Nazad na sadržaj
objekta, čija bi se kombinacija mogla nazvati ʼkonkordantnomʼ. S druge strane, postoji objektni odnos pravog transfera od strane analitičara, u kome on reprodukuje ranija iskustva, dok analizand predstavlja neke od analitičarevih unutrašnjih (arhaičnih) objekata. Ova kombinacija se naziva ʼkomplementarnomʼ. Stoga, kroz kontratransferne reakcije, analitičar može da oseti pacijentovog unutrašnjeg protagonistu projektovanog na sebe. Pola Hajman ima donekle drugačije mišljenje: kontratransfer kod analitičara aktivira osećanja kao odgovor na pacijenta. Takva osećanja su analitičareva osećanja i nisu rezultat pacijentove projektivne identifikacije na analitičara; njihovo prepoznavanje i razumevanje predstavljaju pristup u pacijentovo nesvesno . U njenoj razradi, kontratransfer je nesvesni „ kognitivni instrument ” i „izuzetno značajan alat za analitički rad...”, jer informiše analitičara o mogućem „usporavanju između svesne i nesvesne percepcije”. Takvo usporavanje vodi „nesvesnoj introjekciji pacijenta i nesvesnoj identifikaciji sa njim” (Hajman, 1977, str. 319). Iako su početne veze Pole Hajman, posle njenog bega iz Berlina, bile sa klajnijanskom grupom, ona je pre svega uključena u grupu analitičara koji kontratransfer vide kao pojavu između dve osobe. Početkom svoje nezavisnosti od klajnijanaca i ponovnim povezivanjem sa svetom Ferencija i Balinta ona smatra svoj esej „O kontratransferu”. Taj esej predstavlja uravnoteženu kombinaciju intenzivnog fokusiranja na bogatu igru emocionalnog odgovora u analitičaru i opreza prema emocionalnom izražavanju . Izgleda da je ona analitički kontratransfer smatrala kreacijom pacijenta, ali korisnim za analitičara. Ipak, u njenoj kliničkoj vinjeti se kontratransfer smatra i ʼznakomʼ ali i ʼpogrešnim tragomʼ. U kontroverzama koje su pratile sve veću popularnost koncepta kontratransfera, Vinikotov rad „Mržnja u kontratransferu” predstavlja važnu, nezavisnu poziciju. Objavljen 1949, ovaj rad nagoveštava elaboraciju Pole Hajman i pozicionira Vinikota kao glavnu figuru u nastajanju ideja o kontratransferu, posebno u njegovoj konceptualizaciji promenljive i neophodne uloge agresije kao aspekta kontratransfera. Dva Vinikotova rada, „Veza agresije i emocionalnog razvoja” (1950) i „Mržnja u kontratransferu” (1949), prepoznaju neizbežnost i kliničku korisnost agresije i mržnje u psihoanalizi . Prema Vinikotu, mržnja je uparena sa ljubavlju i primarnom majčinskom okupiranošću, a nije suprotna od njih. Ona stvara granice i pomaže u separaciji i sposobnosti analizanda da odvoji fantaziju od stvarnosti, kao i u smanjivanju šanse da se javi opasno iskustvo omnipotencije. Na ovaj način, aspekt mržnje analitičara, uključujući i mržnju što se seansa završava, ključni je aspekt promene kod analizanda. Vinikot razlikuje (1) potisnuta kontratransferna osećanja kojima je verovatno potrebna dodatna samoanaliza od strane analitičara (ovo su idiosinkratične identifikacije i tendencije analitičara) i (2) „zaista objektivni kontra-transfer, ...analitičareva ljubav i mržnja kao reakcija na ličnost ili ponašanje pacijenta, bazirana na objektivnom zapažanju” (1949, str. 69-70). ʼZaista objektivni kontratransferʼ odnosi se na analitičareva osećanja prema pacijentu, osećanja koja su njegova – kako je to Pola Hajman kasnije primetila – a ne rezultat pacijentove projekcije na analitičara. Ova osećanja su, stoga, reakcije na pacijentovo ponašanje: lična razmišljanja o
90
Made with FlippingBook - professional solution for displaying marketing and sales documents online