Elevate December 2023 | Air Serbia

Kultura

Culture

Postavku upotpunjuju origi- nalna platna Arsenija Petrovića, Đorđa Teodorovića, Stevana To- dorovića, Uroša Kneževića, Paje Jovanovića, Uroša Predića i dru- gih izvrsnih umetnika. Na izložbi su premijerno pred- stavljene i rekonstrukcije kruna i odeždi srpskih srednjovekovnih vladara i vladarki, izrađene u ci- lju osvežavanja kolektivnog seća- nja na ovaj period srpske istorije, a za potrebe buduće stalne postavke koja će prikazati prošlost ovih pro- stora od neolita do kraja 20. veka. Posetioci mogu da vide rekon- strukcije kruna cara Dušana, kra- lja Milutina i despota Stefana La- zarevića, rad poznatog filigraniste Gorana Ristovića Pokimice, kru- ne carice Jelene, rad vajarke Ja- sminke Brkanović, i krune Jelene Anđel, u narodu poznate kao An- žujske, izrađene u zlatarskoj radio- nici Marsela i Simona Čivljaka, kao i rekonstrukcije odeždi Mihaila I Vojisavljevića, odnosno Milutina i Dragutina iz perioda rane mlado- sti, koje je uradila kostimografki- nja Jelena Stokuća sa saradnicima. Krune su ručno rađene starim teh- nikama na osnovu sačuvanih pi- sanih izvora i fresaka iz manasti- ra Lesnovo, Manasija, Studenica i Sopoćani, a u konsultacijama sa brojnim relevantnim stručnjacima. Izuzetna važnost izloženih ori- ginalnih i rekonstruisanih predme- ta ogleda se ne samo u tome što pružaju dragocene podatke o nji- hovim vlasnicima, predstavljaju- ći tako neprocenjiv izvor za istra- živače mnogih naučnih disciplina, već i u tome da je sačuvan samo mali deo zaostavštine srpskih vla- darskih dinastija. Razlog za to su pre svega istorijski događaji koji su obeležili prošlost srpskog naroda – viševekovna osmanska vladavina, ratovi, dinastičke smene, pljačke i razaranja, progoni...

Istorijski muzej Srbije

Izložba „Čekajući stalnu postavku“ donosi najvrednije predmete iz zaostavštine dve novovekovne srpske dinastije – Karađorđevića i Obrenovića Jedina sačuvana srpska kruna

I storijski muzej Srbije je ne- davno, u godini obeleža- vanja šezdeset godina od osnivanja, otvorio repre- zentativnu izložbu „Čeka- jući stalnu postavku“. Na njoj je pred posetioce izneo najvrednije predmete iz svojih zbirki, koji su pre svega iz zaostavštine dve no- vovekovne srpske dinastije – Ka- rađorđević i Obrenović. Izložba je koncipirana tako da daje uvid u pojedine celine budu- će stalne postavke – u centralnoj i bočnim salama prezentovani su predmeti koji su pripadali rodo- načelnicima i njihovim nasledni- cima iz dinastija Karađorđević i Obrenović, a u ostatku prostora predstavljeni su period predne- manjićkih i nemanjićkih vladara, pad srpske srednjovekovne drža- ve pod osmansku vlast, kao i pe- riod srpske despotovine. Među brojnim originalnim ek- sponatima istorijskim značajem se pre svih izdvajaju insignije kralja Petra I Karađorđevića – šar, žezlo, kopča za plašt, krunidbeni plašt od venecijanskog pliša i svile oi- vičen hermelinom i jedina sačuva- na srpska kruna, izlivena od gvoz- dene ručke topa vožda Karađorđa, po nacrtu profesora Mihaila Val- trovića, u čuvenoj radionici braće Faliz u Parizu.

Tekst / Words: Nenad Beljinac Fotografije / Photography: Istorijski muzej Srbije, Dragan Kurucić

36 | Muzej » Museum

Museum » Muzej | 37

Made with FlippingBook - Share PDF online