Yr Ecosystem Technoleg Gyfreithiol yng Nghymru

poblogaeth ar gyfer Cymru a Lloegr o ganol 2021 9 , y gymhareb 10 o gyfreithwyr i bobl sy’n byw yng Nghymru oedd 1:781, sy’n sylweddol is na’r gymhareb o 1:417 yn Lloegr.

Roedd gan tua 86 % o gwmnïau cyfreithiol Cymru, yn 2021, lai na 4 partner (321 allan o gyfanswm o 373 o gwmnïau practis preifat), roedd gan 11% rhwng 5 a 10 partner, a dim ond 3% oedd â mwy nag 11 partner (a dim mwy nag 80). 11 Mae maint cyffredinol cwmnïau cyfreithiol Cymru yn fach: yn ôl adroddiad Jomati 12 , yn 2019 roedd 43% o gwmnïau cyfreithiol Cymru yn cyflogi 10 cyfreithiwr neu lai a dim ond tua 18% oedd yn cyflogi 50 neu fwy o bobl. Dywedodd tua 56% o gwmnïau cyfreithiol yng Nghymru fod ganddynt drosiant blynyddol o £500,000 neu lai. 13 Mae data’r Awdurdod Rheoleiddio Cyfreithwyr (SRA) a ddarparwyd i’r Comisiwn ar Gyfiawnder yng Nghymru ar gyfer yr adroddiad “Cyfiawnder yng Nghymru i bobl Cymru” yn dangos, o 2019, bod 713 o swyddfeydd cwmnïau cyfreithiol yng Nghymru, gyda 436 yn ‘brif swyddfeydd’ neu'n gwmnïau ag un swyddfa yn unig (roedd gan 39 ohonynt swyddfa yn Lloegr hefyd). Felly, mae’n bosibl amcangyfrif bod tua 10 -15 % o gwmnïau cyfreithiol Cymru yn darparu gwasanaeth au cyfreithiol y tu allan i Gymru ar hyn o bryd, tra bod y rhan fwyaf o’r sector yn parhau i ganolbwyntio ar y farchnad genedlaethol, ffactor sydd hefyd yn gysylltiedig â maint bach cyfartalog cwmnïau cyfreithiol Cymreig. Yn ôl The Legal 500 14 mae Hugh James, Capital Law, Acuity Law, Geldards LLP, Blake Morgan LLP ac Eversheds Sutherland (International) LLP ymhlith y cwmnïau cyfreithiol mwyaf blaenllaw yng Nghaerdydd. Er bod gan Eversheds Sutherland (International) LLP a Blake Morgan wreiddiau Cymreig, ar ôl ffurfio trwy uno cwmni cyfreithiol Cymreig (yn y drefn honno, Philips & Buck a Morgan Cole), sefydlwyd y cwmnïau cyfreithiol eraill a restrir uchod yng Nghymru ac maent yn cadw eu pencadlys yng Nghymru, er iddynt ehangu i Loegr a thu hwnt. Er eu bod yn gartref i lawer o gwmnïau â ffocws masnachol, y tri maes ymarfer gorau yng Nghymru, yn 2019, oedd trawsgludo preswyl, ewyllysiau, ymddiriedolaethau a chynllunio treth, a theulu/priodasol. 15 9 Ac yn eu hôl hwy, roedd 56,536,000 o bobl yn byw yn Lloegr a 3,105,000 yng Nghymru erbyn canol 2021. Gweler y Swyddfa Ystadegau Gwladol, “Population estimates for the UK, England, Wales, Scotland and Northern Ireland: mid- 2021” (21 Rhagfyr 2022), ar gael yn https://cy.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/populationandmigration/populationestimates/bulletins/annu almidyearpopulationestimates/mid2021. 10 Mae’r gymhareb hon wedi’i chyfrifo gan ddefnyddio (i) ar gyfer nifer y cyfreithwyr (3,977 o ddeiliaid PC yng Nghymru a 135,479 yn Lloegr), ystadegau Cymdeithas y Cyfreithwyr ar gyfer 2021 (n 6); (ii) ar gyfer data poblogaeth Cymru a Lloegr (3,105,000 a 56,536,000 yn y drefn honno), amcangyfrifon poblogaeth y Swyddfa Ystadegau Gwladol ar gyfer canol 2021 (n 9). 11 Cymdeithas y Cyfreithwyr (n 6), 27. 12 Adroddiad Jomati (n 3). 13 Ibid, 12. 14 The Legal 500, “Legal Market Overview”, ar gael yn https://www.legal500.com/c/wales/. 15 Adroddiad Jomati (n 3) 14.

8

Made with FlippingBook HTML5