46
Meritum 1-2 (76/77) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
JUSTYNA ŻUKOWSKA-GOŁĘBIEWSKA
Źródło: www.mlodeglowy.pl
wystąpienia zaburzeń psychicznych w przyszłości. Przeglądy longitudinalne wykazują, że chroniczna samotność w okresie dorastania istotnie zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju depresji nawet kilka lat później. Samotność, podobnie jak długotrwale obniżona samoocena czy poczucie bezsilności, działa więc jak czynnik ryzyka, który – jeśli nie zosta- nie przełamany – może „zakorzenić” kryzys psy- chiczny i prowadzić do poważniejszych zaburzeń. Obecna sytuacja zdrowia psychicznego mło- dego pokolenia charakteryzuje się niepokojąco wysokim poziomem trudnych emocji i nieadapta- cyjnych przekonań na własny temat. Triada kryzysu psychicznego – samotność, niska samoocena i brak poczucia sprawstwa – stanowi klucz do zrozumie- nia, z jak głębokim kryzysem mamy do czynienia. CZYNNIKI RYZYKA I CZYNNIKI OCHRONNE ZDROWIA PSYCHICZNEGO DZIECI I MŁODZIEŻY Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży jest kształ- towane przez szereg czynników, które mogą dzia- łać zarówno ochronnie, jak i zwiększać ryzyko
wystąpienia zaburzeń. Współczesne badania pro- wadzone m.in. przez Instytut Psychiatrii i Neuro- logii (IPiN), NASK, Fundację Dajemy Dzieciom Siłę oraz inne instytucje naukowe wskazują, że najważ- niejsze zagrożenia dla dobrostanu psychicznego młodych to przemoc i zaniedbanie, samotność, niska samoocena oraz chroniczny stres, a także nadmierna ekspozycja na media cyfrowe. Z kolei silne wsparcie rodziny, stabilne relacje rówieśnicze oraz pozytywne środowisko szkolne pełnią funkcję ochronną i mogą przeciwdziałać rozwojowi prob- lemów psychicznych.
Czynniki ryzyka
Badania IPiN wykazały, że przemoc rówieśnicza, cyberprzemoc oraz brak wsparcia ze strony rodzi- ny są głównymi predykatorami depresji oraz za- chowań autodestrukcyjnych u młodzieży. Z kolei raport 5 Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę wskazuje, że doświadczanie przemocy – zarówno fizycznej, jak i emocjonalnej – znacząco zwiększa ryzyko 5 J. Barlińska, D. Lalak, M. Winiewski, K. Orzechowska, Co sprzyja my- ślom samobójczym wśród dzieci i młodzieży – analiza na podstawie danych odbiorców pomocy online 116 111 – telefonu zaufania dla dzie- ci i młodzieży , „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” vol. 20, nr 3/2021.
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker