23
Meritum 1-2 (76/77) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
ŚRODOWISKOWE ZAGROŻENIA ZDROWIA CZŁOWIEKA – WYBRANE PROBLEMY
Rysunek 8. Zgony Polaków wg przyczyn w 2015 i 2022 roku Źródło: Polska w liczbach, GUS 2023
metodą zapobiegania chorobom nowotworowym jest profilaktyka zdrowotna, umożliwiająca wczesne ich wykrycie i leczenie. Niestety wysoka umieralność jest spowodowana nieprzestrzeganiem tych zasad, chociażby w postaci regularnie wykonywanych okresowych badań diagnostycznych: krwi i moczu, mammografii, cytologii szyjki macicy, kolonoskopii, badania gruczołu krokowego per rectum , badania PSA, które ułatwia wczesne wykrycie raka prostaty, dermatologicznego badania barwnikowych zna- mion skórnych czy RTG klatki piersiowej.
Reasumując, choroby XXI wieku wynikają głów- nie ze zmian cywilizacyjnych, środowiskowych i społecznych. Są istotnym zagrożeniem dla współ- czesnego społeczeństwa. Stanowią przyczynę wzrostu śmiertelności, zwiększonej zapadalności na różnego rodzaju schorzenia lub znaczącego pogorszenia jakości życia. Wpływają negatywnie na wartość biologiczną społeczeństwa, a także gene- rują znaczne koszty, co stanowi poważne wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej i gospodarki. Dlatego kluczowe jest wdrażanie skutecznej profilaktyki, promocja zdrowego trybu życia i dbałość o higienę życia codziennego. ∞
dr Ewa Pyłka-Gutowska – doktor nauk humanistycz- nych w zakresie pedagogiki, wieloletni nauczyciel konsultant w Mazowieckim Samorządowym Centrum Doskonalenia Nauczycieli Wydział w Warszawie, ko- ordynator Zespołu Edukacji Przyrodniczej w MSCDN; autorka i współautorka 150 publikacji naukowych z dydaktyki biologii, a także wielu programów, licznych podręczników szkolnych z biologii, repetytoriów i in. dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker