69
Meritum 1-2 (76/77) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
Wpływ mikrobiomu
na dobrostan człowieka w kontekście zdrowia fizycznego i psychicznego. Programowanie zdrowia na przyszłość.
PIOTR ZDUŃCZYK
1. ZMIANY DEMOGRAFICZNE I ZMIANY STANU ZDROWIA SPOŁECZEŃSTW Postępujące starzenie się społeczeństw wiąże się ze wzrostem występowania chorób cywilizacyj- nych i metabolicznych, co stanowi wyzwanie dla systemów opieki zdrowotnej. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że w 2030 roku co szósta osoba na świecie będzie w wieku 60 lat i powyżej 1 . Coraz znaczniejsza część populacji dożywa późnej staro- ści. Niestety wiąże się z tym, obserwowany w ciągu ostatnich 25 lat, wzrost liczby chorób metabolicz- nych i cywilizacyjnych, takich jak otyłość, choroby układu krążenia, nowotwory, cukrzyca i choroby autoimmunologiczne. Również w Polsce proces starzenia się społe- czeństwa ulega przyśpieszeniu. Od początku XXI wieku odsetek grupy ludności obejmującej kobiety w wieku powyżej 60 lat i mężczyzn powyżej 65 zwiększył się z 15% do ponad 23%, a liczebność tej grupy ludności zwiększyła się z niespełna 6 do 8,8 mln 2 . Wiąże się to nie tylko ze zwiększeniem
częstości występowania chorób metabolicznych, ale również ze wzrostem liczby zaburzeń psy- chicznych i chorób układu nerwowego związanych z wiekiem. Wpływa to istotnie na znaczące obni- żenie komfortu życia w wieku senioralnym. Warto porównać długość życia do długości życia w zdro- wiu (średnia liczba lat życia bez niepełnosprawno- ści). Według danych GUS za 2022 roku wynika, że bez niedogodności wiążących się z niepełnospraw- nością kobiety przeżyją 63,7 roku z prognozowa- nych 81,1 lat życia, a mężczyźni 60,1 z prognozo- wanych 73,4 lat życia 3 . W ostatnich dekadach wzrasta niestety liczba chorób metabolicznych i cywilizacyjnych w coraz młodszych grupach wiekowych. Coraz częściej dzieci i młodzież chorują na otyłość. Zwiększa się grupa dzieci i nastolatków z nadwagą i otyłością, w tym z otyłością olbrzymią, co znacznie zwiększa ryzyko zapadnięcia na inne choroby cywilizacyj- ne 4 . Na przykład cukrzyca, którą niegdyś uważało się za chorobę ludzi dojrzałych, obecnie jest roz- poznawana również u dzieci i młodzieży. Bardzo 3 Trwanie życia w zdrowiu w 2022 r. Informacje sygnalne (Healthy Life Years in 2022, News Releases) , GUS, Warszawa 2023, https://stat. gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/trwanie-zycia/trwanie-zycia-w- -zdrowiu-w-2022-r-,5,3.html (dostęp 12.08.2024). 4 ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/nadwaga-i-otylosc-wsrod-dzieci-i- -mlodziezy
1 https://polskaopieka.eu/artykuly/starzenie-sie-spoleczenstw/ 2 Sytuacja demograficzna Polski do 2023 roku , GUS, Warszawa 2024, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/sytuacja- -demograficzna-polski-do-2023-roku,40,4.html
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker