Nazad na sadržaj
označavanja iskazivanja žudnje, čestog prekidanja diskursa analizanda na različite načine da bi se ukazalo na to da je nešto drugo rečeno što je izvan planiranog diskursa, veoma je podložna specifičnom načinu na koji neki analitičar sluša i interveniše. U kliničkoj tehnici, pod uticajem ovih ideja, iskazivanje žudnje u govoru uvek se služi figurativnim zamenama i obaranjima očekivanog značenja koje struktura jezika čini mogućim. Tumačenje sadržaja Ida nasuprot sadržajima Ega nije u pitanju prilikom slušanja iskazivanja žudnje. Umesto toga, osluškivanje karaktera iskaza, osluškivanje njegovog kapaciteta da pobudi predeterminisanu igru značenja, bolji je vodič za to kako analitičar omogućava rušenje imaginarnih izvesnosti. Sve intervencije objašnjavanjem, bilo da su sa namerom da adresiraju odbranu ili nagonske derivate, nose rizik od baziranja diskursa na izvesnosti identifikacije, objektivizacije subjekta, koja blokira igru značenja koja je znak raspoznavanja žudnje. III. H. Nelakanijanski francuski autori Žan Laplanš ( Jean Laplanche , 2004) je predložio teoriju psihičkog konflikta, koja se oslanja na nesvesno i nagone, usredsređujući se na iskonski odnos prema drugom odraslom, pošiljaocu enigmatskih (nesvesno seksualnih) poruka. Počevši od ključne opozicije ljubavi i mržnje , Laplanš predlaže da one postoje na nivou seksualnog nesvesnog, kao opozicija između nevezane (erotske) seksualnosti i vezane (narcisističke i/ili vezane za objekte) seksualnosti, obe na nivou nesvesne fantazije. Obe su u dijalektičkom odnosu sa nivoom pre psihičkog samoodržanja, ukazujući na prethodno postojanje nekog psihofiziološkog ‘provodnika’, karakterističnog po prirodnoj nežnosti ili agresivnosti. Kod dece, takav ‘provodnik’ trenutno zauzimaju enigmatske poruke drugih. Na nivou funkcije samoodržanja, može da se smesti nežnost (Frojdov termin), ili vezanost. Drugi nivo je erotski, čiji opis datira iz „Tri eseja”. Konačno, treći je ljubav celog objekta, Erosa, u isto vreme narcisističnog i vezanog za objekt (Laplanš, 2004, str. 468). Poruke odraslih ne drže se jedinstvenog, konzistentnog nivoa – onog koji se odnosi na brigu i nežnost. U ovoj situaciji bliskog psihičkog kontakta, seksualne fantazije o roditeljima se bude i nagone ih, ili kradom uvode, u srce odnosa samoodržanja. Poruke su „kompromitovane” – u psihoanalitičkom smislu termina – tako da su nesvesne i samom pošiljaocu. Dete koje pokušava da ovlada ovim enigmatskim porukama, pokušava da ih oporavi putem signala koji su mu dostupni. U ovom smislu je tzv. nagon smrti zapravo „čista kultura” drugoga, koju otkrivamo u najdubljim slojevima nesvesnog. To je sigurno tako i u najnepristupačnijim slojevima Ida. Ali, vrlo brzo, iz aktivnosti Ega i uz pomoć kulturnog okruženja, pojavljuju se fragmentarne scene, delovi fantazmičnih sekvenci, koji će progresivno upijati velike organizacione snage, komplekse Edipa i kastracije. Sile vezivanja u psihi nisu ništa manje seksualne od ostalih sila. Pa ipak, one uvek uzimaju za svoj izvor određene celine: sveukupnost bližnjeg kao jedinstvenog bića; ukupnost Ega, njegove forme i njegovih ideja. Dakle, u grandioznoj opoziciji nagona života i smrti, opozicija vezivanja i
48
Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online