65
Meritum 1-2 (76/77) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
DIETA PLANETARNA – DIETA DLA ZDROWIA I KLIMATU
Dieta planetarna w żywieniu dzieci i młodzieży
także aktywność fizyczną, która jest ważnym ele- mentem zdrowego stylu życia 4 .
Dieta planetarna jest korzystna dla zdrowia dzieci i młodzieży, a prawidłowe żywienie dzieci jest klu- czowym czynnikiem wpływającymi na ich zdrowie, rozwój fizyczny i psychiczny.
Warzywa i owoce
Warzywa i owoce są ważnym składnikiem diety dzieci i młodzieży. Stanowią główne źródło wita- min, składników mineralnych, substancji bioak- tywnych, np. przeciwutleniaczy, a także błonnika pokarmowego. Każdy posiłek dziecka powinien zawierać warzywa i owoce, najlepiej, aby było to minimum 400 g dziennie rozłożone na 5 porcji. Barwa warzyw i owoców związana jest z różnymi substancjami prozdrowotnymi, zawartymi w tych produktach. Włączanie do diety dziecka różnokolo- rowych warzyw i owoców pomaga w zapobieganiu problemom związanym z niedoborami składników odżywczych.
Zasady żywienia dzieci to m.in.:
• urozmaicenie w doborze produktów spożywczych; • regularność posiłków; • uwzględnienie żywności naturalnej, jak najmniej przetworzonej; • odpowiednia ilość warzyw, owoców i produktów zbożowych pełnoziarnistych; • korzystanie z różnych źródeł białka, w tym nasion roślin strączkowych; • ograniczenie spożycia tłuszczu zwierzęcego, soli, słodkich napojów, cukru; • picie wody.
Produkty zbożowe pełnoziarniste
Źródłem energii dla dzieci powinny być produkty zbożowe, w tym produkty pełnoziarniste, takie jak np. pieczywo razowe, naturalne płatki zbożowe, np. owsiane, jęczmienne, grube kasze, np. gry- czana, jęczmienna, makaron razowy, ryż brązowy. Produkty zbożowe pełnoziarniste oprócz tego, że są źródłem energii, zawierają także składniki mine- ralne, witaminy głównie z grupy B, a także błonnik pokarmowy.
Stosowanie diety planetarnej kształtuje także prawidłowe nawyki żywienia.
TALERZ ZDROWEGO ŻYWIENIA
Aktualne zalecenia zdrowego żywienia zostały opracowane przez ekspertów Narodowego Insty- tutu Zdrowia Publicznego – PZH PIB. Dla prostego i zrozumiałego przekazu zalecenia zilustrowano graficznie w postaci Talerza Zdrowego Żywienia. Na talerzu umieszczone zostały zalecane produkty spożywcze z uwzględnieniem odpowiednich pro- porcji. Zasady diety planetarnej wkomponowują się w aktualny model zdrowego żywienia dla populacji Polski, jakim jest Talerz Zdrowego Żywienia. Połowa talerza to warzywa i owoce, jedna ćwiartka to pro- dukty zbożowe, głównie pełnoziarniste, trzecia część to różne produkty białkowe, między innymi nasiona roślin strączkowych oraz orzechy. Obok talerza zamieszczono wskazówki, jakich produktów jeść więcej, które ograniczać oraz w jaki sposób je ze sobą zamieniać. Grafika uwzględnia
Produkty białkowe
Do produktów białkowych korzystnych w diecie dzieci zaliczamy: chude mięso, jaja, ryby, nasiona roślin strączkowych, mleko i przetwory mleczne. Produkty te są głównym źródłem pełnowartoś- ciowego białka, witamin z grupy B oraz składni- ków mineralnych. Nasiona roślin strączkowych, oprócz tego, że są dobrym źródłem białka, wita- min z grupy B i składników mineralnych, są także źródłem błonnika pokarmowego. Potrawy z nasion roślin strączkowych mogą częściowo zastąpić potrawy mięsne.
4 https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2022/06/Talerz-zdro- wego-zywienia-zalecenia.pdf – grafika zamieszczona na s. 38
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker