Etappe 5, Botsograaf
De Botsograaf ‘De Botsograaf is een eerbetoon aan mijn vader Cor’
Afspraak met De Botsograaf. Het stond er echt. In de digitale agenda. Ik had geen idee. Botsograaf is een fantastisch woord. Als we er oog en oor voor hebben, kan taal één groot feest van het leven maken... ‘Karel. Karel Dirkzwager, aangenaam. Dus jij had nog nooit van onze Botsograaf gehoord?’, vraagt Karel als hij zich met een ellenboog in het luchtledige aan me voorstelt. Het aantal Lee Towersen is in het Coronatijdperk niet meer te tellen. ‘Marco. Marco Hendriks, aangenaam. Ik dacht eerlijk gezegd dat ú de Botsograaf was. Dat de Botsograaf dus een persoon was. Geen ding. Ik weet inmiddels beter.’ Vlak vóór deze kennismaking werd Karel door fotograaf Peter Dane onder de spreekwoor- delijke loep genomen, zodat Kees mij de Botsograaf kon introduceren: ‘De Botsograaf is feitelijk het kindje van mijn vader. In 1963 richtte hij Van Steensel Assu- rantiën op. Niet lang na de oprichting kwam hij met deze uitvinding… de Botsograaf… wacht eventjes…’ Uit een zilvergrijs koffertje pakte Kees een plastic plaatje van circa 12 bij 8 centimeter met diverse uitsparingen, groot, klein, rond, recht- hoekig, achthoekig. Aanhangwagen. Vrachtauto. Tram. Metro. Bus. Auto. Voetganger. Verkeers - heuvel. Haaientanden. Verkeersbord. Eén zijkant verbeeldde een liniaal op schaalgrootte, een andere zijde kon de breedte van een rijstrook, tevens op schaalgrootte, worden uitgemeten. Op een wit val papier tekende Kees met de Botsograaf een verkeerssituatie. Pas toen viel het kwartje.
Toch kenden Cor en Karel elkaar niet persoon- lijk. Het contact tussen Kees en Karel ontstond zo’n dikke tien jaar geleden. Karel Dirkzwager hierover: ‘Mijn zoon Tim had surfles met Thom, de zoon van Kees. Wij stonden op de steiger van de surf - school aan de Zevenhuizerplas zo een beetje te praten over onze whereabouts. Ik vertelde Kees dat ik een verleden had in de grafische industrie, 20 jaar een reclamebureau had gehad en me nu bezighield met promotionele acties.. Van het een kwam het ander.’ We missen nog een stukje van de puzzel. De stap van de Botsograaf van de paard en wagen van aartsvader Cor uit 1963 tot aan de steiger van de surfschool Eurofuncenter aan de Zevenhuizerplas in 2007 is te groot. Kees leest de verbazing in mijn ogen en verklaart: ‘In 2003 verhuisden we naar onze huidige locatie aan de Prins Pieter Christiaanstraat. Als eerbetoon aan mijn vader vond ik de Botsograaf een leuke gadget om aan klanten te geven. Dus een soort herlancering. Al snel bleek er enorm veel vraag naar de Botsograaf vanuit de verzekeringsbranche, de schadebranche en de automobielindustrie. Het werd een hit. Tussen 2003 en 2006 verkochten we 400.000 Botsografen. Van A naar Beter was een van onze grootste klanten. We hadden natuurlijk meteen de rechten op de mal vastgelegd, want iedereen wilde hem hebben. In hun eigen kleur, met hun eigen logo erop. We ontwierpen een kartonnen mapje waar de Botsograaf ingevouwen werd, dus schafte ik een kleurenprinter aan. Kostte een godsvermogen dat apparaat, dat was aanvankelijk geen groot succes... ik had werkelijk
‘Alsjeblieft! De Botsograaf! Het is dus een teken - hulpmiddel voor verkeersgebruikers na een aanrijding. Mijn vader werd een beetje kriebelig van al die nauwelijks de identificeren tekenin- getjes op al die schadeformulieren. En dus bedacht hij de Botsograaf. Te gebruiken bij íe - der verkeersincident.’
‘Briljant. Gewoon briljant.’
Pas toen kon ik de naam Botsograaf verklaren – het was een taalkundige vondst van jewelste geweest van Cor van Steensel die de woorden Botsing en Spirograaf (het instrument voor jong en oud om geometrische patronen te tekenen) tot één had gesmeed. Op dat moment betrad Karel Dirkzwager de kamer van Kees en maakte de verleden tijd plaats voor de tegenwoordige tijd. ‘Als de Botsograaf het feitelijke kindje van Cor van Steensel is, zijn Karel en Kees dus eigenlijk broers’, val ik met de grappende deur in huis. ‘Ten eerste is u jij’, antwoordt Karel, ‘ik mag dan 77 jaar zijn, maar ben nog altijd zo fit als wat. Maar ik zie dat jullie al aardig op weg zijn haha…’ Pas dan zien Kees en ik dat we als twee tien- jarige buurjongens een regelrechte bende van zijn kamer hebben gemaakt. De Botsograaf ligt in tientallen uitvoeringen over het bureaublad uiteen gespreid. Het alleroudste exemplaar, de moeder aller Botsografen, het legendarische prototype, spant met zijn veertig centimeter breedte en zijn dertig centimeter hoogte de majestueuze kroon: het bevat namelijk een uitsparing voor een paard en wagen en voor een mechanische hond, zoals de driewieler van de melkman door oud-Rotterdammers werd genoemd.
Etappe 5
Rotterdam-Rotterdam | 1 maart 2021
Start
Prins Pieter Christiaanstraat 61, Rotterdam | Van Steensel Assurantiën
Finishplaats
Ismenestraat 52, Rotterdam | Botsograaf - Crashograph
Etappewinnaar Botsograaf
28
29
Made with FlippingBook flipbook maker