87
Meritum 1-2 (76/77) 2025 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
Transplantacje – dar życia. EDUKACJA. ŚWIADOMOŚĆ. ETYKA .
MACIEJ KOSIERADZKI ∞ EDYTA KARPETA
Według szacunków Poltransplantu 1 dziś w Polsce żyje ponad 20 000 osób z przeszczepionym narzą- dem. W ubiegłym – rekordowym – roku 2258 osobom chorym ze schyłkową niewydolnością przeszczepiliśmy 2306 organów (niektórzy byli bio- rcami 2 narządów jednocześnie): 1259 nerek, 651 wątrób, 205 serc, 149 płuc, 42 trzustki. Wskazaniem do przeszczepienia w większości przypadków jest schyłkowa niewydolność narządu, którą skutecz- nie leczyć można jedynie jego wymianą, tj. prze- szczepieniem od drugiego człowieka (tab. 1). Poza przeszczepami narządowymi od dawców zmar- łych pobiera się również tkanki (rogówki, ścięgna, więzadła, naczynia krwionośne, zastawki, skórę). W ubiegłym roku rogówkę przeszczepiliśmy 1925 osobom, przywracając im wzrok. Warto również wiedzieć, że niemal 2 300 tys. Polaków (najwięcej na świecie w przeliczeniu na mln mieszkańców) jest zarejestrowanych jako potencjalni dawcy komórek
krwiotwórczych (szpiku). W roku 2024 przeprowa- dzono u nas 865 przeszczepień oraz 1803 donacje allogenicznych komórek krwiotwórczych. Mamy w Polsce 18 ośrodków transplantacji ne- rek, 9 transplantacji wątroby, 2 – trzustki, 8 – serca, 5 – płuca. Nie mamy obecnie aktywnego programu przeszczepienia jelita ani przeszczepów kompozy- towych (ręka, twarz). Przeszczepami rogówki oraz innych tkanek zawiaduje sieć 57 akredytowanych przez Ministerstwo Zdrowia banków tkanek.
DAWSTWO NARZĄDÓW
Żywy i sprawny czynnościowo narząd musi po- chodzić od drugiego człowieka. W przypadku nerki lub fragmentu wątroby może być to dawca żywy: osoba bliska (genetycznie lub emocjonalnie). O ile jednak jedna nerka z powodzeniem wystarcza dla podtrzymania funkcji metabolicznych dawcy i bio- rcy, w przypadku wątroby zarówno pozostawiony u dawcy, jak i przeszczepiony biorcy fragment na-
1 Poltransplant – Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne do spraw Transplantacji. Krajowa organizacja transplantacyjna, podlegająca Mini- sterstwu Zdrowia, sprawująca nadzór nad systemem transplantacyjnym.
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker