98
Meritum 4 (67) 2022 Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny
DARIUSZ BRZUSKA
Jeżeli publikujemy fotografię grupy turystów pod- czas podejścia na jakiś szczyt górski, w trakcie drogi, celem publikacji jest pokazanie, jak wygląda górska wędrówka. Jeżeli publikujemy fotografię tej samej grupy turystów z dumnymi minami na tle tabliczki informującej o nazwie szczytu i wysokości nad poziomem morza, celem publikacji jest pokazanie, kto był taki dzielny i zdobył tę górę. W pierwszym przypadku nie ma wymogu zgody na wykorzysta- nie wizerunku w publikacji, w drugim przypadku taki wymóg istnieje. Warto jeszcze podkreślić, że osoba portreto- wana wyraża zgodę na wykorzystanie swojego wizerunku w publikowanym utworze – zdjęciu, a nie na samą publikację zdjęcia. W rozpatrywanym na wstępie scenariuszu autorem publikowanych zdjęć jest twórca strony internetowej, to on zarzą- dza prawami autorskimi do dzieł, jakimi są fotografie. Fotograf nie musi pytać o zgodę na rozpowsze- chnianie zdjęć w rozumieniu przepisów prawa autorskiego (korzystanie czy rozpowszechnianie utworu), bo to on, fotograf, jest twórcą. Istotnym rozróżnieniem jest to, że wizerunek nie jest utwo- rem. Utworem jest fotografia zawierająca wizeru- nek. Wizerunek jest dobrem osobistym, czyli autor fotografii musi pytać osobę portretowaną o zgo- dę na wykorzystanie jej wizerunku w publikowa- nym czy rozpowszechnianym zdjęciu na gruncie ochrony dóbr osobistych. Osoba portretowana nie ma za to praw autorskich do fotografii. Te prawa ma fotograf.
W efekcie, jeżeli pójdę do fotografa zrobić sobie studyjne zdjęcie, aby podarować je babci, a zdjęcie wyjdzie rewelacyjnie, raczej nie mogę wysłać tego zdjęcia na konkurs fotografii artystycznej, gdyż nie ja jestem autorem zdjęcia. Muszę się uprzednio porozumieć z fotografem, bo to jest jego utwór, sygnowany jego nazwiskiem. Z drugiej strony fotograf nie może wysłać tego zdjęcia na ten sam konkurs fotografii artystycznej, musi się uprzed- nio porozumieć ze mną, bo to mój wizerunek. W jednym i drugim przypadku wystąpiłoby naru- szenie prawa. W pierwszym – prawa autorskiego, w drugim – prawa do ochrony wizerunku. Uniknię- cia czego wszystkim szczerze życzę… •
DARIUSZ BRZUSKA – specjalista ds. merytorycz- nych w Ośrodku Edukacji Informatycznej i Zastoso- wań Komputerów w Warszawie
Made with FlippingBook - Online Brochure Maker