğün tanınması ve değer - lendirilmesi” olmak üzere altı temel hedeften oluşmaktadır. Bu bilgiler ışığında gönüllülüğün yaygınlaştırılması ve yine sürdüre - bilirliği sağlamak için gönüllü mo - tivasyonu oluşturulması oldukça önemlidir. Çünkü her birey farklı nedenlerden farklı şekillerde mo - tive olmaktadır. Tek tip bir moti - vasyon çözüm olmayabilir, örneğin hediye vermek veya plaket sunmak herkes için aynı düzeyde motive edici bir faktör değildir. Bunun için gönüllülük programı içindeki birey - lerin iyi tanınması ve yerine göre takdir teşekkür, yerine göre yan haklar, yerine göre de başka un - surlarla gönüllülere dokunmak ge - rekir. Gönüllüleri ödüllendirme ve onurlandırmada kişisel özellikleri, becerileri ve eğitimleri göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin, kimi gönüllüler başarı odaklı iken, bazıla - rında ise sosyal ilişkiler hayatlarında daha önemli bir yer tutmaktadır. Bu anlamda gönüllüler için doğru onur - landırma yöntemi; daha fazla eğitim ve sorumluluktan geçmektedir.
Kaynak: 1. https://bit.ly/3GHgyFq 2. https://bit.ly/3HRgwvV 3. 2019 Gönüllülük Yılı Stratejisi Belgesi
Erkan Şamiloğlu Gençlik ve Spor Bakan - lığı, Araştırma ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Genel Müdür Yardımcısıdır.
17
Made with FlippingBook - Online catalogs