31
Meritum 1-2 (76/77) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
USŁUGI EKOSYSTEMOWE A ZDROWIE CZŁOWIEKA
• nierówności społeczne, ponieważ utrata różnorodności biologicznej uderza najmocniej w najbiedniejszych, • konflikt międzypokoleniowy, ponieważ ograniczamy naszym potomkom ilość dostępnych zasobów. Spadek różnorodności biologicznej oznacza, że możliwość produkowania leków może zostać ograniczona – około 70% leków przeciwnowo- tworowych to produkty naturalne lub inspirowane naturą produkty syntetyczne (4 mld ludzi polega głównie na lekach naturalnych).
gleby, w której rosną uprawy. Gleba roi się od orga- nizmów, które są niezbędne do uwalniania skład- ników mineralnych, których rośliny potrzebują do wzrostu i które są następnie przekazywane nam w postaci produktów spożywczych 16 . Ostatnio obserwowany alarmujący spadek róż- norodności biologicznej (rys. 4) 17 i degradacja eko- systemów w wyniku działalności człowieka 18,19 stają się poważnymi problemami zdrowotnymi. Gdy ekosystemy są zaburzone, dostępność czystego powietrza, wody i żywności są zagrożone. Poza tym tracimy cenne zasoby naturalne, takie jak gatunki roślin i zwierząt, które mogą nieść jeszcze niewy- korzystane korzyści dla zdrowia i medycyny.
Kwestia ta ma również znaczenie na poziomie osobistym:
6. DLACZEGO RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA JEST WAŻNA?
• natura umożliwia liczne działania profilaktyczne i regeneracyjne dla zdrowia, • kontakt z naturą może redukować stres i zachęcać do aktywności fizycznej, co pozytywnie wpływa na nastrój, koncentrację i zdrowie oraz zmniejsza ryzyko związane z siedzącym trybem życia. Raporty Konwencji o Różnorodności Biologicz- nej i Światowej Organizacji Zdrowia potwierdzają, że zdrowe ekosystemy mają kluczowe znaczenie w zapobieganiu chorobom i powinny być postrze- gane jako podstawowy filar zbilansowanej ekono- micznie opieki zdrowotnej 20 . Ochrona, przywracanie i zrównoważone użyt- kowanie różnorodności biologicznej przynoszą korzyści zdrowotne poprzez utrzymanie usług ekosystemowych, które przyczyniają się między innymi do zaspokojenia psychologicznej potrzeby kontaktu z naturą.
Różnorodność biologiczna stanowi integralną część kapitału naturalnego i leży u podstaw usług ekosy- stemowych. Ostatnio obserwowane wymieranie wielu gatunków zagraża ludzkości i wiąże się z już odczuwalnymi problemami w wielu dziedzinach, takich jak: • zdrowie, ponieważ przyroda przyczynia się do poprawy jakości powietrza, wody i gleby, dzięki czemu jesteśmy mniej narażeni na zanieczyszczenia; ponadto chłodzi nasze miasta, • gospodarka, ponieważ kapitał naturalny zapewnia zasoby, które są niezbędne dla przemysłu, • bezpieczeństwo, ponieważ utrata zasobów naturalnych może prowadzić do konfliktów, • bezpieczeństwo żywnościowe, ponieważ owady zapylające oraz organizmy żyjące w glebie i w wodzie odgrywają istotną rolę w naszym systemie odżywiania, 16 https://foodfakty.pl/bioroznorodnosc-wazna-dla-bezpieczenstwa- -zywnosciowego 17 https://www.europarl.europa.eu/topics/pl/ article/20200519STO79424/zagrozone-gatunki-w-europie-fakty-i- -liczby-infografika 18 https://www.europarl.europa.eu/pdfs/news/expert/2020/1/story/2 0200109STO69929/20200109STO69929pl.pdf 19 https://iucn.org/story/202409/integrating-health-landscape-con- servation-storymap
20 https://commission.europa.eu/system/files/2021-07/biodiversi- ty_advocacy_toolkit_web_pl_v1.0_1.pdf
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker