Pre sečenja badnjaka mlado hrastovo drvo se posipa žitom, a seče se sa tri snažna udarca sa istočne strane. Seku ga muškarci, obično domaćin i najstariji sin
Prior to chopping down the badnjak, wheat is sprinkled on young oak tree it, then it is felled by three powerful axe strokes from the eastern side. It is cut down by men, usually the head of the household and the eldest son
veče, kada čitava porodica dočeku- je objavu rođenja Hristovog, tačka je u vremenu i prostoru kada se u slavu Sina Božjeg okupljaju i pre- ci i potomci. – Počev od jutra, kada domaćin s najstarijim sinom odlazi da na ri- tualni način odseče mlado hrasto- vo ili cerovo drvo, Badnji dan čini niz najrazličitijih priprema za tre- nutak kada će se porodica okupiti na posnoj, ali simbolički vrlo zna- čajnoj večeri – kaže gastroherito- log Tamara Ognjević. Badnjak se ne unosi u kuću pre večeri, a običaj je da ga u dom une- se domaćin uz reči: „Dobro veče i srećno vam Badnje veče“, pritom kvočući kao kvočka, dok ga doma- ćica, praćena decom, koja pijuču kao pilići, zasipa žitom, novčićima i voćem iz sita. Nakon večere se ce- liva, maže medom i prska vinom, da bi se potom zapalio na ognji- štu kao jedinstveni simbol ognja koji će roditi novo, večno svetlo. Deca džaraju zapaljen badnjak ka- ko bi se formiralo što više iskrica koje simbolizuju dobro zdrav- lje, veliko potomstvo, dobar rod i svako drugo bogatstvo. – Noseći u sebi čitav niz verovanja povezanih sa poljo- privrednim radovima, plod- nošću zemlje i stoke, Božić je dugo bio najznačajni- ji praznik za srpskog se- ljaka. U gradskim sredi-
Svake Badnje večeri se ispred crkava širem Srbije okupljaju ljudi da učestvuju u ritualu paljenja badnjaka In the evening hours of every Christmas Eve, in front of churches throughout Serbia, people gather to participate in the ritual burning of the badnjak
nama će sve do danas zadržati svoju priro- du porodičnog pra- znika, u okviru kojeg se pre svega okupljaju
članovi jedne porodice za svečanom trpezom uz sim- bolično paljenje badnjaka i lo- mljenje česnice – kaže Tama- ra Ognjević.
Božić je jedinstvena sinteza ver- skog i paganskog, narodnog i crkve- nog, porodičnog i nacionalnog pra- znika, glavni zimski praznik. Iako se ne može sa sigurnošću tvrditi kada se tačno počelo s masovnim proslavljanjem Božića u Srba, nema sumnje da su određene forme ovog praznika poštovane još u srednjem veku. Badnji dan, a osobito Badnje
Tekst/Words: Bojana Đurić Fotografije/Photography: Profimeda.rs , Depositphotos
Badnjak » Badnjak | 91
Made with FlippingBook interactive PDF creator