173
Meritum 1-2 (76/77) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
APLIKACJE MULTIMEDIALNE, AI, NAUKI PRZYRODNICZE I ZDROWIE PSYCHICZNE UCZNIÓW. JAK JE ZINTEGROWAĆ?
ZNACZENIE ZDROWIA PSYCHICZNEGO W PROCESIE EDUKACJI Wzrost znaczenia technologii w edukacji powinien iść w parze z troską o zdrowie psychiczne uczniów. Nadmierne korzystanie z urządzeń cyfrowych może prowadzić do problemów z koncentracją, stresem i przemęczeniem. Badania przeprowadzone przez Amerykańską Akademię Pediatryczną wykazały, że dzieci i młodzież spędzające więcej niż 7 godzin dziennie przed ekranami urządzeń elektronicznych mają większe ryzyko depresji i lęków 6 oraz obniżone zdolności poznawcze 7 . Ponadto, według badań Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), długotrwała ekspozycja na ekrany może zaburzać rytm snu, co bezpośrednio wpływa na koncentrację i zdolność przyswajania wiedzy. Eksperci zwracają uwagę, że nadmierne korzy- stanie z technologii może również wpływać na rozwój emocjonalny uczniów. Badania przepro- wadzone przez Uniwersytet Harvarda wskazują, że dzieci częściej korzystające z mediów cyfrowych mają trudności w budowaniu relacji społecznych i wykazują wyższy poziom lęku społecznego. Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom nad- miernego korzystania z technologii, warto wdrożyć strategie równoważenia czasu ekranowego i aktyw- ności offline 8 – WHO opublikowało zalecenia, które odnoszą się do tego problemu 9 . Warto także pro- mować aplikacje wspierające dobrostan psychiczny, takie jak Headspace czy Calm , które uczą technik mindfulness i radzenia sobie ze stresem 10 . 6 E. Boers i in., Association of screen time and depression in adole- scence , „JAMA Pediatrics” nr 9(173)/2019, s. 853-859. 7 J.M. Twenge, W.K. Campbell, Associations between screen time and lower psychological well-being among children and adolescents: Evidence from a population-based study , „Preventive Medicine Reports” nr 12/2018, s. 271-283. 8 Y.T. Uhls i in., Five days at outdoor education camp without screens improves preteen skills with nonverbal emotion cues , „Computers in Human Behavior” nr 39/2014, s. 387-392. 9 WHO, Guidelines on physical activity, sedentary behaviour and sleep for children under 5 years of age . 10 J.D. Creswell i in., Mindfulness meditation training effects on CD4+ T lymphocytes in HIV-1 infected adults: A small randomized controlled trial , „Brain, Behavior, and Immunity” nr 28/2014, s. 1-5.
• Halucynacje: w niektórych przypadkach AI może generować informacje, które nie mają oparcia w rzeczywistości. Jest to szczególnie niebezpieczne, ponieważ AI może przedstawiać te informacje w sposób bardzo przekonujący. • Brak zrozumienia kontekstu: AI może mieć trudności z interpretacją kontekstu pytania lub prośby, co prowadzi do udzielenia nieadekwat- nej odpowiedzi. • Błędy w tłumaczeniu: jeśli AI jest używana do tłumaczenia języka, może popełniać błędy, które prowadzą do zmiany znaczenia lub prze- kłamania faktów. • Błędy w rozpoznawaniu mowy: jeśli AI jest uży- wana do rozpoznawania mowy, może popełniać błędy w transkrypcji, co prowadzi do nieporo- zumień i nieprawdziwych informacji. Kolejnym wyzwaniem jest brak umiejętności krytycznej oceny wygenerowanych za pomocą AI treści – przez dziecko, ale również przez wielu dorosłych. AI może generować informacje, które nie zawsze są w pełni wiarygodne lub poprawne, a uczniowie mogą mieć trudność z odróżnieniem treści rzetelnych od fałszywych, choćby ze względu na brak świadomości, w jaki sposób AI je generuje. Istnieje również zagrożenie, że algorytmy będą promować jedynie określone podejście do nauki, ograniczając różnorodność myślenia i kreatyw- ność uczniów. Aby minimalizować ryzyko, kluczowe jest wdra- żanie programów edukacyjnych rozwijających umiejętności krytycznego myślenia oraz wprowa- dzenie narzędzi wspierających nauczycieli w moni- torowaniu pracy uczniów i dostosowywaniu treści edukacyjnych do ich rzeczywistych potrzeb.
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker