Mae’r strategaeth newydd hon yn gosod y cyfeiriad ar gyfer ein llwyddiant yn y dyfodol o ran Ymchwil ac Arloesedd, a Dysgu ac Addysgu. Mae’n dathlu ein hanes o berfformiad cryf a’n hawydd parhaus am dwf a gwelliant.
PRIFYSGOL ABERTAWE CYFADRAN MEDDYGAETH, IECHYD A GWYDDOR BYWYD
Rhagoriaeth Barhaus: Strategaeth ar gyfer Twf
2023-2026
www.abertawe.ac.uk
SwanseaUni/PrifAbertawe
RHAGAIR
Ffurfiwyd y Gyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd ym mis Awst 2021, gan gyfuno Ysgol Feddygaeth
Prifysgol Abertawe a Choleg y Gwyddorau Dynol ac Iechyd.
Mae ein cyfadran newydd yn adeiladu ar dros 25 mlynedd o wneud gwahaniaeth i fywydau pobl trwy ymchwil flaengar, addysgu o’r radd flaenaf a chydweithio â’r GIG, gwasanaethau cymdeithasol, diwydiant a phartneriaid eraill. Mae perfformiad cryf parhaus y Gyfadran yn nhablau cynghreiriau rhyngwladol a’r DU yn parhau i amlygu cryfderau ar draws y Gyfadran, yn ymwneud ag ansawdd a dwyster ymchwil, rhagoriaeth addysgu, cyflogadwyedd graddedigion, rhagolygon graddedigion a boddhad myfyrwyr yn flynyddol. Datgelodd canlyniadau diweddar gan Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil (REF2021) bod 85% o ymchwil FMHLS wedi’i raddio’n “fyd arweiniol” neu’n “rhagorol yn rhyngwladol” (4* a 3*). Mae hyn yn ychwanegol bod yr Ysgol Feddygaeth yn cynnal ei 5 safle uchaf yn yr Uned Asesu 3, gyda 90% o effaith, 97% o allbynnau a 100% o’n hamgylchedd ymchwil wedi’i raddio fel 4*neu 3*. Wrth galon ein hamgylchedd ymchwil mae cangen ymchwil ac arloesi’r Gyfadran, y Sefydliad Gwyddor Bywyd (ILS). Trwy’r ILS, rydym yn datblygu ymchwil iechyd trwy ymchwil amlddisgyblaethol a rhyngddisgyblaethol ac yn cysylltu’r buddion hynny â’r economi trwy athroniaeth Arloesedd Agored. Sicrhawn hefyd bod ein cyrsiau yn cynnwys cynhyrchu Eiddo Deallusol, trosglwyddo gwybodaeth, arloesi a lledaenu a sut i’w gwreiddio yn ymarferol.
Mae ein cymysgedd unigryw o gryfder a dyfnder yn ein rhoi mewn sefyllfa ddelfrydol i baratoi a chefnogi myfyrwyr i ymgymryd â gyrfaoedd ymchwil yn y dyfodol ar draws meysydd gwyddor bywyd, iechyd, gofal cymdeithasol, seicoleg a menter ac i droi ymchwil yn welliannau sy’n canolbwyntio ar y claf. Mae cyflogadwyedd graddedigion ar gyfer ein gwyddonwyr a gweithwyr gofal iechyd proffesiynol ymhlith y gorau yn y DU. Rydym hefyd yn darparu gweithlu’r GIG a gofal cymdeithasol yn y dyfodol, drwy ein hystod o raglenni gradd a gomisiynwyd a rhaglenni gradd eraill. Mae’r strategaeth newydd hon yn gosod y cyfeiriad ar gyfer ein llwyddiant yn y dyfodol o ran Ymchwil ac Arloesedd, a Dysgu ac Addysgu. Mae’n dathlu ein hanes o berfformiad cryf a’n hawydd parhaus am dwf a gwelliant. Yr Athro Keith Lloyd Dirprwy Is-Ganghellor a Deon Gweithredol, Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd
YMWADIAD Mae’r wybodaeth yn y ddogfen hon yn gywir ar adeg ei chynhyrchu yn Hydref 2022. Am y wybodaeth ddiweddaraf, ewch i: abertawe.ac.uk/meddygaeth-iechyd-gwyddor-bywyd This document is also available in English
2 Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
3
CREU HANES YSGOL FEDDYGAETH PRIFYSGOL ABERTAWE 1970 Prifysgol Abertawe yw un o’r rhai cyntaf yn y DU i gynnig graddau Geneteg ac yn fuan mae’n datblygu adran Biocemeg 2001 Prifysgol Abertawe yn sefydlu Ysgol Glinigol, sy’n datblygu i fod yn Ysgol Feddygol yn 2004 gan gynnig gradd Feddygol gydweithredol gyda Phrifysgol Caerdydd 2006 Sefydlwyd BancData SAIL 2007 Mae’r Ysgol Feddygaeth yn agor yr Athrofa Gwyddor Bywyd (ILS) – ei chyfleuster ymchwil ac arloesi pwrpasol cyntaf 2008 Mae prosiect BEACON yn dechrau, mewn cydweithrediad â Phrifysgol Aberystwyth a Phrifysgol Bangor 2008 Lansiwyd Cyfleuster Ymchwil Clinigol ar y Cyd (JCRF) mewn cydweithrediad â’r GIG 2012 Agorwyd Athrofa Gwyddor Bywyd 2, yn ogystal â’r Ganolfan NanoIechyd mewn cydweithrediad â’r Coleg Peirianneg 2013 Agorwyd Sefydliad Farr ar gyfer ymchwil hysbyseg iechyd 2014 Mae’r Ysgol Feddygaeth yn safle 1af yn y DU am yr Amgylchedd Ymchwil ac yn 2il yn y DU am Ansawdd Ymchwil Cyffredinol fel rhan o’r Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil 2014 2015 Cydweithrediad Rhanbarthol ar gyfer Iechyd yn cael ei lansio ar y cyd â Byrddau Iechyd rhanbarthol de-orllewin Cymru 2015 Agorwyd Adeilad Gwyddor Data i harneisio Data Mawr 2015 Yr Ysgol Feddygaeth yw adran gyntaf Prifysgol Abertawe i ennill Gwobr Arian Athena SWAN am ymrwymiad i gydraddoldeb 2016 Mae’r Ysgol Feddygaeth yn lansio BSc Gwyddorau Meddygol Cymhwysol ac MSc Astudiaethau Cydymaith Meddygol i gwrdd â heriau gwyddor bywyd a gofal iechyd y dyfodol 2016 Sefydliad Prydeinig y Galon yn dewis Prifysgol Abertawe fel canolfan ar gyfer ei Ganolfan Ymchwil 2016 Mae’r Ysgol Feddygol yn cael ei chynnwys yn y 10 Uchaf yn Nhablau Cynghrair y DU 2019 Llywodraeth Cymru yn cynyddu lleoedd a ariennir i ddiwallu anghenion cynyddol y GIG
YSGOL FEDDYGAETH Wedi’i rhestru’n gyson ymhlith deg uchaf y DU, mae’r Ysgol Feddygaeth yn lle o’r radd flaenaf i ddysgu, ymchwilio ac arloesi. Rydym yn addysgu ac yn hyfforddi’r genhedlaeth nesaf o feddygon, gwyddonwyr bywyd a gweithwyr iechyd proffesiynol fesul portffolio cynyddol o gyrsiau clinigol seiliedig ar wyddoniaeth a galwedigaethol. Ein cenhadaeth i wella iechyd, cyfoeth a llesiant pobl Cymru a’r byd drwy addysg o’r radd flaenaf a chydweithio â’r GIG, busnes a’r trydydd sector mewn ysbryd o arloesi agored. Mae ein cymuned o fyfyrwyr, ymchwilwyr a phartneriaid yn defnyddio ac yn elwa o arbenigedd ein hymchwilwyr ac addysgwyr rhyngwladol, gan adeiladu ar ein hymchwil rhagorol sydd yn y 5 uchaf yn y DU (REF2021).
COLEG Y GWYDDORAU DYNOL AC IECHYD 1970 Prifysgol Abertawe yn sefydlu cwrs Seicoleg 1988 Mae rhaglenni seicoleg yn ennill achrediad gan Gymdeithas Seicolegol Prydain (BPS) 1992 Prifysgol Abertawe yn sefydlu Adran Nyrsio a Bydwreigiaeth 1998 Mae BSc Gofal Cyn Ysbyty yn cael ei lansio, y cwrs gradd cyntaf ar gyfer parafeddygon yng Nghymru 1999 Caiff yr Ysgol Gwyddor Iechyd ei ffurfio 2004 Yr Adran Seicoleg yn lansio ei rhaglen MSc Seicoleg Annormal a Chlinigol flaenllaw 2005 Mae rhaglenni Seicoleg a Gwaith Cymdeithasol yn ymuno i ffurfio Ysgol y Gwyddorau Dynol 2006 Agor campws Parc Dewi Sant yng Nghaerfyrddin 2007 Lansiwyd Sefydliad Niwrowyddoniaeth Wybyddol Cymru 2010 Yr Ysgol Gwyddor Iechyd a’r Ysgol Gwyddorau Dynol yn uno i ddod yn Goleg y Gwyddorau Dynol ac Iechyd 2014 Daw’r Adran Seicoleg yn un o ddim ond pedwar yn y DU i gyflawni 100% o’r radd flaenaf (graddfa 4*) o ran cyrhaeddiad ac arwyddocâd ymchwil fel rhan o’r Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil 2014 2015 Cydweithrediad Rhanbarthol ar gyfer Iechyd yn cael ei lansio ar y cyd â Byrddau Iechyd rhanbarthol de-orllewin Cymru 2017 Cyrsiau Nyrsio a Bydwreigiaeth yn cyrraedd yr 20 Uchaf yn Nhablau Cynghrair y DU 2017 Lansiwyd Academi Iechyd a Llesiant i wella dysgu ymarferol tra’n cynnig gwasanaethau fforddiadwy a hyblyg i’r gymuned leol 2019 Mae Coleg y Gwyddorau Dynol ac Iechyd yn ennill Gwobr Arian Athena SWAN am ymrwymiad i gydraddoldeb 2020 TMae Coleg y Gwyddorau Dynol ac Iechyd yn lansio Gwyddor Barafeddygol fel cymhwyster lefel gradd amser llawn
YSGOL SEICOLEG Mae Ysgol Seicoleg gynyddol y Gyfadran yn cael ei harwain gan ymchwil gyda hanes cryf o drosi gwyddoniaeth yn fuddion byd go iawn, fel y dengys yng nghanlyniadau diweddaraf y Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil (REF2021), gyda 100% o’r effaith yn cael ei graddio’n rhagorol yn rhyngwladol. Ein bwriad yw darparu profiad dysgu rhagorol i bob myfyriwr trwy integreiddio ymchwil gyfredol i addysg. Addysgir myfyrwyr gan academyddion sy’n fyd arweinol yn eu maes, gan ddefnyddio eu mewnwelediad i lywio’r profiad dysgu ac addysgu. Mae’r holl raglenni gradd israddedig yn yr Ysgol Seicoleg wedi’u hachredu gan Gymdeithas Seicolegol Prydain (BPS) ac mae gennym hefyd ystod o gyfleoedd ôl-raddedig arbenigol sy’n arfogi graddedigion i lwyddo yn y gweithle.
YSGOL IECHYD A GOFAL CYMDEITHASOL Yn yr Ysgol Iechyd a Gofal Cymdeithasol, rydym yn dwyn ynghyd ddisgyblaethau nyrsio, bydwreigiaeth, proffesiynau perthynol i iechyd a gofal cymdeithasol i gynnig ystod eang o gyrsiau sy’n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i fywydau pobl a chymdeithas yn gyffredinol. Gydag ystafelloedd a labordai addysgu clinigol rhagorol ac arbenigedd ymchwilwyr, addysgwyr a chlinigwyr gweithredol o’r radd flaenaf, hyfforddwn myfyrwyr i fod y genhedlaeth nesaf o weithwyr iechyd a gofal cymdeithasol proffesiynol, a graddedigion sydd â’r cyfarpar ar gyfer y gweithle yn y GIG a thu hwnt. Mae’r Ysgol yn gyson ymhlith y deg uchaf yn y DU ar gyfer bydwreigiaeth, nyrsio, gwyddoniaeth barafeddygol, astudiaethau iechyd a meddygaeth gyflenwol.
CYFADRAN MEDDYGAETH, IECHYD A GWYDDOR BYWYD 2020 Dros 1000 o fyfyrwyr yn gwirfoddoli i ymuno â’r rheng flaen yn y frwydr yn erbyn Covid-19 2020 Datblygir y Gyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd yn sgil pandemig byd-eang Covid-19 2021 Mae gradd Fferylliaeth MPharm newydd yn cael ei lansio, y gyntaf yng Nghymru mewn 100 mlynedd, ac MSc Seicoleg Fforensig achrededig BPS 2021 Datblygir strwythur y Gyfadran i greu’r Ysgol Feddygol, yr Ysgol Seicoleg a’r Ysgol Iechyd a Gofal Cymdeithasol 2022 Mae Seicoleg yn cyrraedd safle byd-eang o 201-250 yn y QS World University Rankings 2022 Mae’r Gyfadran yn cael ei chomisiynu gan AaGIC i lansio BSc Therapi Galwedigaethol, BSc Ymarfer yr Adran Lawdriniaethau a BSc Nyrsio Anabledd Dysgu 2022 Ystyrir bod 85% o ymchwil y Gyfadran yn fyd arweiniol ac yn rhagorol yn rhyngwladol o ran ansawdd yn REF 2021 2022 Mae Meddygaeth, Meddygaeth Gyflenwol, Gwaith Cymdeithasol ac Astudiaethau Iechyd yn y 5 Uchaf yn Nhablau Cynghrair lefel pwnc y DU
4 Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
5
UCHELGAIS STRATEGOL
Mae ein huchelgeisiau’n fyd-eang, yn genedlaethol ac yn rhanbarthol a bydd cynnydd tuag at ein gweledigaeth yn cael ei arwain gan yr angen i sefydlu Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd Prifysgol Abertawe fel: Cyfadran sy’n arwain y byd gydag Ysgolion Meddygaeth, Seicoleg ac Iechyd a Gofal Cymdeithasol: Byddwn yn arwain arloesi rhagorol mewn ymchwil ac addysgu ar draws pob disgyblaeth, tra’n cyflawni canlyniadau eithriadol ar lwyfan domestig a byd-eang. Yn rym cadarnhaol i bawb, myfyrwyr a staff fel ei gilydd: Byddwn yn canolbwyntio ar iechyd a llesiant, gan feithrin hinsawdd astudio, chwaraeon a gweithio rhagorol, gan ddangos rhagoriaeth mewn cyfleoedd datblygu i bawb a chyfoethogi bywydau a bod o fudd i gymdeithas er mwyn adeiladu ar gyfer y dyfodol. Yn Ganolfan sy’n arwain y sector ar gyfer datblygiad strategol ac economaidd: Byddwn yn ehangu ein gweithgarwch cydweithio ymhellach, yn genedlaethol ac yn rhyngwladol, tra’n cryfhau cysylltiadau â’r GIG, diwydiant byd-eang a phartneriaid eraill. WEDI’U HATEGU GAN YSTOD O THEMÂU TRAWSBYNCIOL A STRATEGAETHAU GALLUOGI, CAIFF YR UCHELGEISIAU HYN EU CYFLAWNI DRWY DDAU WEITHGAREDD CRAIDD, SEF:
6 Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd a Gwyddor Bywyd ei harwain gan ymchwil gyda chysylltiadau iechyd, gofal cymdeithasol, diwydiant, dinesig a rhyngwladol cryf. Rydym yn darparu dysgu ac addysgu rhagorol ochr yn ochr ag ymchwil ac arloesi sy’n fyd arweiniol er mwyn cael effaith gadarnhaol ar fywydau pobl. GWELEDIGAETH Caiff y Gyfadran Meddygaeth, Iechyd
CENHADAETH Ein cenhadaeth yw cael ein graddio’n gyson fel un o brif ddarparwyr addysg proffesiynol ym maes iechyd a gwyddorau bywyd yn y DU, wedi’i ategu gan enw da rhyngwladol am ymchwil ac arloesi rhagorol. Drwy ddull rhyngddisgyblaethol a rhyngbroffesiynol, byddwn yn sicrhau gwelliannau gwirioneddol mewn iechyd, llesiant a chyfoeth i Gymru a’r byd.
• Ymchwil ac Arloesi (Tudalen 10) • Dysgu ac Addysgu (Tudalen 16)
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
7
THEMÂU TRAWSBYNCIOL
Yn sail i’n gweledigaeth a’n hamcanion fel y’u hamlinellir yn themâu strategol Ymchwil ac Arloesedd a Dysgu ac Addysgu, mae cyfres o themâu trawsbynciol neu strategaethau galluogi i wreiddio ein gwerthoedd a darparu buddion a gwelliannau i’r Gyfadran, y Brifysgol a thu hwnt. Adlewyrcha’r rhain ein huchelgeisiau mewn prifysgol gynhwysfawr a arweinir gan ymchwil.
Gan gymhwyso lens gwella iechyd i ddatblygiad economaidd er budd y rhanbarth, Cymru a thu hwnt, tyfwn ein henw da byd-eang am gydweithrediadau academaidd-diwydiant gyda sefydliadau yn y sectorau preifat, cyhoeddus a gwirfoddol o bob math i ysgogi twf economaidd, meithrin ffyniant, cyfoethogi’r gymuned leol a diwylliant Cymreig a chyfrannu at iechyd a llesiant ein dinasyddion. Byddwn yn parhau i fanteisio ar gyllid allanol i helpu i gefnogi ymchwil ac arloesi, gan adeiladu ar lwyddiant prosiectau megis Canolfan Technoleg Gofal Iechyd Accelerate, Sefydliad Awen, BEACON, CALIN a PATROLS a bellach prosiect trawsnewidiol Campysau Bargen Ddinesig Bae Abertawe. STRWYTHUR Mae’r gyfadran wedi bod ar flaen y gad yn natblygiad seilwaith digidol a ffisegol y Brifysgol ers creu ei chyfleusterau ymchwil blaenllaw yn yr Athrofa Gwyddor Bywyd ac yna Gwyddor Data Iechyd.
Byddwn hefyd yn adolygu gofynion gofod yn unol â phrosiectau datblygu menter, gan gynnwys cwblhau Cam 1 yn unol â thargedau’r Fargen Ddinesig, ac alinio gweithgareddau Iechyd a Diogelwch â pholisïau a gweithdrefnau’r Brifysgol. Edrychwn ar fasnacheiddio ein seilwaith ar draws ystod o feysydd mewn cydweithrediad agos ag eraill ac mewn ffordd y gellir ei graddio ar draws y brifysgol. Rydym yn falch o gynnal SUSim, ystafell Efelychu Prifysgol Abertawe. Ein gweledigaeth ar gyfer addysg sy’n seiliedig ar efelychu yw gwreiddio dysgu rhyngbroffesiynol ym mhob rhan o’n cyfres o raglenni clinigol, iechyd a gofal cymdeithasol nid yn unig er budd ein myfyrwyr a’n hathrawon ond hefyd er mwyn datblygu arferion diogelwch y claf, tîm a systemau fesul dysgu ymarferol. Yn ogystal â pharhau i uwchraddio ac adnewyddu cyfleusterau presennol y Gyfadran, byddwn yn parhau i ddatblygu ein tirwedd ddigidol a TG, gan sicrhau gofod ymchwil ac addysgu o’r radd flaenaf sy’n addas at y diben ar gyfer myfyrwyr y dyfodol. Caiff y gwaith hwn ei wneud yng nghyd- destun cynllunio strategol a blaenoriaethau’r brifysgol. CYNALADWYEDD Mae cynnal llwyddiant ac enw da’r Gyfadran yn dibynnu ar barhau i recriwtio a chadw myfyrwyr a staff, a chynhyrchu refeniw parhaus fesul grantiau, cyllid a chyfleoedd masnachol. Rydym wedi ymrwymo i gynnal a gwella cyfleoedd addysgol a boddhad myfyrwyr ac i fod yn gyrchfan o ddewis i israddedigion ac ôl- raddedigion, o’r DU, yr UE a thramor. Rydym hefyd wedi ymrwymo i gryfhau ein hymchwil a’n harloesedd ymhellach, i sicrhau ymarferoldeb masnachol, tra hefyd yn cyfrannu at fentrau’r Brifysgol, prosiect y Fargen Ddinesig a’r rhanbarth ehangach, ac Agenda Chwaraeon y Brifysgol.
POBL A DIWYLLIANT Rydym wedi ymrwymo i ddatblygu cymuned o staff y Gyfadran, gan ddod â thimau gwasanaethau academaidd a phroffesiynol ac unigolion o bob rhan o’r gyfadran ynghyd, mewn ffordd sy’n cyd-fynd yn llawn â strategaeth pobl a diwylliant y Brifysgol. Ymdrechwn i wella llesiant staff trwy sefydlu effeithiol a chefnogol, cefnogi ac uwchsgilio rheolwyr llinell effeithiol, darparu cefnogaeth barhaus ystyrlon a datblygiad proffesiynol. Byddwn yn blaenoriaethu datblygiad personol a chyfraniad staff trwy gynllunio olyniaeth, dilyniant gyrfa ac adolygu mentora a sicrhau dyraniad llwyth gwaith teg, cyfiawn a pherthnasol trwy greu grŵp gorchwyl a gorffen i ddatblygu cynnig a methodoleg, gan gysylltu â mentrau ar draws y Brifysgol. Trwy strwythur pwyllgor EDI wedi’i ailddatblygu ac agenda cyffredin rhwng y Gyfadran a’r Brifysgol, bydd gennym ffocws cryf ar gydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant. Byddwn hefyd yn dod â chymuned ynghyd i godi proffil a dathlu’r iaith Gymraeg a’i diwylliant, gyda phwyllgor Iaith Gymraeg gwbl weithredol a mwy o gyfleoedd dwyieithog.
MENTER A CHWARAEON Mae’r Brifysgol yn ymfalchïo yn ei chyfranogiad, ei hymrwymiad a’i chyflawniadau mewn chwaraeon ar lefelau elit, myfyriwr a chymuned. Bydd Prosiect Campysau Bargen Ddinesig Bae Abertawe, a arweinir gan y Brifysgol mewn partneriaeth â Chyngor Abertawe, Byrddau Iechyd Prifysgol Bae Abertawe a Hywel Dda ac ARCH, yn denu mewnfuddsoddiad gan gwmnïau yn y sector MedTech a Thechnoleg Chwaraeon a fydd yn trawsnewid ein harlwy chwaraeon ymhellach - o ran cyfleusterau, cyfleoedd, chwaraeon, cyrsiau sy’n ymwneud ag iechyd a llesiant, partneriaethau arwyddocaol a’n cyfraniad at iechyd, cyfoeth a llesiant yr ardal. RHYNGWLADOLI Yn ogystal â dod â’r byd i Gymru, rydym wedi ymrwymo i fynd â Chymru i’r byd, gan godi proffil ein hymchwil, arloesi, iaith, a diwylliant ar y llwyfan byd-eang. Rydym wedi ymrwymo i fanteisio ar Bartneriaethau Strategol Rhyngwladol allweddol y Brifysgol ac i ddatblygu ystod o gyfleoedd rhyngwladol i fyfyrwyr a staff fel ei gilydd. Hefyd, rydym wedi ymrwymo i weithio gyda phartneriaid allweddol eraill yn unol â strategaeth y prifysgolion i gefnogi ein hymchwil ac addysg sy’n fyd-arweiniol. YMGYSYLLTIAD A’R GENHADAETH DDINESIG We are part of a research-led University located in Rydym yn rhan o Brifysgol a arweinir gan ymchwil sydd wedi’i lleoli mewn rhanbarth lle mae datblygiad economaidd a chymdeithasol yn flaenoriaeth fawr.
8 Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
9
YMCHWIL AC ARLOESI
AMCAN 1: RHAGORIAETH YMCHWIL
AMCAN 2: YMCHWIL ÔL-RADDEDIG
PARHAU I FUDDSODDI MEWN MEYSYDD SEFYDLEDIG O RAGORIAETH YMCHWIL A CHRYFHAU PARTNERIAETHAU A CHYDWEITHIO RHYNGWLADOL I WELLA EIN HÔL TROED YMCHWIL BYD-EANG A HYRWYDDO EIN HARBENIGEDD. Nod yr amcan hwn yw ennill cyllid ymchwil mawreddog i dyfu ein heffaith ymchwil ymhellach. Byddwn hefyd yn blaenoriaethu recriwtio staff academaidd i gynllunio olyniaeth ein prif feysydd ymchwil ac adeiladu màs critigol.
SICRHAU BOD YMCHWILWYR ÔL- RADDEDIG (PGRS) YN FFYNNU O FEWN Y GYFADRAN, GAN ADEILADU CARFANNAU O FYFYRWYR SY’N ASTUDIO GWYDDONIAETH FIOFEDDYGOL, GWYDDOR DATA, SEICOLEG A GOFAL CYMDEITHASOL. Nod yr amcan hwn yw ysbrydoli ein hymchwilwyr i gyflawni canlyniadau ymchwil rhagorol a datblygu gyrfaoedd rhagorol yn y byd academaidd, diwydiant a thu hwnt.
Fel y cydnabyddir gan berfformiad cryf iawn yn y Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil, mae gan y Gyfadran enw rhagorol am ymchwil a arweinir gan ymchwilwyr o safon fyd-eang sy’n arwain at welliannau iechyd i gleifion, i ddiwydiant a’r cyhoedd yn ehangach. Gwneir ymchwil yn nhair ysgol academaidd y Gyfadran (Meddygaeth, Seicoleg ac Iechyd a Gofal Cymdeithasol) gyda themâu trawsbynciol sefydledig yn cael eu hwyluso trwy arweinydd ymchwil pob ysgol, a’i rôl yw sicrhau diwylliant ymchwil rhyngddisgyblaethol bywiog yn y Gyfadran. Mae ymchwil yn y Gyfadran yn ymestyn o ymchwil awyr las i fecanweithiau biolegol sylfaenol i wyddoniaeth fiofeddygol, seicoleg drwodd i nanodechnoleg, astudiaethau delweddu a throsiadol sy’n cynnwys cleifion, datblygu gwasanaethau’r GIG a chydweithio diwydiannol. Mae ein llwyddiant wedi’i ategu gan gyfleusterau ymchwil heb eu hail y Gyfadran. Wedi’u lleoli ar draws adeiladau modern
o’r radd flaenaf, mae ein labordai a’n cyfleusterau ymchwil yn cynnwys yr offer diweddaraf. Mae ein hymchwil hefyd yn cael ei ategu gan gyllid seilwaith HCRW a chyfranogiad mewn rhaglenni ymchwil cenedlaethol a rhyngwladol. Mae uchafbwyntiau ymchwil diweddar nodedig y Gyfadran yn cynnwys canolfan gwyddor data Health Data Research UK, y Ganolfan Cofnodion Data Gweinyddol a ariennir gan yr ESRC, rhaglenni ymchwil nanotocsicoleg Multiple Horizon 2020/ Horizon Europe, y rhaglen ymchwil lipidomeg a ariennir gan y BBSRC a’r Ganolfan Heneiddio Arloesol (CIA) a gefnogir gan HCRW a Chanolfan Economeg Iechyd Abertawe (SCHE). Mae’r Gyfadran yn sefydliad academaidd uchelgeisiol, gydag amcanion ac ymrwymiadau clir yn y chwe maes allweddol: Rhagoriaeth Ymchwil; Ymchwil Ôl-raddedig; Arloesedd ac Effaith; Yr Amgylchedd a Diwylliant Ymchwil, Enw Da Byd-eang a Moeseg a Llywodraethu Ymchwil.
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
1. Adeiladu ar berfformiad rhagorol y REF yn 2021 i arddangos cryfderau ymchwil y Gyfadran trwy ddatblygu targed strategol REF2028 yn seiliedig ar gynnydd mewn ymchwil gradd 4*. 2. Recriwtio academyddion ar ddechrau eu gyrfa ar feysydd academaidd ymchwil uwch i frwydro yn erbyn demograffeg academaidd sydd ar hyn o bryd yn Athro-trwm. 3. Targedu cynnydd mewn cipio grantiau i sicrhau’r cyllid sydd ei angen i yrru ein rhaglenni ymchwil blaenllaw yn eu blaen, gan gadw mewn cof gorbenion ymchwil ac amrywiaeth o ffrydiau incwm. Byddwn yn mesur ein llwyddiant yn yr amcan hwn drwy, allbynnau/effaith 4* cronedig, metrigau incwm grant dros y 5 mlynedd nesaf, amrywiaeth yr incwm a sicrhawyd ac yn enwedig llwyddiant cipio grant ECR
1. Recriwtio’r myfyrwyr gorau yn genedlaethol ac yn rhyngwladol a gweithio gyda nhw fel unigolion i deilwra anghenion hyfforddi. 2. Sicrhau cwblhau amserol a monitro dilyniant blynyddol myfyrwyr ôl-raddedig trwy weithio’n agos gyda myfyrwyr a goruchwylwyr i sicrhau’r canlyniadau gorau posibl. 3. Darparu goruchwylwyr sydd wedi’u hyfforddi’n dda ac sy’n llawn cymhelliant i fyfyrwyr wireddu eu huchelgeisiau a gwneud y mwyaf o brofiad myfyrwyr.
Byddwn yn mesur llwyddiant yn yr amcan hwn trwy fetrigau sy’n gysylltiedig â niferoedd myfyrwyr ymchwil ôl-raddedig, cyfraddau cwblhau a sefydlu cyfleoedd DTP
Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
10
11
AMCAN 3: ARLOESI AC EFFAITH
AMCAN 4: AMGYLCHEDD YMCHWIL A DIWYLLIANT
CYNNAL SAFLE’R GYFADRAN FEL PARTNER RHANBARTHOL A BYD-EANG ALLWEDDOL AR GYFER YMCHWIL, DATBLYGU AC ARLOESI. BYDDWN YN PARHAU I WEITHIO’N AGOS GYDA BUSNESAU MAWR A BACH, LLEOL A RHYNGWLADOL. Nod yr amcan hwn yw parhau i weithio mewn ysbryd o arloesi agored i sicrhau effaith o’r radd flaenaf er budd ystod eang o ddeiliad diddordeb yng Nghymru ac ar draws y byd.
CREU AMGYLCHEDD GWAITH BYWIOG, CYNHWYSOL SY’N CEFNOGI’R HOLL STAFF I DEIMLO EU BOD YN CAEL EU GWERTHFAWROGI. BYDDWN YN CYNNAL AMGYLCHEDD CYNHWYSOL A PHARCHUS GAN SICRHAU BOD CYDRADDOLDEB AC AMRYWIAETH YN CAEL EU BLAENORIAETHU A’U MONITRO. Nod yr amcan hwn yw croesawu staff o bob cefndir a’u cefnogi i deimlo’n rhan o’n cymuned a werthfawrogir yn gyfartal fel eu bod yn cael eu grymuso i gyflawni eu nodau.
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
1. Parhau i ddatblygu prosiectau ar y cyd â diwydiant a deiliaid diddordeb allweddol megis y GIG, drwy frand ILS, yn lleol ac yn fyd-eang. 2. Defnyddio cyllid RWIF y Brifysgol i alluogi prosiectau ymchwil newydd i ffynnu gyda phwyslais arbennig ar gefnogi ECRs. 3. Gweithio i sicrhau y manteisir ar gyfleoedd o amgylch Bargen Ddinesig Bae Abertawe a’r prosiect Campysau, i ddatblygu piblinell o ymchwil arloesol i iechyd a chwaraeon.
1. Dathlwch amrywiaeth cefndiroedd a diwylliannau staff a myfyrwyr sy’n ffurfio ein cymuned. 2. Ceisio datblygu ein staff yn barhaus trwy gyfleoedd hyfforddi, mentora a rheolaeth linell gefnogol, yn enwedig Ymchwilwyr Gyrfa Cynnar gyda rhaglenni mentora allweddol a chymorth wedi’i deilwra, er enghraifft gan ddefnyddio cronfeydd Sefydliad Meddygol Dewi Sant a RWIF. 3. Creu diwylliant o fod yn agored a pharchus i wneud y mwyaf o’r cyfleoedd cydweithredol, o fewn y Gyfadran ac ar draws y Brifysgol. Byddwn yn mesur llwyddiant yn yr agwedd hon trwy adborth staff i asesu barn staff ac i ddatblygu mentrau newydd
Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd Byddwn yn mesur llwyddiant o ran nifer y prosiectau cydweithredol, cwmnïau deilliedig, patentau a chytundebau trwyddedu ynghyd â swm y cyllid drwy feysydd arloesi. Bydd effaith yn cael ei mesur gan asesiadau REF 2028.
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
12
13
AMCAN 5: ENW DA BYD-EANG
AMCAN 6: MOESEG YMCHWIL A LLYWODRAETHU
HYRWYDDO’R GYFADRAN YN FYD-EANG A GOSOD EIN HUNAIN FEL CYRCHFAN RYNGWLADOL FLAENLLAW AR GYFER YMCHWIL GOFAL IECHYD, SEICOLEGOL A BIOFEDDYGOL. Nod yr amcan hwn yw denu staff, myfyrwyr, cydweithwyr a buddsoddiad o bob rhan o’r byd i gryfhau enw da byd-eang y Gyfadran fel cyrchfan ar gyfer ymchwil ac arloesi o’r radd flaenaf.
SICRHAU EIN BOD YN CADW AT BOLISÏAU A RHEOLIADAU’R DU YNGHYLCH YMCHWIL SY’N CYNNWYS CLEIFION A CHYFRANOGWYR. BYDDWN YN YMDRECHU I GYDYMFFURFIO 100% Â GOFYNION HYFFORDDI AR-LEIN AR GYFER MOESEG A LLYWODRAETHU. Nod yr amcan hwn yw sicrhau bod cywirdeb ymchwil yn cael ei flaenoriaethu o fewn y Gyfadran er mwyn amddiffyn y Brifysgol rhag risg i enw da.
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
1. Defnyddio ein hallbynnau ymchwil, a chyfleoedd lledaenu eraill (e.e. cyflwyniadau cynadledda) i hyrwyddo’r ymchwil a wneir yn Abertawe yn rhyngwladol, gan gynnwys cyllid penodol i fynychu cynadleddau rhyngwladol blaenllaw. 2. Recriwtio staff yn rhyngwladol a defnyddio ein myfyrwyr ymchwil rhyngwladol a staff i weithredu fel llysgenhadon dros Abertawe yn eu gwledydd cartref. 3. Targedu’r safleoedd QS i wella sefyllfa’r Gyfadran a Phrifysgol Abertawe ar y raddfa fyd-eang. Byddwn yn mesur llwyddiant yn ein henw da byd-eang trwy fetrigau sy’n ymwneud â myfyrwyr ymchwil ôl-raddedig rhyngwladol, partneriaid ymchwil rhyngwladol a safleoedd QS.
1. Mynnu bod ein staff a’n myfyrwyr yn cynnal y safonau uchaf o foeseg ymchwil er mwyn amddiffyn y sefydliad rhag risgiau i enw da. 2. Hyfforddi ein staff a myfyrwyr ymchwil ôl-raddedig mewn materion moeseg ymchwil, uniondeb a llywodraethu. 3. Grymuso pwyllgor Uniondeb a Llywodraethu Moeseg Ymchwil y Gyfadran (REIG) i gynnal safonau, adrodd am achosion o dorri amodau a sicrhau cydymffurfiaeth yn ddiwyd. Byddwn yn mesur llwyddiant ein strategaeth moeseg a llywodraethu drwy fonitro cyfraddau cydymffurfio â hyfforddiant a dogfennu niferoedd a difrifoldeb unrhyw doriadau a godir drwy bwyllgor REIG y Gyfadran.
Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
14
15
DYSGU AC ADDYSGU
AMCAN 1: DIWYLLIANT, POBL A PHARTNERIAETH
AMCAN 2: LLWYDDIANT A CHYFLOGADWYEDD MYFYRWYR
GWELLA’R GYFADRAN YMHELLACH FEL LLE RHAGOROL I ASTUDIO YNDDO, RHYWLE SY’N GWEITHREDU FFORYMAU AR GYFER DEIALOG GEFNOGOL RHWNG STAFF A MYFYRWYR SY’N LLYWIO EIN HARFER AC YN DATBLYGU YMDEIMLAD CRYF O GYMUNED.
PARHAU I DDATBLYGU ANSAWDD A MAINT Y CYFLEOEDD SYDD AR GAEL YNG NGHATALOG RHAGLENNI’R GYFADRAN I GYNHYRCHU GRADDEDIGION SYDD Â’R OFFER I GEFNOGI ANGHENION EIN CYMUNEDAU CENEDLAETHOL A RHYNGWLADOL. Nod yr amcan hwn yw arfogi myfyrwyr i wireddu ystod ehangach o gyfleoedd fel graddedigion trwy sicrhau bod ganddynt y sgiliau i ffynnu a chyfrannu mewn cymdeithas fyd-eang gymhleth.
Fel y cydnabyddir gan ystod eang o 10 safle Tabl Cynghrair Uchaf ar lefel pwnc yn y DU, yn ogystal â’r 250 safle Gorau yn Nhablau Cynghrair Rhyngwladol, mae gan y Gyfadran enw cynyddol am ddatblygu a chyflwyno addysgu o safon fyd-eang. Mae addysgu ar draws tair ysgol academaidd y Gyfadran (Meddygaeth, Seicoleg ac Iechyd a Gofal Cymdeithasol) yn cwmpasu cydbwysedd cain o gyfleoedd dysgu damcaniaethol ac ymarferol i baratoi myfyrwyr i fod y genhedlaeth nesaf o feddygon, gwyddonwyr bywyd, gweithwyr iechyd proffesiynol, arloeswyr, addysgwyr, ymchwilwyr. ac arweinwyr a graddedigion sydd wedi’u harfogi ar gyfer eu dewis weithle gyda rhagolygon gyrfa gwych. Mae ein cymuned o fyfyrwyr yn elwa ar arbenigedd ein hymchwilwyr a’n haddysgwyr o fri rhyngwladol ynghyd â chyfleusterau rhagorol, gan gynnwys ystafelloedd clinigol, labordai ac efelychu, ac ystod gynyddol o gyfleoedd i brofi’r gweithle trwy leoliadau, rhaglenni astudio cydweithredol a chyfleoedd
symudedd myfyrwyr, yn y DU a thramor. Gan adeiladu ar bron i dri degawd ar flaen y gad o ran hyfforddi gweithlu’r GIG, rydym yn arwain y ffordd o ran hyfforddi’r genhedlaeth nesaf o weithwyr gofal iechyd proffesiynol trwy gwricwla rhyngddisgyblaethol a arweinir gan ymchwil ac a yrrir gan ymarfer i sicrhau bod gweithwyr proffesiynol a fydd yn gweithio gyda’i gilydd yn y dyfodol, yn hyfforddi gyda’n gilydd heddiw. Rydym hefyd wedi ymrwymo i sicrhau bod diwydiant a gweithlu academaidd y dyfodol wedi’u harfogi ar gyfer y gymdeithas fyd-eang gymhleth sy’n aros amdanynt, gyda ffocws ar sgiliau trosglwyddadwy sylfaenol a defnydd cynyddol o dechnolegau digidol. Mae’r Gyfadran wedi ymrwymo’n llwyr i gyflawni ei gweledigaeth Dysgu ac Addysgu, gydag amcanion ac ymrwymiadau clir yn y pedwar maes allweddol: Diwylliant, Pobl a Phartneriaeth; Llwyddiant Myfyrwyr a Chyflogadwyedd; Rhagoriaeth Addysgu a Chwricwla; ac Enw Da ac Allgymorth Byd-eang.
Nod yr amcan hwn yw gwireddu gweledigaeth y Gyfadran yn llawn fel cymuned gydlynol o staff a dysgwyr gyda synnwyr cyffredin o bwrpas.
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
1. Meithrin ymdeimlad o bwrpas a rennir i hyrwyddo’r Gyfadran fel amgylchedd cefnogol i addysgu, dysgu a ffynnu, gyda deialog effeithiol rhwng staff, corff y myfyrwyr a’u cynrychiolwyr a grymuso eu barn a’u safbwyntiau a glywyd. 2. Sicrhau bod myfyrwyr o bob cefndir yn cyflawni eu llawn botensial trwy ddarparu amgylchedd cefnogol a diwylliant dysgu cyfoethog sy’n dathlu amrywiaeth. 3. Mynd ati i recriwtio myfyrwyr rhyngwladol i’n rhaglenni er mwyn cryfhau partneriaethau strategol rhyngwladol a gwella ein henw da yn fyd-eang. Byddwn yn mesur llwyddiant drwy fetrigau’r Brifysgol sy’n gysylltiedig â chanfyddiadau staff a myfyrwyr o’r gyfadran yn ogystal â sgorau’r Arolwg Cenedlaethol o Fyfyrwyr ynghylch ‘cymuned ddysgu’ a ‘llais y myfyriwr’.
1. Datblygu ein cwricwla i roi’r wybodaeth a’r sgiliau trosglwyddadwy angenrheidiol i fyfyrwyr i ffynnu mewn byd cymhleth. 2. Darparu cyfleoedd i ymgymryd ag elfennau lleoliad gwaith perthnasol ac amrywiol ar ein rhaglenni i wella symudedd gyrfa ymlaen. 3. Gwella ein hymgysylltiad â rhanddeiliaid i wneud y mwyaf o gyfleoedd ar gyfer cyd-bartneriaeth a chyd-greu i sicrhau bod ein graddedigion yn y sefyllfa orau i sicrhau dyfodol cryf ar ôl graddio.
Byddwn yn mesur llwyddiant drwy berfformiad mewn metrigau cyflogadwyedd graddedigion, cynrychiolaeth deiliaid diddordeb allanol mewn prosesau cymeradwyo ac adolygu rhaglenni a safle ein rhaglenni ar dablau cynghrair allweddol.
Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
16
17
CRYNODEB
AMCAN 3: RHAGORIAETH ADDYSGU A CHWRICWLA
AMCAN 4: ENW DA AC ALLGYMORTH BYD- EANG PARHAU Â’R ENW DA RHYNGWLADOL CRYF AM GYNHYRCHU GRADDEDIGION RHAGOROL YM MEYSYDD MEDDYGAETH, IECHYD A GOFAL CYMDEITHASOL, A GWYDDOR BYWYD AC EHANGU EIN CYFLEOEDD ADDYSG I WEITHWYR PROFFESIYNOL. Nod yr amcan hwn yw datblygu partneriaethau cydweithredol strategol a pherthnasoedd o fuddion dwyochrog i Abertawe ar raddfa genedlaethol a rhyngwladol gan wella ein henw da yn fyd-eang.
PARHAU I YMGYSYLLTU AG ADDYSGWYR ERAILL, YN FEWNOL, YN ALLANOL, YN LLEOL AC YN RHYNGWLADOL, I ADNABOD A MABWYSIADU’R ARFERION ADDYSGU GORAU I SICRHAU BOD CYFRES O RAGLENNI ARLOESOL YN CAEL EU DATBLYGU AR GYFER Y DYFODOL. Nod yr amcan hwn yw nodi cyfleoedd i ddatblygu rhaglenni astudio a dysgu trwy brofiad a sicrhau bod arferion gorau yn cael eu gwreiddio yn ein haddysgu.
Mae’r strategaeth hon yn gosod cyfeiriad ac uchelgais y Gyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd. Byddwn yn parhau i gael ein cydnabod fel canolfan ragoriaeth sy’n arwain y byd ym maes ymchwil ac addysg, gan sicrhau gwelliannau mewn iechyd, llesiant a chyfoeth i Gymru a’r byd. Er mwyn cyflawni’r strategaeth hon, byddwn yn datblygu cyfres o gynlluniau gweithredu sy’n canolbwyntio ar Ymchwil ac Arloesi a Dysgu ac Addysgu. Bydd ein tîm cyfoethog ac amrywiol o staff o bob rhan o’r Gyfadran, mewn partneriaeth â’n myfyrwyr, deiliaid diddordeb a’n cydweithwyr, yn galluogi cyflawni’r cynlluniau hyn.
Trwy ymchwil ac addysgu rhagorol ar draws ein tair ysgol, byddwn yn parhau i ddarparu rhagoriaeth ar lwyfan domestig a byd-eang. Ar yr un pryd, byddwn yn parhau i ganolbwyntio ar iechyd, llesiant a datblygiad parhaus ein cymunedau staff a myfyrwyr. Rydym yn croesawu unrhyw un sy’n rhannu ein gweledigaeth, cenhadaeth a gwerthoedd i ymuno â ni i hybu ein gweithgarwch cydweithio, gartref a thramor. Yn benodol, rydym yn bwriadu parhau i gryfhau ein cysylltiadau â’r GIG, diwydiant a phartneriaid eraill ar draws y byd. I ymuno â ni, neu i ddarganfod mwy, ewch i: abertawe.ac.uk/meddygaeth-iechyd- gwyddor-bywyd
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
Wrth gyflawni’r amcan hwn byddwn yn:
1. Cynnal ein hymrwymiad cryf i ddarparu cyfleoedd i fyfyrwyr ymgysylltu’n ystyrlon ag arweinwyr ymchwil rhagorol yn rhyngwladol, a chael eu haddysgu ganddynt. 2. Cyflwyno rhaglenni astudio cyffrous sy’n defnyddio meddwl creadigol wrth ddefnyddio gofod corfforol a rhithwir i wneud y mwyaf o brofiad myfyrwyr ac ymrwymo i ddefnyddio technolegau digidol yn greadigol wrth addysgu ac asesu. 3. Darparu adborth amserol o ansawdd uchel i fyfyrwyr ar eu gwaith crynodol a ffurfiannol.
1. Datblygu rhaglenni o’r ansawdd byd-eang uchaf ar y cyd â deiliaid diddordeb allanol i ddatblygu graddedigion sy’n gallu mynd i’r afael â materion o bwysigrwydd cenedlaethol a rhyngwladol. 2. Cryfhau ein cysylltiadau rhyngwladol a chynyddu nifer y cyfleoedd dysgu rhyngwladol i fyfyrwyr, gan gynnwys rhaglenni astudio cydweithredol a chyfleoedd symudedd myfyrwyr. 3. Datblygu partneriaethau rhyngwladol sy’n caniatáu cyfleoedd i arbenigedd y Gyfadran gael ei rannu a’i wella ar lwyfan byd-eang. Byddwn yn mesur llwyddiant trwy dwf mewn argaeledd a chyfranogiad mewn rhaglenni astudio dramor a chyfnewid yn ogystal â gwelliant yn y safle yn y byd QS.
Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd Byddwn yn mesur llwyddiant drwy fetrigau craidd yr NSS o gwmpas ‘Yr addysgu ar fy nghwrs’, ‘adnoddau dysgu’ ac ‘asesu ac adborth’ ynghyd â metrigau mewn cydrannau penodol o’r tablau cynghrair cenedlaethol.
Strategaeth ar gyfer Twf: 2023-2026
18
19
CAMPWS PARC SINGLETON Prifysgol Abertawe Parc Singleton Abertawe SA2 8PP Cymru, DU
astudio@abertawe.ac.uk
www.abertawe.ac.uk
PrifAbertawe
Cyfadran Meddygaeth, Iechyd a Gwyddor Bywyd
20
Page 1 Page 2-3 Page 4-5 Page 6-7 Page 8-9 Page 10-11 Page 12-13 Page 14-15 Page 16-17 Page 18-19 Page 20Made with FlippingBook flipbook maker